Þjóðmál - 01.09.2007, Blaðsíða 12
0 Þjóðmál HAUST 2007
í.Evrópusambandið.að.evrunni ..Hafa.orðið.
miklar.umræður.um,.hvort.íslenska.krónan.
sé. að. verða. alþjóðlegri. fjármálastarfsemi.
íslenskra.fyrirtækja.fjötur.um.fót ..Í.skýrslu.
Evrópunefndar. er. þeirri. skoðun. haldið.
fram,. að. evra. verði. ekki. tekin.upp.hér. án.
ESB-aðildar .. Þess. vegna. hefur. krafa. um.
evru. í. stað. krónu. verið. lögð. að. jöfnu. við.
kröfu. um. ESB-aðild .. Á. þann. hátt. sé. því.
unnt. að. benda. á. skýra. hagsmuni. tengda.
ESB-aðild .
Í.skýrslu.Evrópunefndar.(bls ..90).segir:
Raunhæfir. kostir. Íslands. í. peningamál-
um. eru. að. flestra. mati. einungis. tveir,.
annars. vegar. núverandi. fyrirkomulag.
og. hins. vegar. upptaka. evru. samhliða.
aðild.að.ESB.og.EMU.[evrópska.mynt-
bandalaginu] ..Ísland.gæti.reyndar.fræði-
lega. séð. tekið. upp. evruna. einhliða. eða.
með. sérstöku. samkomulagi. við. ESB,.
en. báðir. kostir. verða. í. reynd. að. teljast.
óraunhæfir .
Rökin. fyrir. því,. að. seinni. kosturinn,. sem.
nefndur. er. í. hinum. tilvitnuðu. orðum,. sé.
talinn.óraunhæfur,.er.að.finna.neðanmáls.í.
skýrslu.Evrópunefndar,.þar.sem.segir:
Það.hefur.komið.fram.hjá.Percy.West-
erlund,. sendiherra. og. yfirmanni. fasta-
nefndar. ESB. gagnvart. Íslandi,. að. ekki.
sé. pólitískur. vilji. til. að. leyfa. upptöku.
evru. án. aðildar. að. sambandinu,. en.
Westerlund.kannaði.málið.sérstaklega.í.
kjölfar.umræðu.hér.í.mars.2006 ..Í.ræðu.
Inigo.Arruga.Oleaga.á.fundi.um.evruna.
sem. Evrópuréttarstofnunar. [svo!].
Háskólans.í.Reykjavík.stóð.fyrir.2 ..mars.
2007. kom. fram. að. einhliða. upptaka.
evrunnar,. án. samþykkis. ESB,. væri. að.
hans. mati. líklega. ekki. í. samræmi. við.
ákvæði. EES-samningsins. um. samráð.
og. samvinnu. samningsaðila,. m .. a .. á.
sviði.efnahags-.og.peningamála,.og.gæti.
því. hugsanlega. sett. framkvæmd. EES-
samningsins. í. uppnám .. Oleaga. starfar.
hjá. lagadeild. Seðlabanka. Evrópu .. Að.
auki.mundi.einhliða.upptaka.evrunnar.
þýða.að.Ísland.myndi.ekki.njóta.ýmissa.
kosta.evrunnar.né.heldur.baktryggingar.
Seðlabanka. Evrópu. ef. til. fjármála-
kreppu.kæmi.á.Íslandi .
Til. stuðnings. þeirri. skoðun,. að. kostir.
Íslendinga.séu.í.raun.aðeins.þeir.að.halda.í.
krónuna.eða.taka.upp.evru.með.ESB-aðild.
er.í.skýrslu.Evrópunefndar.vísað.til.tveggja.
nýlegra. skýrslna. um. gengismál. á. Íslandi,.
annars. vegar. skýrslu. Hagfræðistofnunar.
Háskóla. Íslands,. sem. Gylfi. Zoëga. og.
Tryggvi.Þór.Herbertsson.unnu.árið.2005.
og.skýrslu.Viðskiptaráðs.frá.árinu.2006 .
Í.skýrslu.Evrópunefndar.er.kafli.um.kosti.
og.galla.evrunnar.fyrir.Ísland,.án.þess.að.þar.
sé. í.raun.nokkru.slegið.föstu,.eftir.að. litið.
hefur.verið.yfir.það,.sem.almennt.er.tíundað.
í.slíku.yfirliti ..Minnt.er.á,.að.ákvörðunin.í.
þessu.efni.byggist.ekki.síður.á.pólitískum.en.
efnahagslegum.þáttum ..Í.lok.samantektar.í.
skýrslunni.segir:
Í.nýju.og.jákvæðu.mati.alþjóðlega.mats-
fyrirtækisins.Moody’s.á.lánshæfi.íslensku.
viðskiptabankanna.þriggja.kemur.fram.að.
það.hafi.jákvæð.áhrif.á.lánshæfi.bankanna.
hversu. mikilvægir. þeir. eru. í. íslensku.
efnahagskerfi.í.heild.sinni.og.hvaða.þýð-
ingu. þeir. hafa. í. greiðslumiðlunarkerfi.
landsins .. Moody’s. lítur. meðal. annars. á.
það.sem.styrk.að.þeir.skuli.vera.í.ríki.þar.
sem. seðlabanki. fer. með. prentunarvald,.
þ ..e ..ríki.sem.hafi.eigin.mynt .
Í.niðurstöðum. sínum. tekur.Evrópunefnd-
in. ekki. afstöðu. til. þess,. hvort. æskilegt. sé.
að.taka.upp.evru.eða.ekki ..Lesandi.skýrslu.
nefndarinnar.getur.þó.varla.velkst.í.neinum.