Alþýðublaðið - 15.11.1924, Blaðsíða 3
1 A.L J> YIXU B L Á ÐIÐ
jatnaðarmenn, sem byrjuðu á
þessu nauðsynjamáli?
í flestöllum, e! ekki öiium
menningarlöndum er helgidaga-
vlnna bönnuð með lögum og
haft strangt eftirllt með því, að
þau séu haldin. Þetta mál hetði
prestastefnan átt að taka tii
meðferðar heidur en að stæla
um ýmsár trúarstefnur og bítast
um þær eins og gaddhestar um
llt fóður.
En þrátt fyrir það, þótt þeir,
p'e'itarnir og biskupinn, telji sér
ekki skyit að fylgja fram þessu
máli, sem er bein skyidá þélrra,
þl munu j rfnaðarmenn halda
því fram til sigurs. Þeir eru
ekki hræddir við peningamenn-
ina og hafa ekki heldur neina
hempu til að tapa, þótt hlnum
iíkl miður. Það mættk segja tll
hinnar geistlegu stéttar: At á-
vöxtunum skuluð þér þekkja þá.
Meira slðar.
Jafnaðarmaður.
Næturlæknir er í nótt Konráð
R. Konráðsson, Pingholtsstræti 21.
Sími 575.
Sjð landa sýn.
(Prh.)
e. Borgarstjóra-ræða.
Otto Stolten, annar borgarstjóri
>frjálsa og hansa-staðarins Ham-
borgarr, ávarpaíi gesti borgríkis-
ins, fulltrúa prentara í ýmsum
löndum, og mælti svo meSal ann-
ars:
>Hamborg er aB ýmsu leyti til-
valin sem alþjóðlegur samkomu-
staSur, því aS hún heflr svo sem
mesta verzlunaiborg á meginland-
inu um aldir ótt ríkan þátt í sam-
þjóSlegum viBskiftum og jafnan
haft góSan skiiniug á gildi þeirra.
A8 vísu voru það mest fjármuua-
leg, auSvaldleg viSskifti. en hafa
þó stuBlað mjög aS því aS tengja
saman örlög þjóSanna. Osá þjóS-
verjum heflr í stríBinu, sem sleit
öllum tengslum atvinnuvega vorra 1
viS umheiminn, fyrst fullkomlega
vaxiS skilniDgur á gildi þessara
örlagasambanda. Eins og striSiS
sleit þessi beinu viBskiftasambönd,
svo rauf þaS og samtðk verka- '
lýBsins þjóBa á milli. Fyrir tíu ár-
um var alþjóBasamband verkalýBs-
ins ekki nógu öflugt til að hindra
bannsett stríBiS; þe&s vegna féll
þaS niSur í stríSinu. fegar nií
þrátt fyrir þetta heflr tekist eftir
tiltölulega stuttan tíma að hnýta
sambönd meSal verklýBsins frá
landi til lands, þá er það ómót-
mælanleg sönnun fyrir nauðsyn
samskifta miJli verlclýðsstétta
menningarlandanna. Því fastara
sem starfslíf þjóSanna tengir þær
saman með alþjóðiegri verkaskift-
ingu, því líkari vesða hagsmunir
verkalýðsins yflrleitt og einstakra
atvinnuflokka. Vaxandi jöfnuBur
hagsmunanna eykur á skilning
fjöldans á nauSsyn sameiginlegra
athafna. GrleBilegt merki þess er
sú staSreynd, að verklýðsstéttirnár,
sem fylgja jafnaðarstefnunni í ýms-
um löndum, hafa fyrstar orðið til
þess að vinna bug á þeirri and-
legu og líkamlegu aSþrengingu, er
leiddi af stríðinu, að þær hafa
bjargað sér úr því andrúmslofti
hatursins, sem káppsamlega hefir
verið aliB á, og leggja nú stund
á aS skapa andrimsloft trausts-
im, svo að í þvi geti dafnað sam-
heldni stéttanna einnig landa á
milli.
Á því hærra stigi semverklýðs-
stétt stendur í andlegum og verk-
Dan Oriffiths: Höfuðóvinurinn
Rikið er ekkert annað en verk vort eða vanræksla.
