Skólavarðan - 01.03.2010, Blaðsíða 10
10 SKÓLAVARÐAN 2.TBL. 10. ÁRG. 2010
LISTIR í LEIKSKóLA
Tilgangur þessara skrifa er að lýsa hlutverki
sérgreinastjóra myndmennta í leikskóla og
hverjar áherslur eru í því starfi. Heiti og
starfslýsing sérgreinastjóra var samþykkt
af Félagi leikskólakennara og Launanefndar
sveitarfélaga í febrúar 2009.
Hver er staða sérgreinastjóra og
hvaða hlutverki gegnir hann?
Samkvæmt starfslýsingu eru meginverkefni sér-
greinastjóra að skipuleggja og stýra verkefnum
sem tengjast markmiðum hvers leikskóla. Hver
leikskóli leggur upp eigin leiðir og áherslur í starfi
sínu miðað við þá hugmyndafræði sem unnið
er eftir í tengslum við Aðalnámskrá leikskóla.
Það hefur lengi tíðkast í landinu, en breyttist
með efnahagskreppunni, að leikskólar réðu til
sín verkefnastjóra (sérgreinastjóra var ætlað að
koma í stað verkefnastjóra) sem leiddu sérstök
verkefni innan leikskólans, eins og listsköpun,
tónlist, hreyfingu, náttúruvísindi og fleiri námssvið
leikskólans. Tækifæri gáfust til að fá inn
fagmenntað fólk á tilteknum sviðum til að vinna
að ákveðnum verkefnum og leiða þróunarstarf.
Leikskólastarfið verður æ sérhæfðara og með
þann möguleika að leiðarljósi að leikskólinn geti
valið sitt svið eða áherslu er líka mikilvægt að
hann geti valið starfsfólk í samræmi við það.
Fjölbreyttur mannauður kemur skólunum best.
Hlutverk sérgreinastjóra er að halda utan um
og þróa ákveðna þætti leikskólastarfsins í sam-
starfi við starfsfólk leikskólans. Hlutverk mitt sem
sérgreinastjóri í myndmennt er að halda úti fag-
legu starfi í tengslum við sjónlistir og menningu
barna. Vera tengiliður starfsfólks, finna leiðir með
þeim sem henta leikskólabörnum og því starfi sem
fram fer á leikskólanum. Jafnframt vera tengiliður
út á við og stuðla að samstarfi og samvinnu við
aðra leikskóla eða menningarstofnanir. Miðla
þekkingu til starfsfólks, foreldra, fagstéttar og
almennings. Vinna með börnunum og starfs-
fólkinu að verkefnum sem haldast í hendur við
önnur verkefni skólans. Einnig er mikilvægt að
sérgreinastjóri geti komið með nýjungar og sjái
um allan efnivið sem tilheyrir sjónlistum. Sér-
greinastjóri vinnur að mótun hugmyndafræði og
samhæfingu starfsfólks að sama marki.
Hlutverk mitt er fyrst og fremst að vinna að
því að börnum séu skapaðar aðstæður til að
vinna með reynslu sína og tjá sig í ólíkan efnivið.
Til þess þarf samhæft starfslið sem deilir þeim
viðhorfum að börn séu mótendur eigin tjáningar
en ekki bara óvirkir þiggjendur.
Horfum við á barnið sem megnugan geranda
og tilbúið til að skoða og rannsaka heiminn á
eigin forsendum með stuðningi okkar? Eða
höfum við fyrirfram ákveðnar hugmyndir sem
við matreiðum fyrir börnin, eins og t.d. skapalón
sem oft gera lítið úr skapandi afli barnsins?
Forsenda skapandi ferlis er að við horfum á
barnið sem hæfileikaríkan einstakling sem frá
upphafi fæðingar leitar svara við spurningum
eins og „hvers vegna“ og „hvernig“. Barnið er í
stöðugri leit að merkingu hlutanna og tilverunnar
í kringum sig og notar ýmsar leiðir byggðar á fyrri
reynslu og þroska. Með auknum skilningi verður
til þeirra eigið sjálf sem þau síðan byggja vinnu
sína á og bæta stöðugt við.
Börn eru einstakir hlustendur, þau hafa til-
hneigingu til að tjá sig og búa til sambönd eða
tengsl. Þess vegna eigum við alltaf að gefa þeim
nóg af tækifærum til að sýna eða tjá hugsun
og sýna hana öðrum. Þannig verður námsferlið
skapandi. Byggð er upp tenging á milli hugsunar
og hluta sem fæðir af sér nýsköpun og breytingar.
Áherslan á að vera á fjölþætta hugsun.
Einn morgun sat ég inni á deild með elstu
börnum leikskólans og við vorum að rista
brauð.
Eitthvað hafði leikskólakennarinn orð á því að
ristavélin stæði á sér og væri nú komin til ára
sinna. Þá varð til þessi umræða þriggja barna
sem sýnir hvers börn eru megnug í hugsun ef þau
fá tækifæri til að koma með eigin vangaveltur.
Drengur, 5 ára: Við búum
bara til nýja ristavél.
Drengur, 4 ára: En það er svo erfitt!
Stúlka, 5 ára: Nei ekki ef við
gerum það saman.
Drengur, 4 ára: Já en þessi
gerir fjögur brauð!
Drengur, 5 ára: Við þurfum bara dálítið stál.
Öflugt leikskólastarf:
Sérgreinastjóri myndmennta í leikskóla
Börn eru einstakir hlustendur, þau hafa tilhneigingu til að tjá
sig og búa til sambönd eða tengsl. Þess vegna eigum við að
gefa þeim nóg af tækifærum til að tjá hugsun og sýna hana
öðrum. Þannig verður námsferlið skapandi.
Kristín Hildur í vinnu með barni í Sæborg
Lj
ós
m
yn
di
r f
rá
h
öf
un
di
.