Skólavarðan - 01.09.2006, Blaðsíða 16
16
NLS FUNDIR
SKÓLAVARÐAN 6.TBL. 6. ÁRG. 2006
einkennir reglugerðir um skólastarf og
framkvæmd þess. Kennarar þurfa að eiga
sterkan fagorðaforða og innihaldsríkar
skilgreiningar á grundvallarhugtökum
til að geta rökrætt hver við annan, við
stjórnmálamenn og samfélagið í heild.
Þetta myndi leiða til skýrari sýnar innan
kennarasamfélagsins sem auðveldaði
kennurum að standa af sér ýmis veður í
stjórnmálunum.
Rætt var um svokallaða „action research“
og fleiri tegundir rannsókna í skólastofunni
sem lið í gagnaöflun varðandi skil skólastiga
og þekkingarbanka kennarasamfélagsins
í heild. Þá var nefnt að kjarasamningar
þyrftu að taka til fleiri atriða en nú er,
svo sem að semja um fjölda stunda til
samræðna við samstarfsmenn um fagleg
málefni. Áhersla var lögð á að hamla
þyrfti gegn umfjöllun um skil skólastiga
sem færi einvörðungu fram á hagrænum
forsendum og mæta þeirri umræðu með
faglegum hætti. Skörp skil skólastiga eru
heldur ekki undantekningalaust slæm,
skoða þarf með hvaða hætti skólaskil eru
á hverjum stað, afleiðingar þeirra og hvort
þörf er á úrbótum (og þá hverjum).
Brottfall
Í hópnum sem fjallaði um brottfall kom
fram að það væri á ábyrgð allra skólastig-
anna, ekki bara framhaldsskólans, að
spyrna við fótum og fyrirbyggja brottfall.
Eitt mikilvægasta hlutverk kennara er að
grípa nægilega snemma inn í atburða-
rásina til að koma í veg fyrir að nemandi
hverfi úr skóla síðar meir. Brottfall getur
átt sér stað í leikskóla, meðal annars hjá
atvinnulausum foreldrum. Eitt af því
fyrsta sem fólk sker niður þegar það missir
vinnuna er leikskólinn (vegna skólagjalda).
Krafan um ókeypis leikskóla má hins vegar
ekki leiða til þess að slegið verði af kröfum
um gott skólastarf. Brottfall birtist með
mismunandi hætti og orsakir þess eru
fjölþættar. Atvinnuástand getur til að
mynda haft áhrif á ýmsan hátt, til dæmis
getur næg atvinna lokkað unglinga til starfa
og alla leið út úr skólanum. Í grunnskóla
er mikilvægt að hugsa um hann sem
heilsdags íveru- og lærdómsstað og vinna
með þeim sem sinna frístundaheimilum.
Bjargir eiga að standa öllum nemendum
til boða. Umræða um fyrirbyggjandi
aðgerðir gegn brottfalli þarf að vera mikil
og að frumkvæði kennara.
Launamál
Í hópnum sem fjallaði um launamál og
samningagerð var mikið rætt um saman-
burð á einkageiranum annars vegar og
opinbera geiranum hins vegar. Rætt var
um einstaklingsbundna samninga sem
tíðkast í Svíþjóð og breytingu frá mið-
lægri samningagerð. Lögð var áhersla á
að nauðsynlegt væri að kennarasamtökin
skilgreindu sjálf hvað væri „góður
kennari“ og hvað væri „góður skóli“
enda hefði sú skilgreining bein og óbein
áhrif á launin. Fram kom að alls staðar á
Norðurlöndum stæðu kennarar frammi
fyrir þeim vanda að sveitarfélögin væru
misstór og misfær um að standa undir
rekstri skóla. Meira fé þyrfti að koma til
skóla á öllum skólastigum.
keg