Þjóðmál - 01.06.2010, Blaðsíða 65

Þjóðmál SUmAR 2010 63
liði í reikningum bankanna, þ . á m . um inn­
stæður erlendra aðila í íslenskum bönkum .
Nauð syn legt er að minna á að innlán erlendra
aðila í íslenskum bönkum voru að langmestu
leyti í starfsstöðvum þeirra erlendis . Innlán í
gjaldeyri voru því nánast að fullu annars staðar
en í starfsstöðvum bankanna á Íslandi . Það
skipti því litlu fyrir mat á stöðu bankanna á
þeim tíma sem um ræðir hvort nákvæmar
upplýsingar lægju fyrir um „skiptingu innlána
erlendra aðila milli útibúa bankanna erlendis
og starfsstöðva þeirra hér á landi“ . Upplýsingar
um skiptingu innlánanna á milli starfsstöðva á
Íslandi og erlendis skiptu ekki sköpum fyrir mat
á fjármálastöðugleika í lok sumars 2008 eins og
gefið er í skyn í bréfi yðar . Yfirsýn Seðlabankans
yfir framvindu innlána erlendra aðila var
góð og upplýsingaöflun hans í samræmi við
alþjóðlegar kröfur . Upplýsingar Seðlabankans
um innlán í útibúum bankanna voru ítarlegri
en staðall Alþjóðagjaldeyrissjóðsins kvað á um .
Að því er varðar fjárstýringu Landsbankans
liggur fyrir að hún var í Reykjavík og ekki skiptir
höfuðmáli hvar lausaféð liggur svo lengi sem
gætt er að heildarlausafjárstöðunni . Minna má
á að síðla sumars 2008 varðveitti Landsbankinn
verulega fjárhæð í sterlingspundum í Seðlabanka
Íslands . Ég minni einnig á að síðla sumars
2008 og fram að hruni vann Landsbankinn
að því í samstarfi við breska fjármálaeftirlitið
að undirbúa flutning innlána frá útibúinu í
London í dótturfyrirtæki sem hefði hugsanlega
falið í sér flutning einhverra eigna bankans frá
Íslandi til Bretlands . Að síðustu minni ég á að
Seðlabankinn fylgdist vel með lausafjárstöðu
Landsbankans, sérstaklega frá því snemma árs
2008 þegar tíðni og sundurliðun reglulegrar
upplýsingagjafar var aukin til muna auk þess
sem samtöl voru tíð . Seðlabankinn hafði því
góða yfirsýn yfir lausfjárstöðuna .
Fundur bankastjóra Englandsbanka og
Seðla banka Íslands í mars 2008 var gagnlegur
og leiddi m .a . til aukins samráðs eins og að
fram an greinir . Í bréfi yðar er sérstaklega gefið í
skyn að í kjölfar fundarins hefði Seðlabankinn
átt að ganga eftir glöggum upplýsingum um
innlánin . Það gerði bankinn eins og að framan
greinir og var engin ástæða talin til þess að efast
um réttmæti þeirra . Hvernig þessum málum var
nákvæmlega háttað í lok sumars 2008 og hve
miklu af innstæðunum hafði verið ráðstafað til
Íslands á þeim tíma skipti ekki sköpum um mat
á fjármálastöðugleika þá . Aðrir kraftar voru að
verki á þeim tíma sem íslensk stjórnvöld höfðu
ekki á valdi sínu að hafa áhrif á .
Minna má á að ýmsar stofnanir og greinend­
ur gerðu úttektir á íslensku fjármálakerfi 2008 .
Moody‘s birti skýrslu snemma árs um burði
Íslands til þess að takast á við banka áfall, Seðla­
bankinn birti skýrslu sína um fjármála stöðug­
leika í lok apríl . Sérfræðingar sænska seðla bank­
ans komu til Íslands í lok apríl og fóru yfir stöðu
bankanna og sömdu um hana minnisblað . Þeir
komu á ný í fyrri hluta september . Að beiðni
Seðlabankans komu sérfræðingar Alþjóða­
gjaldeyrissjóðsins til Íslands í apríl, nánast án
fyrirvara, reglubundnar viðræður sérfræðinga
sjóðsins og íslenskra stjórnvalda fóru fram í
júní . Að frumkvæði íslenskra stjórnvalda gerðu
síðan sérfræðingar sjóðsins sérstaka úttekt
á íslenska fjármálakerfinu í júní og júlí (svo
kallaða FSAP úttekt – slíkar úttektir höfðu áður
verið gerðar 2000/2001 og 2003 og fylgt eftir
að hluta, fyrir atbeina Seðlabankans, í árlegum
reglulegum heimsóknum sérfræðinga sjóðsins) .
Sjóðurinn gerði því óvenju ítarlegar úttektir á
Íslandi vorið og sumarið 2008 . Skýrslur um
þær eru aðgengilegar á heimasíðu sjóðsins .
Þótt staða íslenskra banka væri talin erfið var
í engri þessara úttekta og skýrslna spáð hruni
þeirra . Atburðir í Bandaríkjunum um miðjan
september breyttu öllu . Enginn sá þá fyrir .

Varðandi tölulið 3 í sama kafla
Í þessum tölulið er, sem víðar, ekki vísað til
nokk urrar lagagreinar sem Seðlabankinn
hafi ekki fylgt . Undir þessum tölulið er fjall­
að um innistæðusöfnun í Bretlandi og um
trygg ingasjóð innistæðueigenda . Sá sjóður
heyrði ekki undir bankastjórn Seðlabanka Ís­
lands með neinum hætti heldur féll skipu­
lagslega undir viðskiptaráðuneytið og laut
for mennnsku þaðan . Ekki skortir vitneskju
um að Seðlabankinn og bankastjórn hans var
mjög fylgjandi því að útibúi Landsbankans í
Bretlandi yrði breytt í dótturfélag og áhættan