Þjóðmál - 01.06.2006, Blaðsíða 37
Þjóðmál SUmAr 2006 35
bókasöfnum. landsins,. sem.þýðir. að.mikið.
lesinn. höfundur. fær. meira. en. lítið. lesinn.
höfundur ..Í.dag.er.talan.X.breytileg.vegna.
þess.að.ríkið.leggur.fram.ákveðna.upphæð,.
19 .300 .000. kr .,. sem. deilt. er. í. með. öllum.
útlánum .. Potturinn. hefur. staðið. í. stað.
síðan. 2001,. en. útlán. eru. alltaf. að. aukast ..
Krónur.á.útlán.eru.í.dag.u .þ .b ..15–20,.og.
er. þá. höfundur. að. fá. í. mesta. lagi. 20 .000.
krónur.fyrir.1 .000.útlán ..Þessar.tölur.breyta.
engu.um.afkomu.höfunda ..Ég.vil.sjá.fasta.
krónutölu. á. útlán,. t .d .. 4–500. krónur,.
en. til. þess. þarf. að. tuttugufalda. pottinn,.
stækka. hann. úr. tæpum. 20. milljónum. í.
400.milljónir ..Þá.væri.hægt.að.setja.þak.á.
úthlutanir,. enginn. fengi. meira. en. t .d .. kr.
2 .000 .000,.en.allir.fengju.þó.raunverulega.
eitthvað .
.
II
Það. er. ekki. gott. fyrir. egóið. að. vera. á.spena.hjá.ríkinu,.sem.þýðir.ekki.annað.
en. það,. að. skattgreiðendur. halda. manni.
uppi. eins. og. hverjum. öðrum. hrepps-
ómaga .
Listamaður.er.mella,.olnbogabarn.og.afæta .
Við.rithöfundar.getum.þó.huggað.okkur.
við. það,. að. afurðir. okkar. skapa. fjölmörg.
störf. sem.gefa. af. sér. feita. skattstofna,. auk.
þess. sem. greiddur. er. virðisaukaskattur.
af. hverri. seldri. bók .. Við. höldum. uppi.
útgáfufyrirtækjum,. prentsmiðjum. og.
bókabúðum,.auk.þess.sem.auglýsingastofur,.
fjölmiðlar. og. gagnrýnendur. fá. að. fleyta.
rjóma. ofan. af. fötunni .. Og. fyrir. utan.
þetta. allt. saman. greiðum. við. tekjuskatt.
af. listamanna-. og. höfundalaununum .. En.
þetta. er. aðeins. léttvæg. huggun. þungum.
harmi.gegn .
Ég.vil.ekki.lifa.af.skattfé.borgaranna ..Ég.
vil. lifa.beint.af.því. sem.ég.geri,. í. rökréttu.
samræmi. við. dugnað,. minn. metnað. og.
árangur,.eins.og.bóndinn.og.sjómaðurinn ..
En.þar.sem.íslenska.málsvæðið.er.agnarsmátt.
og. getur. ekki. brauðfætt. marga. höfunda.
(eiginlega.bara.einn.í.einu!),.þá.er.ekki.um.
annað.að.ræða .
Eða.hvað?
Ég.sé.fyrir.mér.nýtt.kerfi.þar.sem.ríkisvaldið.
heldur.utan.um.sjóðina,.eins.og.hingað.til,.
en.fjármunirnir.koma.beint.úr.atvinnulífinu.
í. formi. einhverskonar. menningarskatts ..
Upphæðina. gætu. fyrirtækin. síðan. dregið.
frá. skatti,. þannig. að. ekki. væri. um. aukna.
skattbyrði. á. atvinnulífið. að. ræða .. Ríkið.
yrði.auðvitað.af.sömu.upphæð,.en.þyrfti.á.
móti.ekki.að.gera.ráð.fyrir.Listasjóðunum.í.
fjárlögum .
Listamenn. fengju. lifibrauð,. atvinnulífið.
færði.eina.tölu.á.milli.dálka.í.bókhaldinu,.
og.ríkið.sæi.um.umsýsluna .
Allir.sáttir?
Samanlagðir. Listasjóðir. voru. árið. 2005.
samtals. tæpar. 300. milljónir. kr .. Það. er.
0,001%.af.300.milljörðum ..Svo. tekin. séu.
dæmi.úr.atvinnulífinu.var.samanlögð.velta.
fiskveiða,. byggingarstarfsemi,. flugsam-
gangna.og.útgáfu/prentiðnaðar.u .þ .b ..300.
milljarðar.á.Íslandi.árið.2005 ..
Þetta.eru.námundaðar.tölur.(-/+),.en.ég.
slengi. þeim. fram. í. rúnnaðri. mynd. til. að.
sýna.fram.á.að.þessar.hugmyndir.mínar.eru.
alls.ekki.óraunhæfar ..
Mér. fannst. ekki. einu. sinni. taka. því. að.
fletta. upp. ógnarveltu. bankanna. og. setja.
hana.í.þetta.samhengi!
Það. er. mun. skynsamlegra. að. atvinnu-
lífið. greiði. svona. bakfæranlegan. menn-
inngarskatt,. sem. ríkið. heldur. utan. um.
og. ber. ábyrgð. á,. heldur. en. að. einstaka.
fyrirtæki. sé. að. styrkja. einstaka. listamann.
eða.hóp.listamanna ..Listamaður.sem.leitar.
ásjár. stórfyrirtækis. stofnar. sjálfstæði. sínu.
í. hættu .. Listamaður. sem. skákar. í. skjóli.
valdablokka,. hvort. sem. þær. tengjast.
stjórnmálaflokki,. fyrirtækjasamsteypu.