Þjóðmál - 01.06.2007, Side 67

Þjóðmál SUmAR 2007 65
Jóhann.J ..Ólafsson
Eignarréttindi.eru.með-
fædd.og.ófrávíkjanleg.eins.
og.önnur.mannréttindi
Margir. blanda. saman. tveimur. mjög.skyldum. hugtökum,. eignarréttind-
um.og.eign .
Eignarrétturinn. er. heimild. yfir. eign,.
ráðstöfunarréttur.og.yfirráð .
Í.bókinni.Þjóðareign,.gefin.út.af.RSE.og.
Bókafélaginu. Uglu. fyrr. á. þessu. ári,. . segir.
Sigurður. Líndal,. prófessor,. þetta. (bls ..
58):.„Eignarréttur. felur. í. sér. forréttindi. til.
ákveðinna. verðmæta. .. .. .. [M]ikilvægustu.
heimildir.eigenda.eru.þessar:
1 ..Réttur.til.að.ráða.yfir.eign,.nánar.til-
tekið.—.umráðaréttur .
2 .. Réttur. til. að. hagnýta. sér. eign. —.
hagnýtingarréttur .
3 .. Réttur. til. að. ráðstafa. eign. með. lög-
gerningi,.t .d ..við.kaup.eða.sölu.—.ráð-
stöfunarréttur .
4 ..Réttur.til.að.nota.eign.sem.grundvöll.
lánstrausts,.þar.á.meðal.réttur.til.að.veð-
setja.eign.—.skuldfestingarréttur .
5 ..Réttur.til.að.láta.eign.ganga.að.erfðum,.
hvort.heldur.lögerfðum.eða.bréferfðum.
—.arfgönguréttur .
6 ..Réttur.til.að.leita.fulltingis.almanna-
valds. til. verndar. eigninni. —. vernd-
arréttur .“
Eign. hinsvegar. er. andlag. eignarréttinda.
—.áþreifanlegt.og.sýnilegt,.t .d ..hlutir,.jarð-
ir,. lóðir. eða. skip. —. og. óáþreifanlegt. og.
ósýnilegt,.svo.sem.hugverk.og..réttindi.ýmis.
konar.o .fl .
Eignarrétturinn. er. mannréttindi,. sem.eru.meðfædd.og.ófrávíkjanleg ...Maður.
getur. ekki. afsalað. sér. þeim. rétti. alfarið,.
að. geta. haft. yfirráð. yfir. eignum,. eignar-
réttindi .
Ríkisvaldið. getur. heldur. ekki. svift. ein-
staklinga. eignaréttinum,. án. bóta,. né. af-
numið.eignarréttindi.algjörlega,.nema.með.
ofbeldi. gagnvart. þeim,. . —. og. einræði. í.
kjölfarið .