Skólavarðan - 01.12.2011, Page 21

21
Skólavarðan 3.tbl. 2011
Einhæf kennsla?
Að sögn Önnu og Kristrúnar benda ýmsar rannsóknir til þess að
kennsluhættir hér á landi séu fremur einhæfir. Í því sambandi megi
nefna rannsókn sem Hafsteinn Karlsson gerði á kennsluháttum í
íslenskum og finnskum grunnskólum 2006-2007, en þar komi einmitt
fram að ríkjandi kennsluhættir eru fremur hefðbundnir. Kennarinn
byrji yfirleitt kennslustund á stuttum fyrirlestri og síðan vinni nem-
endur í vinnubókum sínum. „Óhefðbundnar kennsluaðferðir eru ekki
nýjar af nálinni. Helstu sérfræðingar, sem margar námskenningar eru
byggðar á, fjalla um það hvernig einstaklingurinn lærir og hvaða leiðir
eru taldar bestar til að nám eigi sér stað. Ljóst er að þessu er misjafn-
lega farið eftir því hvaða skóli eða kennari á í hlut. Kennsluaðferðir
hafa sem betur fer orðið fjölbreyttari síðastliðinn áratug og aukin krafa
gerð um starfshæfni og menntun kennara,“ segja systurnar.
Þurfum að sleppa höndinni af „öruggu“ aðferðunum
Af viðtölum við nemendur að dæma þá finnst þeim töluvert vanta upp
á að þeir fái að tjá sig og að taka meiri þátt í kennslustundum. „Þeir
virðast vera opnir fyrir því að prófa nýjar leiðir og aðferðir,“ segir
Kristrún. „Þeir vilja vinna meira krefjandi verkefni og eftir sínu höfði.
Nemendur eru áhugasamir, en svo virðist sem þörf sé á að finna leiðir
til að virkja betur þennan áhuga þeirra, kraftinn sem býr innra með
þeim. Ef til vill gera kennarar ekki nóg af því að nýta sér fjölbreyttar
kennsluaðferðir til að ná til nemenda. Sumir hafa gert það og standa sig
vel en það er spurning hvort nóg sé að gert. Þá er einnig mikilvægt að
kennarar endurmeti sig og sína frammistöðu, spyrji sjálfa sig hvort þeir
séu að ná því fram sem þeir vilji ná fram.“
„Kennarar þurfa að vera tilbúnir til að sleppa takinu á þessum hefð-
bundnu „öruggu“ aðferðum ef þær eru ekki að virka,“ bætir Anna við.
„Fjölbreyttir kennsluhættir hafa fjölmarga kosti. Þeir ýta undir sjálf-
stæði, metnað og virkni nemenda og gera þeim betur kleift að muna
námsefnið. Þeir eru líka til þess fallnir að ná betur til nemenda sem
annars eru áhugalausir og óvirkir í námi.“
Móta stefnu til að auka félagsfærni
Anna og Kristrún segja skóla verða að móta sér ákveðna stefnu hvað
félagsfærni nemenda varðar. Það sé ekki nóg að vera með fögur og
flott fyrirheit í skólanámskrá heldur verði að fara markvisst eftir þeim.
„Ef vel á að vera, þá verður félagsfærni að vera samofin í öllu
skólastarfinu. Félagsfærni er þáttur sem þarf stöðugt að efla og þjálfa
og hafa að almennu leiðarljósi í allri skólagöngu barnsins. Skólinn
gegnir þar ábyrgðamiklu hlutverki. Hann á ekki eingöngu að skila af
sér nemendum sem eru vel inn í námsefninu, heldur eiga þeir einnig að
hafa öðlast annars konar hæfni, þar á meðal þennan mikilvæga þátt
sem félagsfærni er.“
„Það eru eiginlega alltaf þeir sömu sem
taka þátt í umræðum. Kennarinn spyr
stundum spurninga úr efninu. Stundum
finnst mér hann koma með of mikið af
sínum eigin skoðunum. Það koma tímar
sem hann hefur alveg misst sig og talar þá
út í eitt. Þá sitjum við bara og hlustum.“
„Sumir kennarar eru svo neikvæðir og
vilja alltaf gera allt eins. Stundum myndi
ég vilja fá meira frelsi þegar ég er að gera
verkefni. Ég hef mínar hugmyndir en ég
má ekki fara eftir því, vegna þess að það
eiga allir að gera eins.“
„Ég var einu sinni með frábæran kennara
sem var ekki fastur í einhverju svona bulli.
Hann leyfði okkur að gera hlutina eins og
við vildum og svo var hann alltaf að hrósa
okkur. Mér fannst það frábært, þá vildi ég
líka standa mig betur. Mér finnst að margir
kennarar mættu alveg vera jákvæðari og
hrósa nemendum. Það skiptir mig alla vega
miklu máli að fá stundum hrós.“
kennsluhættir