Skólavarðan - 01.12.2015, Blaðsíða 37
DESEMBER 2015 37
hann starfaði annars staðar. Spurður hvort
hann hafi verið góður kennari segist Ingi-
bergur ekki vita það. „Ég á enga hatursmenn
svo ég viti og mér fannst alltaf frekar gaman
að kennslunni. Það var ánægjulegt að vera í
kennslustofunni og ég hafði mikið gaman að
því að teikna flókna hluti á töfluna. Gamlir
nemendur hafa stundum haft á orði að
þeir muni vel eftir töfluteikningum mínum
og það hafi verið gagnlegt að sjá hlutina
teiknaða upp,“ segir Ingibergur og bætir við
að hann sakni þess svolítið að fólk sé hætt
að nota töflur – til dæmis á fundum. „Það
mætti vera meira af slíku.“
Nýr skóli verður til
Ingibergur segir tækniþróun í bílafram-
leiðslu ekki endilega kalla á miklar
breytingar í kennsluháttum. „Það bætast
auðvitað við hlutir enda stöðvar ekkert
þróunina. Vélskólinn snerist um gufuvélar í
gamla daga þannig að hlutirnir eru sífellt að
breytast. Árum saman hafa nemendur í bíl-
greinum þurft að læra tölvufræði þannig að
það er ekkert nýtt. Ég held að bílgreinarnar
séu í sjálfu sér ekkert erfiðari en áður var,
vinnan öll er orðin þrifalegri en það má
kannski segja að gerðar séu meiri kröfur en
áður; þú gerir ekki mistökin tvisvar, bara
einu sinni.“
Ingibergur færði sig um set árið 1996,
kvaddi Iðnskólann og hóf að kenna í hinum
splunkunýja Borgarholtsskóla. Þaðan
á hann margar góðar minningar. „Við
unnum allt fyrsta sumarið við að undirbúa
kennsluna áður en skólinn tók til starfa um
haustið.“
Strax í upphafi hófst kennsla í fornámi
og á bóknámsbrautum til stúdentsprófs og
iðnnámi á sviði mál- og bíliðna. Ingibergur
var í fyrstu umsjónarmaður með náminu í
bíliðngreinum og síðar kennslustjóri. Hann
segir fyrirkomulag námsins í upphafi hafa
verið með nokkuð sérstökum hætti. „Sam-
starf var á milli atvinnulífsins og skólans
sem var nýlunda, og var með þeim hætti
að Fræðslumiðstöð bílgreina stýrði í raun
náminu í bílgreinum. Það gekk nú á ýmsu og
Fræðslumiðstöðin hafði framkvæmdastjóra
og starfsmenn á sínum vegum innan veggja
skólans. Þeir vildu skipuleggja námið og
stjórna öllu. Skólameistarinn, sem þá var
Eygló Eyjólfsdóttir, hafði boðvald yfir
kennurum en Fræðslumiðstöðin ekki. Það
urðu því ýmsir árekstrar og þeir sem lentu
á milli voru alltaf kennararnir en svo fór að
skólinn tók yfir námsbrautina árið 1998.“
Svokallað lotunám varð strax ofan á
innan bílgreinanna og segir Ingibergur
að hann hafi þurft að argast töluvert til að
fá það í gegn. „Kostirnir við lotunám eru
margir, til dæmis að viðfangsefnið er ekki
teygt yfir alla önnina og mér þykir þetta hafa
gefið betri raun. Þetta er þægilegra fyrir
nemendur en að sjálfsögðu verða þeir að
vinna stöðugt. Kollegar mínir sem kenndu
bóknámsgreinar höfðu oft á orði að það gæti
verið áhugavert að taka þessa aðferð upp í til
dæmis stærðfræði og ensku. Mannfólkið er
þannig nú til dags að það vill uppbrot og til-
breytingu – svo það þurfi ekki að vera lengi
í því sama,“ segir Ingibergur en hann hefur
líka talað fyrir því að annirnar í framhalds-
skólum ættu að vera þrjár en ekki tvær.
