Skólavarðan - 01.09.2006, Blaðsíða 24

24
NÁMSGÖGN
SKÓLAVARÐAN 6.TBL. 6. ÁRG. 2006
Námsefni fyrir grunnskóla um siðferði
og öryggi í notkun Netsins og tengdra
miðla hefur ekki verið á hverju strái
hingað til. Nú er bætt úr þessu með
nýju námsefni sem SAFT-verkefnið
hjá Heimili og skóla gefur út. Því er
dreift í alla grunnskóla landsins þeim
að kostnaðarlausu og verður einnig
aðgengilegt á vefsíðu SAFT www.saft.
is og víðar. Skólavarðan fékk Önnu
Margréti Sigurðardóttur verkefnisstjóra
SAFT til að segja frá námsefninu og fer
grein hennar hér á eftir.
Hér er komið skemmtilegt og áhugavert
efni sem miðað er við að nýtist ekki
aðeins í tölvutæknikennslu heldur er
markmiðið að hægt sé að nýta það, að
hluta eða í heild, í öllum fögum þar
sem notkun á Netinu kemur við sögu.
Þau Björgvin Ívar Guðbrandsson og
Dögg Lára Sigurgeirsdóttir kennarar við
Langholtsskóla sömdu námsefnið fyrir
SAFT.
SAFT – Samfélag, fjölskylda og tækni
er vakningarverkefni á vegum Heimilis
og skóla um jákvæða og örugga notkun
barna og unglinga á Netinu og tengdum
miðlum. Námsefnið sem SAFT gefur nú
út er viðbót við það efni sem verkefnið
dreifði í grunnskóla landsins vorið 2005
og ætlað var 4. – 6. bekkjum.
(Sjá www.saft.is).
Tvær kennslueiningar
Um er að ræða tvær kennslueiningar
ætlaðar bæði mið- og unglingastigi. Eru
þær byggðar þannig upp að kennarar geta
auðveldlega notað þær sem grunn í kennslu
í mismunandi árgöngum og fögum. Önnur
einingin snýr að siðferði, samskiptum og
umgengnisháttum í notkun Netsins. Hin
einingin fjallar um gagnrýna netnotkun,
m.a. notkun heimilda af Netinu, hvernig
hægt er að meta trúverðugleika þeirra.
Siðferði á Netinu
Hér er fjallað hvernig við notum Netið,
helstu samskiptaleiðir og umgengnishætti
og hegðun gagnvart öðru fólki. Miðað er
við að hægt sé að nota eininguna bæði á
mið- og unglingastigi. Rætt er um blogg,
spjall, farsíma og tölvupóst og lögð fyrir
nemendur verkefni sem hvetja þau til að
hugsa um hvers eðlis Netið er og hvað þau
þurfa að hafa í huga í samskiptum við aðra.
Lögð er áhersla á að Netið er galopinn og
opinber vettvangur og að allt sem þar er
sett inn er opið fyrir alla.
Lögð eru verkefni fyrir nemendur
og skapaðar umræður um þessa þætti í
nemendahópnum. Kennarar hafa mjög
marga möguleika til að notfæra sér þessa
einingu og auðvelt er að taka einstaka
hluta hennar út úr. Með námsefninu eru
góðar leiðbeiningar til kennara og tillögur
um hvernig hægt er að leggja það fyrir.
Gagnrýnin netnotkun
Í námseiningunni er lögð áhersla á upp-
lýsinga- og heimildaleit og hvað þarf að
hafa í huga þegar notaðar eru heimildir af
Netinu. Nemendum er kennt að umgangast
miðilinn á vakandi og gagnrýninn hátt,
leiðbeint um hvernig hægt er að meta
trúverðugleika upplýsinga á Netinu og
hvernig fara skuli með heimildir sem
fengnar eru þaðan, t.d. í ritgerðasmíð.
Einnig er rætt við nemendur um nauðsyn
þess að vera vakandi fyrir því hvaða
upplýsingar þeir gefa um sig á Netinu og
hverjir vilja fá upplýsingar um þau og í
hvaða tilgangi.
Þessi eining er einnig hugsuð til notkunar
bæði á mið- og unglingastigi grunnskóla.
Góðar leiðbeiningar og tillögur um fyrirlögn
fylgja einingunni.
Áríðandi umræða
Börn og unglingar eru mörg mjög virkir
netnotendur. Samskipti þeirra fara að
miklu leyti fram í gegnum Netið og einnig
eru mörg þeirra með bloggsíður, eða
dagbækur, á Netinu þar sem þau segja frá
sjálfum sér og miðla ýmsu efni. Talsvert
hefur verið rætt um ýmsar neikvæðar
hliðar á Netinu, svo sem einelti og ásókn
óæskilegra einstaklinga eftir kynnum við
börn. Einnig hefur umræðan snúist um að
almennt viðurkenndar reglur um kurteisi
og tillitssemi í mannlegum samskiptum
hafi ekki færst yfir á samskipti á Netinu.
Með þessu nýja námsefni er leitast
við að skapa umræðu um þessa hluti í
skólaumhverfinu og meðal barnanna
sjálfra þar sem þau geta á skemmtilegan
og áhugavekjandi hátt velt ýmsum hliðum
netnotkunar og mannlegra samskipta
fyrir sér.
Kennarar eru hvattir til að kynna sér
þetta efni og nýta það til skemmtilegrar
og uppbyggilegrar umræðu við nemendur
sína um þennan miðil sem er sívaxandi
og æ mikilvægari þáttur í námi, lífi og
störfum fólks.
Anna Margrét Sigurðardóttir
Höfundur er verkefnastjóri SAFT
SIÐFERÐI Á NETINU OG
GAGNRÝNIN NETNOTKUN
Nýtt námsefni samið af
kennurum við Langholtsskóla