Alþýðublaðið - 13.11.1924, Blaðsíða 3
komið ( Krossanessmálinu i
sumar. Og þó islenzk yfirvöld
séu þær >heybrækur<, að láta
útlenda lögbrjóta vaða hér uppi
og þiggja veizlur af þeim sennl-
lega í grelðaskyni fyrlr >dugn-
aðinn<, þá getur Alþingi ekki
liðið slikan ósóma, jafnvel þó
afturhaldið sé þar f mairi hluta.
Og eina og sjálfsagða refsingin
á eigendur Krossanessverksmiðj-
unnar er að banna þeim starf-
rækslu hennar. Slík aðferð myndi
höfð við hvern atvinnurekenda,
sem uppvís heíði orðið að því
að hafa dregið aér stórfé um
margra ára bil af vlðskiftamönn-
um sfnum á sama hátt og eig-
endur nefndrar verksmiðju hata
gert.
Hér verður ekki að þessu
slnnl farið nánar út í þetta at-
riði, en snúist að því að minn-
ast á gróða Krossanessverk-
smiðjunnar siðast Hðið ár.
Tekjar og gjöld Krossaness-
verksmiðjnnnar árið 1928.
Væri starf skattanefndanna hér
á landi annað og msira en at-
hugunarlauat táim, þegar um
einhverjar verulegar tekjur getur
verið að ræða í ríkissjóðinn,
þyrfti ekki að leiða neinar getur
að því, hvað gróði Krossaness-
verksmiðjunnar var hár siðast
liðið ár; þá hetði almennlngur
haft um það ábyggilegar skýrsi-
ur, byggðar á starfi skattanefnd-
anna, sem ákváðu tekjuskatt
hennar það ár. En nú verða
landsmenn að leita annars staðar
uilar en i >geitarhúsum< þess
opinbera, ef þeir vilja fræðast
eitthvað um þetta mál. G. B.
landlæknir seiiist í útlend blöð
og hefir eftir þeim, að hreinn
ágóði Krossanessverksmiðjunnar
hafi vejrið 750 þús. kr. Skatta-
netnd Glæsibæjarhrepps og yfir-
skattanefnd hér á Akureyri áætla
tekjuskatt hennar af 125 þús.
krónum, þyí framkvæmdastjóri
verksmiðjunnar hefir yit á að
gefa ekkert upp um tekjurnar.
Rsynslan er búin að kenna hon-
um að fela e>ig náðarörmum
þeirra góðu mauua. Hann sendir
bara mann á fund skattanefndar
og biður um, að verksmiðjunni
sé ekki reiknáður skattur af
svoria háum tekjum, en skatta-
nefnd gat ekki orðlð vlð þeirri
' ALÞYÐUBLAÐIÐ
------------
málaleltun. Ég ætla að leyfa mér
að koma hér með áætlun yfir
tekjur og gjöíd nefndrar verk-
smiðju síðast liðið ár, sem sýnir,
að hreinn ágóði hennar hefir
verið á því árl rúmlega ein og
hálf milljón kr. Þó hér sé talað
um áætluu, er fnll vlssa um
flesta póstá áætlunarinnar, að
ekki getur skeikað neinu veru-
legu, enda er eigandum verk-
smiðjunnar og hlutaðeigandi
skattanelndum sjálfsagt velkomið
rúm í bláðinu til að leiðrétta
það, sem ofmælt er eða vanmælt
er 1 þessum efnum. (Frh)
Erlingur Iriöjónsson.
Bannmálið.
Á sambandsþingi Alþýðufólag-
anna var eftir tillögu 25 fulltrúa
samþykt í .einu hljóði svo hljóð-
andi ályktun um bannmálið:
>6. þing Alþjóðasambands ís-
lands lýsir yfir því, að það telur
fullkomið bann við tilbúningi,#sölu
og aðflutningi áfengis eitt af megin-
skilyrðunum fyrir þroska og bætt-
um hag alþýðunnar. Fyrir því mót-
mælir það fastlega öllum þeim
tilslökunum, sem hin síðari ár
hafa verið gerðar á bannlögunum,
og skorar á alþingi að færa þau í
í það horf, að þau geti komið að
'fullu gagni, og krefst þess, að
hert só á framkvæmd þeirra og
gæzlu.
Jafnframt lýsir þingið yfir því,
að það telur þjóðinni til óbærilegs
vansa og stórhættulegt siðferðis-
þroska landsmanna að afla ríkiB-
sjóði tekna með áfeDgisverzlun og
skorar á alla alþýðu að vinna að
að því, að hún verði lögð niður.<
Verkamenn vestra.
Það hefir mér oft fundlst ósklij
ranlegt, hversu mlkla kröfu kaup-
1 menn og stóreignamenn gera til
lffsins, þegar miðað er við lffs-
kjör alþýðannar. Það er hér um
bil ófrávíkjanlegt, að það verður
ielns og 1: 10, og þnrfa þá hinir
Nýtt. Nú þurfa sjómennirnir
ekki að fara lángt í viðgerðir, því
nú er búið að opna skó- og
gúmmístígvóia-vinnustofu í Kola-
sandi (hornið á Kol & Salí).
1. flokks vinna. Sanngjarnt verð.
fyrrnefndu tfu sinnum melra tll
að lifa af en hinir sfðarnBÍndu.
En hverjir eyða meiri líkams-
krafti en verkamennlrnir ©ða
aiþýðan? Það er hún, sem fram-
leiðir af landi og úr sjó líkams-
þarfir kaupmanna og útgerðar-
manna. Það er hún, sem stritar
dag eítir dag til þeas, að kaup-
maðurinn fái áð borða og svo
hún sjált — af afganginum.
Hverjir ættu íremur skilð Iaun
sinna verka en einmitt verka-
mennirnir, aiþýðáu? En sjáum nú
til. Hér í Roykjavík er verka-
mannlnum goldið kr. 1,40 á tím-
ann og kr. 2,00 fyrir aila ©ftlr-
vinnu, á Bíidudal og Þingeyri
að eins 90 au. og 1 kr. í eítir-
vinnu. Skyldu Pioppé-bræður
ekki standast við að borga sama
kaup þar verkamanainum eins
og hér í Reykjavík? Jú, árelðan-
lega, En hvað er það þá? Að
eins þetta: Þeir nota sér félags-
leysið á Þingeyri og Hannea á
Bildudal. En verkamenn á þess-
um tveim sstöðum eiga 1 étt á því
að fá líkt kaup og hér er goídið,
því að ekki er dýrari atvinnu-
rekstur þar en einmitt hér. Hví
ætla þeir sér þá meira þar? Af
því að þeir líta þannlg á, að það,
sem verkamaðurinn fengi fram
yfir þarfir likamaviðhaldsins, sé
betur geymt f spariajóðabókum
sínum en að verkamaðurinn noti
það til að gera sér lifið þægl-
ieigra.
Það er,að eins eitt, sem verka-
menn á Þingeyri og Bíidudal
þurfa , að gera. Þeir þurfa að
mynda verkamannatéiög og vera
þar samtaka og félagshlýðnir.
Þá geta þeir sagt kanpmönnun-
um; Við vinnum íyrir þstta og
ekki annað. Við höfam athugað
allan ykkar kostnað og vitum,
að þið standist vel við að borga
okkur það, sem vlð ákveðum.
En ktupraaðurinn verður áð
ganga að því, þegar vörnskip
koma, sem varða að vera búin á
1 vissum tf.ma, Þeir hafa ekki aðra