Þjóðmál - 01.06.2007, Blaðsíða 54
52 Þjóðmál SUmAR 2007
forsenda.lagasetningar.um.sameiginlega.innri.
markaðinn.árið.1992 ..
2 ...Árið.1989.hafði.Jacques.Delors,.þáverandi.
forseti. framkvæmdastjórnar,. frumkvæði.
að. nýrri. samráðstefnu. ríkisstjórna. ESB. í.
andstöðu.við.Breta ..Varð.úr.henni.Maastricht-
sáttmálinn.árið.1992.(í.gildi.1993),.þar.sem.
forskrift. var. gefin. fyrir. sameiginlegri. mynt.
árið. 1999. og. sameiginlegri. utanríkis-. og.
öryggismálastefnu. ESB. auk. náins. samstarfs.
um.dóms-.og.innanríkismál ..
3 .. Á. eftir. Maastricht. kom. Amsterdam-sátt-
málinn. árið. 1997. (í. gildi. 1999),. sem. fjallar.
um. félagsmál,. aukinn. meirihluta. við. fleiri.
ákvarðanir. í. stað. einingar,. og. Schengen-
ákvæðin. um. vegabréfalausar. ferðir. yfir.
landamæri ..
4 ..Árið.2001.var.Nice-samningurinn.gerður.
(í.gildi.2003) ..Þar.var.fyrirkomulag.atkvæða-
greiðslna.við.ákvarðanatöku.enn.endurskoð-
að,.kveðið.á.um.minni.framkvæmdastjórn.og.
heimiluð.fjölgun.aðildarríkja.í.27 ...
5 ..Árið.2001.var.toppfundur.ESB.í.Laeken,.
utan. við. Brussel,. þar. sem. fjallað. var. um.
þau. mál,. sem. ekki. náðist. samstaða. um. í.
Nice,. þ .e .a .s .. einföldun. og. aukið. gegnsæi.
stjórnkerfisins,.aukið.hlutverk.þjóðþinganna.
og. að. færa. ákvarðanatöku. sem. næst. hags-
munaaðilum. í. héraði .. Í. stað. þess. að. kalla.
saman.enn.eina.samráðstefnu.ríkisstjórna.var.
í. Laeken. ákveðið. að. blása. fremur. til. þings.
með. þátttöku. stofnana. ESB,. ríkisstjórna,.
þjóðþinga. og. almennings .. Þinghald. þetta.
um.framtíð.Evrópu.var. leitt. af. eðalbornum.
fyrrverandi. forseta. Frakklands,. Valery.
Giscard.d´Estaing,.sem.brátt.taldi.þingheim.
á.að.ganga.enn.lengra.en.Laeken.fundurinn.
hafði. falið. honum. —. og. feta. í. fótspor.
bandaríska. þinghaldsins. í. Philadelphia. árið.
1787.og.gera.drög.að.fullvaxinni.stjórnarskrá.
fyrir. Evrópusambandið .. Afrakstur. þessarar.
vinnu.varð.hins.vegar.ekki.snoturt.20.síðna.
skjal,. eins. og. bandaríska. stjórnarskráin. er,.
heldur. 300. síðna. ferlíki,. sem. kynnt. var. á.
toppfundi.ESB.árið.2003 ..
6 .. Árið. 2004. samþykkti. samráðstefna.
ríkisstjórna. textann. í. þessum. sáttmála. um.
stjórnarskrá.fyrir.ESB,.þar.sem.kveðið.er.á.um.
enn.fleiri. svið. aukinna.meirihlutaákvarðana.
í. stað. einingar,. endurskoðun. stofnana. ESB.
og. stjórnarskrá .. Gallinn. var. hins. vegar. sá,.
að.þá.höfðu.12. ríkisstjórnir. lofað. að. leggja.
samninginn. fyrir. þjóðaratkvæðagreiðslu,. þ ..
á.m ..sú.brezka,.franska,.hollenzka,.spænska,.
pólska,.danska.og.írska ..Er.skemmst.frá.því.
að. segja,. að. í. maí. 2005. höfnuðu. Frakkar.
samningnum. með. 55%. gegn. 45%,. og. í.
júní. 2005. höfnuðu. Hollendingar. honum.
með.62%.gegn.38% ..Þegar.toppfundi.ESB.
mistókst. fáeinum. vikum. síðar. að. afgreiða.
fjárhagsáætlun.sambandsins.fyrir.2007–2013.
var.orðið.kýrskýrt,.að.ESB.ætti.við.alvarlegt.
innanmein.að.stríða ..
Enn.er.allt.á.huldu.um,.hvað.verður.um.ESB ..Þjóðverjar. leggja.höfuðáherzlu.á.
að. þróa. sambandið. í. átt. að. Sambandsríki.
Evrópu .. Þeir. vilja. völd. í. samræmi. við.
fólksfjölda,. og. stórþjóðir. Evrópu. hafa. þar.
nú. þegar. tögl. og. hagldir .. Nú. eru. fjórir.
möguleikar.í.stöðunni:
Sáttmáli plús: Hér.er.um.að.ræða.að.bæta.
við.núverandi.sáttmála.m .a ..ákvæðum.um.
lágmarkslaun,. orku-. og. umhverfismál,. en.
fella.jafnvel.burt.orðið.stjórnarskrá ..
Sáttmáli mínus með loforði um viðbætur:
Þetta. felur. í. sér.einvörðungu.helztu.stofn-
anabreytingar,. nýtt. fyrirkomulag. atkvæða-
greiðslna,. utanríkisráðherra,. fastan. forseta.
ráðherraráðsins,. en. óbreytta. stærð. fram-
kvæmdastjórnar ..
Sáttmáli mínus með loforði um engar
viðbætur: Þetta. væri. aðeins. stofnanahrein-
gerning,. sem. þjóðþingin. gætu. staðfest. án.
þjóðaratkvæðagreiðslu ..
Enginn stjórnarskrársáttmáli: Þetta. er.
þrautalending,.sem.er.þó.studd.af.nokkrum.
þjóðum,.þ ..á.m ..Bretum ..
Þó.að.þess.sjáist.ekki.merki.á.ytra.borði,.
á. Evrópusambandið. nú. í. djúpstæðum. til-
vistarvanda ..Við.þessar.aðstæður.mundi.um-
sókn. Íslands.um.aðildarviðræður. jafngilda.
ferð.án.fyrirheits ..Upp.í.þá.óvissuferð.væri.
jafnframt.lagt.gjörsamlega.að.þarflausu,.og.
gæti.hún.orðið.til.óþurftar ..