Vér Bnúum vorar eigin snörur, reisum vora eigin
aftökupalla og gröfum vorar eigin grafir. Ábyrgðin
hvílir á sjálfum oss, og afsakanir spilla oss.
Ef að eins meiri hluti yerkamanna og kvenna
væri skynsamur, vitur og áhugasamur, gætum vér
gert hér byltingu, jafnvel með hinu öfullkomna þingi
voru og héraðsstjórnum. Þrátt fyrir alla galla sina
er þingræðið langt á undan þjóðinni. Vér höfum nóg
af kjósendum i þessu landi til þess að fylla þingið
og allar héraðsstjórnir jafnaðarmönnum, sem hafa
stéttarvitund og vinna aö hyltingu. Og jafnvel þá,
þegar auðmennirnir reyndu að hindra framgang
vorn og berjast gegn réttlætinu, gætu þeir ekki gert
það nema með hermönnum og lögreglu úr verka-
mannastétt. Hve nær sem verkalýðurinn fer halloka
fyrir auðmönnunum, er það fyrir tilstyrk annara
verkamanna.
Hvi eigum vér að ala sjálfa oss á imyndunum og
blekkingum? Hvi eigum vór að iáta svo, sem vér
eigum aðra óvini en sjálfa oss. Eftir sex ára styrjöld
með öllu sinu böli og eftir viðvö'run sir Henry Wil-
sons sálaða við næstu styrjöld, og þegar brezkir,
franskir og ameriskir auökýfingar eru aö brugga,
bollaleggja og útbúa svikráð viö jafnaðarstefnuna,
ganga verkamenn á hönd nýrri landvinningastefnu
og synir þeirra taka þátt i skátahreyfingunnj Hvernig
er þá hægt að afsaka verkalýöinn?
Bonar Law, Poincaró og Harding eru viö völd
með atkvæðum og styrk verkamannastéttarinnar.
Stjórnmáiamenn auðvaldsins hæla sér blátt áfram af
þvi, að verkamennirnir kjósa þá, og einn þeirra sagði
á verkamannafundi: „Þér komið ekki iyeg fyrir það,
að verkamennirnir fari rangt að ráði sinu i kjörklef-
unum, og þór fáiö þá ekki til að vera með yðúr i
hyltiúgunni á einum sólarhring."
Ef verkalýðurinn fæst ekki til þess að greiða at-
kvæði með lausn sinni, þá er engin von til þess, að
hann fáist til að berjast fyrir henni. Það ætti að vera
auðveldara áð greiða atkvæði heldur en grípa til
vopna. Og ef verkalýðurinn vill ekki greiða atkvæði
með hagsmunum sinum eftir kjördæmum, þá er litil
von til þess, að hann geri það eftir atvinnugreinum.
Villan felst ekki 1 skipulaginu, heldur i sjálfum oss.
Verkalýðurinn er þvi miður alveg eins óþroskaður
og tregur i atvinnumálum eins og stjórnmálum.
Verkföll hans eru eins og fávis og fyrirhyggjulaus
atkvæöagreiðslan.
Vór erum sammála herra Craik kennara við há-
skóla verkamanna: „Ég trúi fastlega á stjórnmála-
baráttu tii þess að. ná árangri i atvinnumálum.
Stjórnmálavald getur þvi að eins komið að notum,
að fjárhagsvald só að baki þess. Með fjárhágsvaldi
á ég ekki að éins við mikinn auð og efnalega orku,
en óg fel i orðinu „vald“ vitund um það, fyrir hvað
er barist, og til hvers valdinu er heitt. Avöxturinn
fer eftir valdi verkalýðsins. Aldrei næst meiri árang-
ur en samsvarar valdinu. Að trúa öðru er að trúa á
kraftaverk.“
Vér skulum viðurkenna, að höfuðgallinn felst í
mönnum, en ekki munum. Ekkert vald er á við vald
þekkingarinnar. Mentuð verkamannastétt mundi ekki
vera lengi að breyta hinu styrkasta skipulagi eftir
eigin geðþótta. Gagnmentuð verkamannastótt mundi
vissulega fara sinu fram, hvernig sem skipulagið væri.
Látum oss fræða, menta og sannfæra. Eflum frséðslu
og stjórnsemi, en drögum úr vigorðum og afsökun-
um. Látum oss snúast tii hlýðni við skoðanir vorar,