Þjóðmál - 01.06.2006, Blaðsíða 41
Þjóðmál SUmAr 2006 39
um. Ísland. við. kaup. íslenskra. fjárfesta. á.
Magasin.du.Nord.í.nóvember.2004 ..Kaupin.
á. Magasin. vöktu. mun. meiri. athygli. en.
fjórtán.sinnum.stærri.kaup.Kaupþings.á.FIH.
Erhvervsbank. fyrr. sama.ár,.greinilega.vegna.
þeirra.tilfinninga.sem.fjölmargir.Danir.höfðu.
gagnvart. því. að. Magasin. væri. nú. komið. í.
hendurnar.á.Íslendingum ...
„Magasin.solgt.til.Island“.var.slegið.upp.af.
Politiken.og.„Islændinge.køber.Magasin“.var.
fyrirsögn.Berlingske Tidende ..Þessar.fyrirsagnir.
endurspegla. þá. almennu. tilhneigingu. fjöl-
miðla. í. Danmörku. að. þjóðgerva. umsvif.
íslenskra. fjárfesta. og. fyrirtækja .. Slíka. þjóð-
gervingu. í. umfjöllun. um. erlendar. fjár-
festingar. má. einnig. finna. meðal. íslenskra.
fjölmiðla. þar. sem. fyrirsögn. Morgunblaðsins.
var:. „Íslendingar.kaupa.Magasin.du.Nord“ ..
Stíllinn. minnir. helst. á. íþróttafréttir,. þar.
sem.„strákarnir.okkar“.í.viðskiptalífinu.hafa.
unnið. sigur. á. útivelli .. Það. er. athyglisvert.
að. umrædd. þjóðgerving. gengur. gegn. þeirri.
einstaklingshyggju. sem. er. undirliggjandi.
í. markaðshyggju. viðskipta. og. frjálsu.
fjármagnsflæði.og.sýnir.kannski.best.að.fólki.
er.eiginlegt.að.flokka.eftir.þjóðerni.þrátt.fyrir.
tíma.mikillar.markaðs-.og.alþjóðavæðingar .
Fleiri. stórar. fjárfestingar. fylgdu. í. kjölfar.
kaupanna. á. Magasin,. eins. og. til. dæmis.
Sterling,.Maersk.Air,.Keops.og.Illum ..Mikið.
var.fjallað.um.þessar.fjárfestingar.og.greinilegt.
var.á.umræðunni.að.Danir.höfðu.mjög.litla.
sem. enga.þekkingu. á. íslensku. efnahags-. og.
viðskiptalífi .. . Fjölmiðlar. fjölluðu. af. áhuga.
um. fjárfestingarnar. en. oft. mátti. greina.
neikvæðan. undirtón. í. fréttum. af. þessum.
skyndilegu.umsvifum ..Orðalag.eins.og.„buble.
økonomi“,. „Champagne. øen“,. „Geyser.
økonomi“. var. iðulega. notað. í. umfjöllun.
danskra.fjölmiðla.um. Ísland. löngu. áður. en.
neikvæðar.greiningarskýrslur.litu.dagsins.ljós ..
Greinilegt.var.að.Danir.áttu.erfitt.með.að.skilja.
hvernig.svo.miklar.fjárfestingar.gætu.komið.
frá. 300. þúsund. manna. þjóð. og. reglulega.
var. spurt. af. tortryggni. hvaðan. peningarnir.
kæmu. í. raun. og. veru .. Mikil. skuldsetning.
og. flókin. eignatengsl. í. íslensku. viðskiptalífi.
var. nokkuð. sem. danskir. fjölmiðlamenn.
stöldruðu.einnig.oft.við.og.tengdu.við.auknar.
líkur.á.fjármálakreppu.í.kjölfar.niðursveiflu ..
Þrátt. fyrir. að. greina. mætti. tortryggni. í.
umræðunni.héldu.íslenskir.aðilar.sínu.striki.
í.rekstri.fyrirtækjanna.og.stöðugt.bættist.við.
fjárfestingarnar ...
Seinni. hluta. febrúar. 2006. birti.
matsfyrirtækið. Fitch. greiningarskýrslu. um.
íslenska.hagkerfið.þar. sem.það.breytti.mati.
sínu. á. framtíðarhorfum. íslenska. ríkisins. úr.
stöðugum.í.neikvæðar .. . Í.byrjun.mars.kom.
síðan.út.fremur.neikvæð.skýrsla.Merill.Lynch.
um. efnahags-. og. bankakerfið. á. Íslandi ..
Seinni.hluta.mars.kom.svo.út.skýrsla.Danske.
Bank. þar. sem. miklar. líkur. voru. taldar. á.
fjármálakreppu. og. harðri. lendingu. íslenska.
hagkerfisins ..Ofannefndar.greiningarskýrslur.
leystu.úr. læðingi.mikla.neikvæða.umræðu.í.
dönskum.fjölmiðlum.um.íslenskt.hagkerfi.og.
viðskiptalíf.þar.sem.kom.vel.í.ljós.að.þekking.
var. enn. ekki. mikil. en. hljómgrunnur. fyrir.
neikvæðar.fréttir.talsverður ...
Nokkuð. dró. úr. umfjöllun. um. íslenskt.
hagkerfi.í.Danmörku.stuttu.eftir.að.Danske.
Bank. birti. greiningarskýrslu. sína .. Ástæðan.
var.ef.til.vill.sú.að.umræðan.þótti.tæmd ..Sú.
mynd.sem.eftir.stóð.sterkust.var.að.íslenskt.
hagkerfi.þyrfti.að.takast.á.við.mikla.erfiðleika,.
fjármálakreppa. væri. líkleg. sem. gæti. haft.
alvarlegar. afleiðingar. fyrir. íslensk. fyrirtæki.
og. fjárfesta. og. jafnvel. starfsmenn. fyrirtækja.
þeirra. og. samstarfsaðila. í. Danmörku ..
Þessi. mynd. hefur. oft. verið. ítrekuð. síðan.
í. dönskum. fjölmiðlum,. með. tilvísun. til.
neikvæðra. greiningarskýrslna. og. stundum.
einnig.með.stuttu.viðtali.við.aðalhagfræðing.
Danske. Bank,. sérstaklega. þegar. íslenskir.
aðilar.hafa.reynt.að.koma.að.jákvæðari.mynd.
af.framtíðinni ..