Þjóðmál - 01.06.2010, Blaðsíða 45

Þjóðmál - 01.06.2010, Blaðsíða 45
 Þjóðmál SUmAR 2010 43 nefnd hyggst meta hvaða stofn un eða hvaða aðilar hafi átt að sinna hvaða verkefni, og hvernig þeim hafi farist það úr hendi . Ég vænti upplýsinga nefndarinnar um hvort við störf hennar hafi komið til þess að nefnd ar­ maðurinn hafi vikið sæti vegna ein hverra þeirra málefna sem tengjast umræddum vinnu stað tengdadóttur hans og hver þau þá eru . Vænti ég raunar staðfestingar þess af hálfu nefnd arinnar að umræddur nefndarmaður hafi á engan hátt komið að áliti nefndarinnar á fram göngu starfsmanna fjármálaeftirlitsins eða ann arra stofnana á svipuðu sviði . Af öðrum ástæð um vænti ég þess að nefndarmaðurinn hafi hvort eð er ekki komið að því gefa álit á mínum störfum . Viðurkennt er í íslenskum rétti að við mat á því hvaða hæfisreglur skuli gera til starfsmanna á stjórnsýslustigi þá hafi tegund og staða stjórn­ valdsins í stjórnsýslukerfinu þýðingu við þá afmörkun . „Þannig hefur verið lagt til grund­ vallar að gerðar séu strangastar hæfiskröfur til starfs manna þeirra stjórnvalda sem líkjast hvað mest dómstólum að skipulagi og starfsháttum .”6 Þá hefur lengi verið viðurkennt að réttmætt og eðlilegt sé að hæfisskilyrði séu strangari þegar um matskenndar ákvarðanir sé að ræða . Segir á góðum stað að þetta sjónarmið sé í fullu gildi enda séu hæfisreglurnar „brjóstvörn hinna almennu efnisreglna“ .7 Þá þykir jafnan eðlilegt að gera því ríkari hæfiskröfur sem hagsmunirnir, sem fjallað er um, eru meiri .8 Í íslenskum stjórnsýslurétti hefur einnnig þótt óhætt að „slá því föstu“, að sé í lögum mælt fyrir um að stjórnvald sé sjálfstætt eða óháð, þá kalli það á strangari hæfisreglur starfsmanna þeirra en annarra stjórnvalda .9 Hér er ekki á ferð hefðbundin stjórn sýslu­ nefnd að fjalla um hefðbundið úrlausn arefni á stjórnsýslustigi sem aðilar geta svo leitað endur skoðunar á fyrir dómi . Nefndin er sér­ stök rannsóknarnefnd, sett á fót í ofboði eftir þrot viðskiptabankanna þriggja, og nefnd­ ar mönn um sérstaklega uppálagt að finna nú sök einstaklinga í opinberum störfum á 6 Páll Hreinsson, Hæfisreglur stjórnsýslulaga, bls . 493 . 7 Páll Hreinsson, Hæfisreglur stjórnsýslulaga, bls . 491 . 8 Páll Hreinsson, Hæfisreglur stjórnsýslulaga, bls . 491 . 9 Páll Hreinsson, Hæfisreglur stjórnsýslulaga, bls . 741 . þessu þroti einkafyrirtækjanna . Nefndinni eru færðar einstakar lagaheimildir og staða hennar er einstök . Samkvæmt 4 . mgr . 2 . gr . laga nr . 142/2008 er nefndin algerlega sjálfstæð í störf­ um sínum og þarf ekki að fara að nokkrum fyrir­ mælum . Í greininni er sérstaklega tekið fram að fyrirmæli frá Alþingi séu ekki undanskilin . Nefndin getur sjálf ráðið sér starfsmenn og er sérstaklega tekið fram í 2 . mgr . 4 . gr . laganna að við það þurfi nefndin ekki að fylgja 7 . gr . laga nr . 70/1996 um réttindi og skyldur starfsmanna ríkisins . Nefndinni er samkvæmt 4 . mgr . 4 . gr . laga um nefndina heimilað að birta opinberlega upplýsingar, sem í raun eru háðar þagnarskyldu, „ef nefndin telur það nauðsynlegt“ . Samkvæmt 5 . gr . laga um nefndina tekur hún sjálf ákvörðun um hvernig haga skuli nefndarstarfinu og þar á meðal um afmörkun rannsóknarefnisins . Nefnd inni er heimilt að gera leit, eftir atvikum með aðstoð lögreglu, í hvaða húsum sem er, og skal um leit og hald fara eftir ákvæðum laga nr . 88/2008 um meðferð sakamála . Samkvæmt 1 . mgr . 6 . gr . laga um nefndina er sérhverjum, jafnt einstaklingum, stofnunum og lögaðilum, skylt að verða við kröfum nefndarinnar um að láta í té upplýsingar, gögn og skýringar sem hún fer fram á . Er tekið fram, að þar sé meðal annars átt við skýrslur, skrár, minnisblöð, bókanir, samn inga og önnur gögn sem nefndin vill fá . Virðast því engin takmörk sett hvað nefndinni er heimilað að heimta af bæði borgurum og lögaðilum í landinu . Þá er tekið fram í 3 . mgr . 6 . gr . laganna að skylt sé að veita allar upplýsingar þótt þær séu háðar reglum um þagnarskyldu og er tekið fram að engu máli skipti þó þær varði „öryggi ríkisins“, fundargerðir ríkisstjórnar eða heyri undir sérstakar reglur um utanríkismál . Allt víkur, ef nefndarmenn fara fram á afhendingu . Nefndinni er heimilt að kalla hvern einasta borgara fyrir sig og er honum þá skylt að mæta . Þá varðar það allt að tveggja ára fang elsi að neita að veita nefndinni upplýsingar eða veita henni rangar . Athyglisvert er einnig að 2 . mgr . 11 . gr . laga um nefndina hefur að geyma undantekningarákvæði, sambærilegt við ákvæði 118 . gr . laga nr . 88/2008 um meðferð sakamála, en það ákvæði er í XVIII . kafla síðarnefndra laga, sem fjallar um réttindi og skyldur vitnis
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132

x

Þjóðmál

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðmál
https://timarit.is/publication/1175

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.