Morgunblaðið - Sunnudagur - 16.08.2015, Blaðsíða 4
* „Ég er búinn að nota þetta á Tinder. Þetta er ný pikk-upplína sem hljómar svona: Ég á ársbirgðir af Dunkin’Donuts. Má bjóða þér á deit?“
Sindri Blær Gunnarsson, sem stóð í röðinni næturlangt, í viðtali við mbl.is.
Þjóðmál
EYRÚN MAGNÚSDÓTTIR
eyrun@mbl.is
4 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 16.8. 2015
Kaffi, kleinuhringir og meira kaffi
Kleinuhringir virðast eiga uppá pallborðið hjá Íslend-ingum ef marka má að-
sóknina að nýjum Dunkin’ Donuts-
stað á Laugavegi. Röð tók að
myndast degi fyrir opnun enda
hafði staðurinn lýst því yfir að 50
fyrstu viðskiptavinirnir fengju árs-
birgðir kleinuhringja að gjöf.
Kaffið í forgangi frá 2003
Þótt kleinuhringirnir séu ein-
kennismerki Dunkin’ Donuts er
kaffisalan undirstaðan í rekstri
fyrirtækisins. Fyrir tólf árum var
gerð ákveðin stefnubreyting hjá
keðjunni og sala á kaffi sett í for-
gang. Um 65% tekna fyrirtækisins
koma nú frá kaffisölu en aðeins 8%
tekna koma frá kleinuhringjum.
Sala á öðrum veitingum, s.s. sam-
lokum og beyglum, skilar 27% af
tekjum fyrirtækisins.
Árni Pétur Jónsson,
framkvæmdastjóri Dunkin’ Donuts
á Íslandi, segir að reynslan hafi
sýnt að þegar fyrirtækið opni nýj-
an stað seljist kleinuhringirnir
mest fyrst en svo aukist sala á öðr-
um veitingum með tímanum. Hins
vegar sé salan á kaffi og öðrum
veitingum en kleinuhringjum meiri
hér en annars staðar strax frá opn-
un staðarins. „Hjá okkur var strax
hærra hlutfall af drykkjum og
samlokum. Það hefur komið þeim á
óvart að við byrjum svona sterkt í
kaffisölu og sölu á samlokum.
Kleinuhringirnir eru auðvitað
alltaf vinsælir en á undanförnum
árum hefur Dunkin’ Donuts þróast
meira út í það að vera bara gott
kaffihús.“
Helsti samkeppnisaðili Dunkin’
Donuts á heimsvísu er kaffihúsa-
keðjan Starbucks. Enginn Star-
bucks-staður hefur verið opnaður
hér á landi en Kaffitár og Te&kaffi
eru þeir staðir sem fram til þessa
hafa verið stærstu kaffihúsakeðjur
hér á landi.
Söluaukning hjá keppi-
nautum
Sólrún Björk Guðmundsdóttir,
markaðsstjóri Kaffitárs, segist telja
viðskiptavinahópa Kaffitárs og
Dunkin’ Donuts ólíka. Hún segir að
hjá Kaffitári hafi sérstaklega verið
fylgst með sölunni í versluninni í
Bankastræti. Þar hafi alls ekki
dregið úr sölu. „Við merkjum
aukningu frá því að Dunkin’ Do-
nuts kom inn á markaðinn,“ segir
hún og telur enga ástæðu til að
ætla annað en að viðskiptavinir
nýja staðarins séu hreinlega viðbót
við kaffiþyrsta miðbæjarröltara.
„Kannski er þetta bara jákvætt
fyrir miðborgina, því að þarna er
mögulega að koma fólk sem annars
kæmi ekki í bæinn,“ segir Sólrún
Björk og bætir við:
„Við erum að selja úrvalskaffi.
Við kaupum 85% af öllu okkar kaffi
beint af bændum því að við trúum
því að þannig tryggjum við gæðin.
Viðskiptavinir okkar kunna að
meta að vita hvaðan varan kemur
en við borgum líka hærra verð fyr-
ir þessi gæði,“ segir Sólrún Björk.
Halldór Guðmundsson, fram-
kvæmdastjóri kaffihúsa hjá Te-
&kaffi, tekur í svipaðan streng,
segir að innkoma Dunkin’ Donuts
hafi haft ekki haft neikvæð áhrif á
sölu hjá Te&kaffi.
„Kaffihúsin okkar hafa reyndar
sýnt mikla aukningu á þessu tíma-
bili þannig að við höfum ekki fund-
ið fyrir neinu tekjutapi. Við horfum
á alla samkeppni jákvæðum auk-
um, þetta heldur okkur á tánum.
Við einblínum á gæði umfram allt
annað.
Og þrátt fyrir að þarna komi inn
kaffihús sem selur ódýrara kaffi
teljum við að Íslendingar vilji gæð-
in. Ég tel að þetta séu að ein-
hverju leyti ólíkir hópar. Ég hef
ekki áhyggjur af því að við séum
að missa fastakúnna okkar,“ segir
Halldór og bendir á að allt kaffi
Te&kaffi sé ristað og pakkað hér á
landi og mikil þjálfun liggi að baki
hjá starfsfólki sem lagi kaffidrykki
á kaffihúsunum.
