Morgunblaðið - Sunnudagur - 20.09.2015, Qupperneq 41

20.9. 2015 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 41
Eitt dýrasta reiðhjólið í
reiðhjólaversluninni
Erninum kostar rúmar 2
milljónir eða 2.190.000.
Nýskráðum fólksbílum fjölgaði um 42% frá sama tíma í fyrra að mati
Samgöngustofu. Ekki er síst mikil aukning í sölu dýrari tegunda bíla
en í vikunni var greint frá því í Morgunblaðinu að Volvo ZC90, sem
kostar rúmlega 10 milljónir króna, seldist í 22 eintökum á þessu ári
en aðeins eitt eintak seldist í fyrra og 100 fleiri Toyota Landcruiser-
jeppar nú í ár en árið í fyrra. Þá hefur orðið mikil aukning í sölu á
Porsche, Audi Q5 sem kosta 8-12 milljónir.
Það sama gildir um fleiri fararskjóta, t.d. reiðhjól. Magn innfluttra
hjóla hefur kannski ekki aukist mikið síðustu árin en eftirspurnin eftir
dýrari gerðum, bæði reiðhjólum og búnaði þeim tengdum, er mun meiri.
Viljum dýrari
bíla og reiðhjól
Byggingageirinn er í skjótum uppgangi, sér-
staklega síðasta árið, en í nýlegum tölum frá
Rannsóknasetri verslunarinnar kemur fram að
velta í byggingavöruverslunum í sumar-
mánuðunum júní, júlí og ágúst var rúmum 10%
meiri að raunvirði en á sama tíma í fyrra. Og
þeir sem sjá um innviðina, smíða glugga, hurðir,
sturtugler og selja náttúrustein fara heldur ekki
varhluta af því.
Sem dæmi má nefna að hjá glerframleiðslu-
fyrirtækinu Glerborg sem starfrækt hefur verið
í 40 ár hefur síðasta ár verið afar gott þar sem
Rúnar Árnason, forstjóri fyrirtækisins, segir að
mikill kippur hafi komið í eftirspurn eftir gleri
og þjónustu og stórmunur sé á milli ára, eða
um 60-70% aukning.
„Við höfum fundið ótrúlegan mun milli ára.
Bæði er þetta tengt nýbyggingum, við fáum
okkar skerf af hóteluppbyggingunni, og svo eru
það líka einstaklingar. Það er auðvitað alltaf
svolítil hjarðhegðun á Íslandi; ef einhver fer af
stað þá fara allir af stað,“ segir Rúnar og segir
að jafnframt gerist það um leið að fólk þarf að
sætta sig við meiri bið almennt hjá fyrirtækjum
sem afgreiða varning til húsagerðar.
„En það er líka það að margir eru farnir að
sinna hlutum sem fólk hefur verið að geyma; að
endurnýja baðherbergin og skipta um glugga,
svo það er víða kominn tími á endurnýjun.“
Af innlitum á íslensk heimili í húsgagna-
blöðum og fasteignaauglýsingum má þá sjá að
dýrari efniviðir eiga mikið upp á pallborðið
núna, svo sem steintegundir.
Hörður Hermannsson á og rekur fyrirtækið
Fígaró, sem sérhæfir sig í sölu og vinnslu á nátt-
úrusteinum, allt frá þeim sem ódýrari eru upp í
þann dýrasta. Í heildina segist Hörður klárlega
finna fyrir mikilli aukningu – bæði í dýrari
steintegundum svo sem dýrasta marmaranum
en líka ódýrari steintegundum. Raunar hafi það
sem gerðist síðla árs 2008 verið það að þeir sem
keyptu dýrari steintegundirnar héldu sínu
striki áfram en minnkunin hafi verið í þeim
ódýrari. Þessi aukning hefur sérstaklega orðið
nokkra síðastliðna mánuði að sögn Harðar.
Getty Images/iStockphoto
Fram-
kvæmdagleði
„Ég er farin að sjá það hvað varðar tískuna
að fólk er farið að gera tilraunir á ný og það
er merki um þenslu. Í kreppu verðum við
íhaldssamari og það varð mjög áberandi
þegar kreppan skall á hvað tískan varð
íhaldssöm allt í einu og
við höfum verið það
lengi,“ segir Linda Björg
Árnadóttir fatahönnuður
og lektor við fatahönn-
unardeildar Listaháskóla
Íslands.
