Skólavarðan - 01.03.2010, Blaðsíða 6

6 SKÓLAVARÐAN 2.TBL. 10. ÁRG. 2010
Rannsóknin leiðir einnig í ljós að þau ungmenni
sem eru aðallega að vinna eða atvinnulaus
virðast líklegri en þau sem eru aðallega í námi
til að finna til ýmissa þunglyndiseinkenna á borð
við að bresta auðveldlega í grát eða langa til að
gráta, vera niðurdregin eða döpur, ekki spennt
fyrir að gera neitt, finnast framtíðin vonlaus
og hafa hugleitt sjálfsvíg. Margt af þessu á
sérstaklega við um ungmenni sem eru yngri en
18 ára og atvinnulaus. Einnig er vert að benda
á að þau ungmenni sem eru yngri en 18 ára og
atvinnulaus eru líklegri en önnur ungmenni til að
upplifa það að finnast allir hafa brugðist sér.
Þau ungmenni sem eru aðallega í vinnu eða
atvinnulaus virðast jafnframt telja andlega og
líkamlega heilsu sína lakari en þau ungmenni
sem eru í námi.
Fjölmargar rannsóknir hafa leitt í ljós mikilvægi
skipulagðs íþrótta- og tómstundastarfs. Í þessari
rannsókn kemur fram að þau ungmenni sem
eru í námi virðast frekar en þau sem eru í vinnu
eða atvinnulaus taka þátt í skipulögðu íþrótta-,
æskulýðs-, félags- og tómstundastarfi. Þau ung-
menni sem eru atvinnulaus virðast einnig síst
stunda íþróttir eða líkamsrækt. Enn fremur eru
atvinnulaus ungmenni ólíklegri en aðrir til að æfa
eða keppa með íþróttafélagi.
Þá leiðir rannsóknin í ljós að þau ungmenni
sem eru í vinnu eða atvinnulaus reykja frekar
en þau sem eru aðallega í námi. Niðurstöður
úr rannsókninni Ungt fólk 2007 meðal fram-
haldsskólanema sýna að heldur dró úr hlutfalli
stráka og stelpna sem sögðust reykja sígarettur
daglega frá 2000 til 2007. Í rannsókninni nú
sýna niðurstöður sem snúa að áfengisneyslu
ungmenna að ungmenni yngri en 18 ára og í námi
verða sjaldnar drukkin en þau sem eru í vinnu
eða atvinnulaus. Jafnframt má sjá að ungmenni
sem eru í vinnu eða atvinnulaus eru mun líklegri
en þau sem eru í námi til þess að hafa notað
ólögleg fíkniefni á borð við hass, marijúana og
amfetamín sem og að hafa farið í meðferð vegna
áfengis- og/eða vímuefnanotkunar.
Þessar niðurstöður eru þýðingarmiklar fyrir
stjórnvöld, stofnanir, félög, félagasamtök og aðra
þá sem móta og framkvæma stefnu í málefnum
ungs fólks á Íslandi. Ljóst er að ákveðinn hópur
ungmenna nær ekki að festa rætur í fram-
haldsskólum landsins og vísbendingar eru um
að þessi hópur eigi einnig erfitt uppdráttar á
vinnumarkaðinum. Í desember 2009 voru 537
ungmenni á aldrinum 16-19 ára skráð atvinnulaus
samkvæmt upplýsingum Vinnumálastofnunar og
um 2700 ungmenni á aldrinum 16-24 ára. Það
er því afar mikilvægt að beina sjónum að þeim
hópi ungmenna sem eru atvinnulaus til að koma
í veg fyrir að þau verði óvirkir samfélagsþegnar.
Brottfall úr framhaldsskólum hefur verið svipað
milli ára undanfarin ár og ungmenni hafa því sótt
út á vinnumarkaðinn í staðinn. Eins og staðan er
í samfélaginu núorðið er litla vinnu að fá og mikil
hætta á að ungmennin sitji uppi aðgerðalaus.
Það er því þörf á að skoða alla þessa þætti í
samhengi og ekki síst aldurshópinn sem er undir
lögaldri með tilliti til aðstæðna í samfélaginu.
Álfgeir Logi Kristjánsson, lektor við Háskólann í
Reykjavík og Jón Sigfússon, framkvæmdastjóri
Rannsókna & greiningar.
Mynd 1. Hlutfallsleg skólasókn árganga að hausti 2000-2008 samkvæmt
upplýsingum frá Hagstofu Íslands.
Myndin sýnir hlutfall nemenda sem hefja nám á hverju aldursári í framhalds-
skólum. Til dæmis sést að árið 2005 voru 94% 16 ára fæðingarárgangs
skráð í nám að hausti. Ári seinna, haustið 2006, voru 85% sama árgangs
(þá 17 ára) skráð í slíkt nám í framhaldsskólum. Loks má sjá að um 69%
árgangsins eru enn skráð í nám árið 2008, þá 19 ára gömul.
Mynd 2. Hlutfall ungmenna sem segja það eiga frekar eða mjög vel við um
sig að vera einmana.
Mynd 3. Hlutfall ungmenna sem segja það eiga mjög eða frekar vel við
um sig að: ,,Þegar allt kemur til alls sýnist mér ég vera misheppnuð/
misheppnaður.”
GESTASKRIF: JóN SIGFúSSoN oG ÁLFGEIR LoGI KRISTJÁNSSoN
Hér má sjá nokkrar valdar lýsandi myndir úr rannsóknarskýrslunni sem vísað er í.
Myndirnar sýna ávallt hópana þrjá sem getið er hér að ofan eða 1) þau sem segjast
aðallega vera í skóla (utan hefðbundinna framhaldsskóla), 2) þau sem segjast aðallega
vera að vinna og 3) þau sem segjast vera atvinnulaus.
Skýrsluna Ungt fólk utan skóla má finna í heild á www.rannsoknir.is undir ,,skýrslur“.