Sama reynsla í öðrum
löndum
Árni Pétur segir aukningu á kaffi-
sölu hjá öðrum kaffihúsum í kjölfar
innkomu Dunkin’ Donuts ekki
koma á óvart.
„Reynslan erlendis hefur sýnt að
þegar Dunkin’ Donuts opnar nýjan
stað eykst sala á svipuðum veit-
ingum á stöðunum í kring. Við höf-
um náð að skapa stemningu hér og
þetta virðist bara vera gott fyrir
miðbæinn, líka hin kaffihúsin,“ seg-
ir Árni Pétur.
Ólík verðskrá
Verð á kaffi er lægra hjá Dunkin’
Donuts en hjá íslensku kaffihúsa-
keðjunum. Verðskráin er hins veg-
ar talsvert frábrugðin því sem ís-
lenskir kaffihúsahangsarar eiga að
venjast, því að kaffið er selt í
þremur stærðum líkt og hjá Star-
bucks.
Venjulegt uppáhellt kaffi kostar
249 krónur (lítill), 349 krónur (mið-
stærð) og 399 krónur (stór) hjá
Dunkin’ Donuts.
Venjulegt uppáhellt kaffi með
ótakmarkaðri ábót kostar 460
krónur hjá Kaffitári og 455 krónur
hjá Te&kaffi.
Hvorki Sólrún Björk hjá Kaffi-
tári eða Halldór hjá Te&kaffi segj-
ast telja að innkoma Dunkin’
Donuts hafi sérstök áhrif á verð á
kaffibolla hjá kaffihúsum þeirra.
Þetta séu ólíkar vörur og því eðli-
legt að verðið sé ólíkt.
Engin breyting á
bensínstöðvakaffi
Á bensínstöðvum má fá ódýrara
kaffi, en allt kaffi sem selt er þar
er ýmist frá Kaffitári eða Te&kaffi.
Á stöðvum N1 og Olís er selt kaffi
frá Kaffitári en hjá Skeljungi hefur
bensínstöðvum nú víðast verið
breytt í 10-11 verslanir og þar er
selt uppáhellt kaffi frá Te&kaffi.
Eigendur Dunkin’ Donuts hér á
landi eru hinir sömu og eiga 10-11.
Aðspurður segir Árni Pétur engin
áform vera um breytingar á inn-
kaupum 10-11 á kaffi frá Te&kaffi.
Ekki standi til að selja uppáhellt
Dunkin’ Donuts-kaffi nema þar
sem kaffihús verði opnuð.
Fjölmiðlar sáu ástæðu til að mynda
það í bak og fyrir þegar fyrsti kleinu-
hringurinn var afgreiddur á nýjum
stað Dunkin’ Donuts-keðjunnar á
Laugaveginum á dögunum.
KAFFISALA ER UNDIRSTAÐAN Í TEKJUM KLEINUHRINGJARISANS DUNKIN’ DONUTS OG STENDUR UNDIR TÆPUM ÞRIÐJUNGI TEKNA Á HEIMSVÍSU.
STAÐNUM HEFUR VERIÐ VEL TEKIÐ HÉR Á LANDI OG KAFFISALA HJÁ ÖÐRUM KAFFIHÚSUM HEFUR AUKIST MEÐ INNKOMU DUNKIN’ DONUTS.
Forsetaframbjóðandinn Al Gore sá
ástæðu til að gera hlé á kosninga-
ferðalagi sínu árið 2000 til að færa
snjómokstursmönnum í New
Hampshire kaffi og kleinuhringi frá
Dunkin’ Donuts þegar snjó kyngdi
niður. Athæfið vakti athygli banda-
rískra fjölmiðla.
Kleinuhringir og kaffi seldust
best af því sem á boðstólum var
í veitingatrukknum sem William
Rosenberg (1916-2002) ók á
milli byggingarstaða og verk-
smiðja í Massachusetts á fimmta
áratug síðustu aldar. Þessi ungi
frumkvöðull ákvað í framhaldinu
að opna veitingastað sem leggja
skyldi áherslu á þetta tvennt:
kaffi og kleinuhringi.
Staðurinn, sem opnaður var
árið 1948 í bænum Quincy, fékk
í fyrstu nafnið Open Kettle en
var breytt í Dunkin’ Donuts
tveimur árum síðar.
Dunkin’ Donuts-stöðunum
fjölgaði hratt á næstu árum og
árið 1955 fór Rosenberg að
selja sérleyfissamninga til þeirra
sem vildu opna staði undir nafni
Dunkin’ Donuts.
Kleinuhringjastaðirnir voru
komnir yfir 1.000 árið 1979 og
eru nú yfir 11.000 í 33 löndum.
Stærsti markaður Dunkin’
Donuts utan Bandaríkjanna er
Suður-Kórea en þar í landi eru
um 900 staðir.
Það var fyrst árið 2014 sem
kleinuhringjarisinn náði inn á
Norðurlöndin þegar opnað var í
Täby Centrum-verslanamið-
stöðinni í Stokkhólmi. Síðan var
opnað í Kaupmannahöfn og nú í
Reykjavík.
VERKAMENN VILDU KAFFI OG KLEINUHRINGI
Morgunblaðið/Styrmir Kári