Skólavarðan - 01.03.2011, Blaðsíða 39

39
Skólavarðan 1.tbl. 2011
Kennari réttir einu barni í einu bjölluna. Þessi æfing er gerð í nokkur
skipti þar til hópurinn hefur öðlast öryggi með þá athygli sem því fylgir
að halda á bjöllunni. Næsta æfing felst í að kalla upp börnin eitt í einu,
biðja þau um að ganga að kennara, taka bjölluna í höndina og hringja
henni og setjast svo aftur niður í sætið sitt. Börnin fá síðan hrós eða
klappað er fyrir þeim fyrir að koma fram. Í þessa æfingu notum við
einnig hljómpípu og staf. Þá þurfa börnin að koma fram og slá stafnum
í hljómpípuna. Þegar börnin eru orðin eldri og öruggari þá segja þau
nafnið sitt um leið og þau slá atkvæði með stafnum í hljómpípuna.
Æfingin með rauða boltann
Börnin sitja upp við vegg og kennarinn kastar mjúkum taubolta til eins
barns í einu. Börnin kasta boltanum til baka og kennarinn segir nafn
barnsins hátt og í gleðilegum tón. Þetta gengur svona þar til öll börnin
hafa fengið boltann. Í æfingu með eldri börnum og öðrum sem geta
sagt nafnið sitt er gerð krafa um að þau segi nafnið sitt sjálf. Þá er
nafnið endurtekið og næsta barn fær boltann. Æfingin er gerð flóknari
fyrir eldri börnin og þau fá spurningar eins og til dæmis „hvað heitir
leikskólinn þinn?“ eða „hvernig er grasið á litinn?“ Þau svara spurn-
ingunum og kasta boltanum til baka um leið.
Æfingin með myndirnar
Eitt barn er kallað upp í einu og beðið um að draga mynd af hlut eða
athöfn, allt eftir aldri og getu. Barnið snýr sér að hópnum og segir frá
myndinni í einu orði eða í setningu. Þessi æfing hentar líka vel fyrir
yngstu börnin sem eru tilbúin að koma fram og sýna myndina. Ef þörf
er á fær barnið aðstoð frá kennara eða hinum börnunum við að segja
hvað er á myndinni.
Æfing í að standa frammi fyrir öðrum
Börnin standa upp fyrir framan hópinn og segja nafnið sitt, hvar þau
eiga heima, hvað mamma og pabbi heita og fleira í þeim dúr. Auk þess
sem þessi æfing þjálfar framkomu þá endurspeglar hún reynslu og
þekkingu barnanna og þjálfar minni þeirra. Önnur börn eru hvött til að
spyrja barnið sem stendur spurninga sem það leitast við að svara. Þessi
æfing er einnig notuð í samverustundum með öllum börnum deildar-
innar. Þá er eitt barn í einu beðið um að standa upp, velja lag til að
syngja og ýmist syngja það eitt eða leiða sönginn. Fyrir yngri börnin
er það oft nóg áskorun að standa upp og vekja þannig á sér athygli en
krafist er meira af eldri börnunum. Einnig eru börnin hvött til að segja
sögur, brandara eða frá liðnum atburðum. Börnin fá verðskuldað klapp
að launum frá öllum viðstöddum.
Æfing í að standa í pontu
Vesturkot á pontu sem elstu börnin æfa sig að standa við og þjálfa fram-
sögn í enn ríkari mæli. Þau nota hana til að segja lítillega frá sjálfu sér,
hvað þeim finnst skemmtilegast að gera og jafnvel segja þau hvað þeim
finnst best að borða. Sumum finnst nóg að segja bara nafnið sitt þegar
í pontu er komið en aðrir hafa meira að segja og tjá sig um allt milli
himins og jarðar. Börnin hafa meðal annars sýnt myndverk sín meðan
þau standa í pontu og útskýrt fyrir hverju öðru hvað á myndunum er.
Með þessu móti eru börnin hvött til að vera stolt af eigin verkum og tjá
öðrum hvað í huga þeirra býr.
Ekki tæmandi upptalning
Þessi dæmi sem talin hafa verið upp hér að ofan eru á engan hátt tæm-
andi fyrir hvernig unnið er með tjáningu og samskipti í Vesturkoti. Í
daglegum athöfnum í leikskólastarfinu þjálfa börnin þessa færni í
gegnum leikinn, bæði inni og úti þó það sé ekki gert á eins markvissan
hátt undir stjórn kennara og í skipulögðu málörvunarstundunum.
Kennarar gegna ekki síður mikilvægu hlutverki við að efla tjáningu og
samskipti barnanna við þessar daglegu athafnir þar sem þeir skapa
aðstæðurnar sem fá börnin til að vaxa og dafna félagslega svo þau verði
öruggir einstaklingar með góða færni í samskiptum við aðra og með
sterka sjálfsmynd sem gerir þau færari í að tjá líðan sína og langanir.
„Uppistaðan í stundunum
eru tvær brúður, Bassi og Mói
sem aðstoða kennarann“
SkóLAStARF