Skólavarðan - 01.03.2011, Blaðsíða 14

14
Skólavarðan 1.tbl. 2011
eða vinurinn sé bestur í fótbolti. Unglingurinn spyr því af hverju
það sem þeir séu að gera sé viðurkennt en ekki það sem hann gerir.
Margir hafa lent í vandræðum með þetta.“ Hafþór segir leikina fl esta
ganga út á ofbeldi og reyndar hafi börn alltaf horft á ákveðið ofbeldi í
teiknimyndum og margir fyrstu tölvuleikirnir hafi líka byggt á ofbeldi.
„Munurinn í dag er hins vegar sá að grafíkin í þessum leikjum er orðin
svo góð og þetta er svo raunverulegt allt saman.“ Hann segist mjög
hlynntur því að tölvur séu hafðar í alrými á heimilunum en ekki inn
í herbergjum. „Hafi ð tölvurnar bara í stofunni. Þórólfur Þórlindsson
prófessor sagði á dögunum að börn fl ytji fyrr að heiman í dag en
áður fyrr. Þá á hann við að unglingarnir fl ytji úr sameiginlegu rými
fjölskyldunnar inn í herbergin og loki sig þar af. Þar með rjúfa þau
tengslin við fjölskylduna. Mín kynslóð horfði saman á sjónvarpið á
kvöldin en nú er þetta bara allt tekið í tölvuna og börnin borða jafnvel
kvöldverðinn sinn inn í herbergi. Svo hef ég velt því upp hvaða leiðir
séu til fyrir foreldra. Ég hef til dæmis kynnt netvarann sem er frá Sím-
anum en helst hefði ég viljað sjá að öll símafyrirtækin væru saman
með þetta úrræði. Ástæðan fyrir því að ég mæli með netvaranum er sú
að ég veit að það er fullt af fólki sem ekki treystir sér í neinar æfi ngar
með tölvurnar. Netvarinn lokar á ýmislegt, bæði óæskilegar síður og
vafasama leiki. Síðan var mér bent á forrit af tölvunarfræðingi fyrir
nokkrum árum sem fylgir öllum nýjum tölvum með Windows stýri-
kerfi en ég er nokkuð viss um að foreldrar hafa ekki hugmynd um
hvernig eigi að virkja það. Þar er t.d. tímastillir sem takmarkar tímann.
Þarna er líka hægt að læsa tölvunni á ákveðnum tímum, t.d. á nóttunni
og kannski líka á morgnanna klukkan átta til tvö því maður veit dæmi
þess að börn og unglingar fari af stað í skólann á morgnanna en laumi
sér síðan heim í tölvuna án þess að mæta í skólann. Í þessu kerfi er
líka hægt að ákveða hvaða síður og leiki börnin geta farið í. Foreldrar
geta þannig valið þann pakka. Þannig geta foreldrar skoðað leiki með
barninu og valið þá leiki sem þeim þykja henta. Mikilvægast af öllu er
að fullorðnir, börn og unglingar ræði saman og öllum sé ljóst hvað er á
ferðinni.“
Neteineltið nær inn í skólana
Hafþór segir kennara auðvitað verða vara við netvandamál og netein-
elti meðal nemenda sinna. „Að sjálfsögðu bitnar þetta á náminu og
neteineltið fer með krökkunum inn í skólana. Nú eru mörg þeirra
komin með netið í farsímana sína og geta þess vegna verið að laumast
í þetta í frímínútum. Þetta er eilíf barátta og ekki einhver orusta sem
unnin er á einni nóttu. Við þurfum að vekja upp jákvæða netmenningu
og kenna börnunum strax að fara vel með þessa tækni sem er til svo
margs góðs,“ Hafþór segist fá mikil viðbrögð á fyrirlestrunum, bæði
frá kennurum og foreldrum. „Viðbrögðin eru ekki síst frá foreldrum
sem eru búnir að reyna ýmislegt í þessum málum. Skólastjórnendur
hafa líka sagt mér að mikið af agavandamálum í skólum í dag megi
rekja til netnotkunar. Börn og unglingar eru í tölvu fram á nóttu og
koma lítt eða ekkert sofi nn í skólann til að takast á við krefjandi
námsefni. Netfíkn er að verða stærri ástæða fyrir brotfalli nemenda úr
framhaldsnámi en fíkniefni og áfengi. Þetta hefur komið fram í rann-
sóknum og er verulegt umhugsunarefni. Þess vegna er svo mikilvægt
að setja reglur strax,“ segir Hafþór Birgisson og dregur upp reglur sem
ein móðirinn sendi honum og hafði samið. Hann segir líka gott að setja
netreglurnar fi mm, sem til séu á segulplötum, á ísskápinn heima. „Það
eru til dæmi um slæmar afl eiðingar og það er mikilvægt að við séum
vakandi yfi r öllu sem getur komið upp á.“
Reglur um tölvunotkun

o Ég gef aldrei neinum upp a!gangsor! mín, t.d. a! tölvupósti e!a
blogg sí!u, nema foreldrum sem ver!a alltaf a! vita a!gangsor!in.

o Ég nota aldrei nafn mitt, ártal sem er fædd e!a neitt sem tengist
minni persónu "egar ég b# til nick e!a a!gangsor!.

o Vi! vitum aldrei vi! hverja vi! erum í tölvusambandi vi!, fólk segir
ekki alltaf satt og segist stundum vera anna! en "a! er. $ess vegna
mun ég aldrei:
• .... gefa upp persónulegar uppl#singar, ".e. nafn, heimilisfang,
símanúmer e!a nafn skóla.
• ..... senda myndir af sjálfri mér, vinum e!a fjölskyldu.
• .....fallast á a! hitta einhvern sem ég "ekki ekki, nema í fylgd
foreldra.

o Ég tala bara vi! fólk sem ég "ekki, vini e!a fjölskyldu, á MSN og
hleypi engum inn á contact listann sem ég "ekki ekki.

o Ég lofa a! segja foreldrum frá, og bi!ja um a!sto! "egar ég lendi í
erfi!um a!stæ!um, t.d. koma skilabo! sem ég skil ekki, fólk sem ég
"ekki ekki vill fá miklar uppl#singar um mig, bi!ur mig a! gera
skr#tna hluti, og hva! sem er.

o Ég nota bara tölvuna "egar foreldrar eru heima og me! leyfi
foreldra.

o Ég er ekki lengur en 1 klst. á dag í tölvunni.

o Foreldrar mega breyta "essum samningi ef "eir telja "örf vera á.

Reykjanesbær 22.maí 2007

Eitt foreldrana sem fór á fyrirlestur hjá Hafþóri sendi
honum þessar reglur sem settar höfðu verið á heimilinu.
Þú ...
Kynntu þér lausnir fyrir heimilin á byr.is. Með persónulegri þjónustu

... getur leitað lausna
Sími 575 4000 I byr@byr.is I www.byr.is
D
yn
am
o
R
ey
kj
av
ík
„Þetta þróast oft út í einhver leiðindi
vegna nafnleysisins og þeir eru margir
sem ekki hafa getað mætt í skólann“
máLEFnI