Skólarnir þurfa meira sjálfstæði
Talið berst að stöðu iðnnáms nú um stundir
en reglulega er fjallað um að nemendur í
þessum greinum séu of fáir. „Þetta hefur
farið svolítið niður á við og ef horft er á
bílgreinarnar þá hefur fækkað mest í hópi
bílasmiða. Ég veit ekki hver skýringin er,
bílarnir á götunum eru fleiri en áður og
vinna við að rétta og mála bíla hefur ekki
minnkað. Allar aðstæður hafa batnað og
verkstæðin eru betri vinnustaðir en á árum
áður. Þessi starfsgrein hefur vissulega breyst
en þó er jákvætt að stúlkur eru farnar að láta
til sín taka í greininni en heilt yfir vildum
við auðvitað sjá mun fleiri nemendur leggja
þetta fyrir sig.“
Ingibergur segir ástæður dvínandi
áhuga á iðnnámi meðal annars liggja í því
að samfélagið hafi ekki náð alvöru sátt um
að lögð skuli áhersla á þessa menntun.
„Það þurfa allir að leggjast á árarnar ef vel
á að takast til. Það er líka mín skoðun að
skólar nir þurfi að búa yfir mun meira sjálf-
stæði en nú og fá óhindrað að gera það sem
er iðnnáminu til framdráttar. Allan minn
feril innan skólakerfisins hefur fólk alltaf
verið að spyrja: hvað ætli ráðuneytið segi við
þessu eða hinu? Því miður hefur ráðuneytið
aldrei verið mjög framtakssamt.“
Dæmi um þetta er ný námskrá í bíliðn-
um sem kom fyrst út árið 2008 en hafði þá
legið fyrir sem ósamþykkt drög frá áttunda
áratug síðustu aldar.
Hvað iðnnámið áhrærir þá segir
Ingibergur að margt hafi verið fært til betri
vegar á síðustu árum. Eitt af því er verknám-
ið sem nú felur í sér raunverulega skyldu
til að gera formlegan námssamning milli
nemanda og viðkomandi fyrirtækis sem
veitir verklega þjálfun. „Það er mikil bót að
þessari reglu enda er samingurinn trygging
fyrir bæði nemanda og fyrirtæki. Menn
mætast á miðri leið og báðir þurfa að axla
ákveðna ábyrgð. Það gerðist því miður of oft
að nemendur komu til sveinsprófs – eftir
kannski þriggja til fjögurra ára iðnnnám –
með ekkert í höndunum. Þá var samningur
gerður aftur í tímann sem felur í sér ákveðið
virðingarleysi. Nú hafa nemendur samning
og vinnu- eða ferilbók með fyrirmælum um
hvaða þætti þeir þurfa að þjálfa með sér.
Sveinsprófsnefnd fer svo yfir gögnin og þarf
væntanlega ekki að prófa eins ítarlega og
áður var.“
Hvað grunndeild bíliðna varðar þá
myndi Ingibergur vilja sjá ýmsar breytingar
og hans skoðun er að verknámsskólarnir
þurfi meiri stuðning. „Það þarf að breyta
fyrirkomulagi grunndeildar í bíliðnum því
eins og staðan er nú þá sér nemandi sem
innritar sig í bílgreinar hvorki haus né sporð
á bílum í langan tíma – og svo er fólk hissa
á að nemendur hrökklist úr náminu. Það
fer mikill tími í að læra logsuðu, rafsuðu
og teikningu – jafnvel þótt enginn bílavið-
gerðarmaður teikni nokkurn skapaðan hlut.
Þetta er svona svipað og að kokkanemi fái
„Með þessum
breytingum á fram-
haldsskólakerfinu
lokast hins vegar
margar dyr og er
eigin lega óskiljanlegt
að menn fari þessa
leið; ég hefði haldið
að það væri rós í
hnappagatið að bjóða
fólki að mennta sig og
verða betri samfélags-
þegnar.“