Þjóðmál - 01.06.2010, Blaðsíða 78
76 Þjóðmál SUmAR 2010
þesssar mundir og tekið er dæmi af Seðlabanka
Lúxemborgar, sem þjónustuaðila fyrir Seðla
banka Evrópu, gagnvart dótturfélögum ís lensku
bankanna í Lúxemborg . Skoðun leiðir í ljós að
þetta voru aðrir bankar einmitt ekki að gera um
þessar mundir . Þeir voru þvert á móti um þær
mundir að rýmka mjög veðlána regl ur sínar, en
alls ekki að þrengja þær, í því skyni að koma til
móts við lausafjárhungur banka stofnana í hverju
landi fyrir sig . Nefndinni er bent á heimildir
sem staðfesta þetta, en eru reyndar á allra
vitorði . Tilvitnun nefndari nnar í Seðlabanka
Lúxemborgar er byggð á misskilningi . Hann
breytti ekki veðlánaregl um sínum, en ákvað að
eigin geðþótta að ís lensku dótturfélögin yrðu
að draga úr slíkum lánum, sem voru orðin
hlutfallslega miklu meiri en allra annarra banka
þar í landi, og hlutfallslega margföld á við þá
veðlánafyrirgreiðslu sem Seðlabanki Íslands
veitti sjálfur bönkunum í eigin heimalandi . Í
annan stað liggur fyrir að íslenski seðlabankinn
beitti veðlánareglum sem voru algjörlega
sambærilegar við reglur Evrópska seðlabankans,
að öðru leyti en því að reglur þess íslenska voru
að nokkru þrengri . Þessi liður hefur þess utan
ekkert að gera með fall bankanna, svo sem
augljóst má vera, og hvergi var brotið gegn
framangreindum lögum eða reglum .
2
Athugasemdir undir þessum tölulið eru byggðar á því annars vegar hvort ekki
hefði verið æskilegt að hefja fyrr en gert var
söfn un og sundurgreiningu upplýsinga um
skipt ingu innlána erlendra aðila á milli útibúa
bank anna erlendis og starfsstöðva þeirra hér á
landi . Þessi liður varðar að sjálfsögðu í engu
brot á framangreindum lögum og reglum .
Þá getur þessi hugleiðing ekki haft neitt
með fall íslensku bankanna að gera . Þótt
upplýsingar um stöðu einstakra efnahagsliða
í tiltekinni starfsstöð, erlendri eða innlendri,
væru fróðlegar, þá hafa þær enga mælanlega
þýðingu fyrir styrk íslensku bankanna eða
getu þeirra til að mæta áföllum . Engar reglur
hafa nokkru sinni bannað tilfærslu fjár á milli
einstakra eininga innan banka, þannig að
þetta álitaefni hlýtur að vera á einhverjum
misskilningi byggt . – Þá víkur nefndin undir
þessum lið að áhyggjum, sem hún telur
að Englandsbanki hafi haft um hugsanleg
áhlaup á útibú Landsbankans í Bretlandi .
Ýtarlegri upplýsingasöfnun um stöðu einstakra
rekstrareininga á tilteknum liðnum tíma, sem
gátu breyst mjög hratt, hafði ekkert að gera með
þá áhættu sem Englandsbanki reifaði . Hún
laut allt öðrum lögmálum . – Þá virðist einnig
vera athugunarefni undir þessum tölulið, hvort
Seðlabanki Íslands hefði veitt Englandsbanka
nægilegar upplýsingar . Þarna virðist vera mjög
langt seilst um áfellisefni . Enginn vottur að
lagaskyldu var til í þessa veru . En þess utan
var staðreyndin sú að frá vormánuðum 2008
var þéttara samband og er þar með talin
upplýsingagjöf, við Englandsbanka en flesta
aðra seðlabanka . Þessi athugasemd á því ekki
við, svo ekki sé fastara kveðið að orði .
3
Þessi liður tekur, eftir því sem best verður séð, til starfsemi banka erlendis og
söfnunar innlána þar og upplýsingasöfnunar
þar að lútandi, sbr . og tölulið 2 og um það
hvort Seðlabankinn hefði átt að sporna gegn
þessari innlánasöfnun, boða til þess aðgerðir
og óska eftir tímasetningu áætlana um
dótturfélagavæðingu . Ekkert af þessu síðast
talda var á verksviði og valdsviði Seðlabankans .
Í lögum nr . 161/2002, 36 . grein, má fá góðan
Nefnd, sem getur ekki svarað því fyrr en að rúmur dagur
lifir af níu daga andmælarétti, hvort
að slíkur frestur verði framlengdur,
ætti að skilja að lífið getur verið
flókið, þegar heilt bankakerfi er að
hrynja á skemmri tíma en nefndin
tók sér til að svara hinni einföldu
spurningu .