„Þessi tilrauna-
mennska er alveg á leið-
inni útí götutískuna, það
tekur hlutina alveg eitt ár
að komast þaðan af tísku-
pöllunum en þetta er allt
saman að bresta á – þessir tilraunakenndu
þættir eru farnir að sjást aftur í fatahönnun.
Linda segir að það sé engan veginn
tryggt að þensla og smekkvísi haldist í
hendur. Smekkleysið verði í raun meira
áberandi. Það viti því ekki endilega á gott út
frá fagurfræðilegum sjónarmiðum í til dæm-
is arkitektúr.
„Það er þekkt í arkitektúr að á þenslu-
tímabilum eru allar ljótustu byggingarnar
byggðar. Það er verr farið með peningana og
fólk hættir að vanda sig eins og þegar það
þarf að hugsa meira um aur-
inn. Þegar fullt af fólki fær
meiri peninga í vasann, fólk
sem hefur ekkert vit á arki-
tektúr, er oft ráðist út í að
framkvæma og byggja eftir
klisjukenndum hugmyndum
og þá skortir oft á fag-
urfræðilegan metnað.“
Linda segir að þegar hinn
mikli viðsnúningur varð í
þjóðfélaginu árið 2008 hafi fólk
hafnað þeim hugmyndum
sem voru áberandi árin á áð-
ur að fólk ætti að kaupa sér
status. En slík sýniþörf sé
orðin sýnileg á ný.
„Það til dæmis að eiga
ákveðna tösku á borð við
Louis Vuitton á þessum ár-
um er sér kapítuli út af fyrir
sig. Að eiga ákveðna tösku fyrir
hrun skipti öllu máli – jafnvel upp á það að
geta tilheyrt ákveðnum vinkvennahópum.
Ég man eftir konu sem var að kynnast
ákveðnum nýjum vinahópi og það skipti öllu
máli að hún fengi sér nýja tösku fyrst hún
var komin í þennan hóp – gat ekki hitt þær
án hennar. Allt þetta er mjög greinilega að
koma sterkt inn aftur.
Linda Björg
Árnadóttir
„Þetta er allt saman að bresta á“
AFP
Úr flippaðri fatalínu
Chanel fyrir vet-
urinn 2015-2016.
Verslun Góða hirðisins tók við 2.281 tonni
af húsgögnum, raftækjum og öðrum munum
til heimilisins úr nytjagámum frá Sorpu á
síðasta ári en Íslendingar drógu saman
seglin í því að losa sig við slíka muni eftir
hrunið. Þannig tók Sorpa jafnt og þétt við
fleiri tonnum af heimilismunum ár frá ári
frá 2005-2008 en skyndilega árið 2009 var
sú förgun minni eða um 200 tonn frá árinu
á undan. Frá árinu 2011-2014 hefur þetta
magn aukist um 37% og enn meira á þessu
ári.
Bjartmar Oddur Alexandersson, fram-
kvæmdastjóri Grænnar framtíðar, fyr-
irtækis sem tekur við og endurnýtir raftæki
frá einstaklingum og fyrirtækjum, segir það
aukast að einstaklingar hendi nýlegum
símtækjum sem væri hægt að laga með
einfaldri og ekki dýrri viðgerð.
„Fólk sleppir frekar einfaldri viðgerð og
kaupir sér nýtt tæki. Þetta eru oft dýrir
símar sem duga vel. Þetta á ekki bara við
símana heldur líka spjaldtölvur og fleiri raf-
tæki.“
Að sögn Bjartmars fékk fyrirtækið að
meðaltali tæplega 2 ára gamla síma og tölv-
ur á síðasta ári en í ár eru tækin að með-
altali ekki orðin 1 og ½ árs gömul.
„Við hendum allt of miklu, fólk virðist
frekar vilja bara nýjan síma ef það er eitt-
hvað smávegis sem þarf að gera við þann
gamla. Við höfum alltaf verið nýjungagjörn
miðað við nágrannaþjóðir okkar.“
Getty Images/iStockphoto
Símar og
spjaldtölvur fá
að fjúka fyrr