Félagsbréf - 01.03.1962, Blaðsíða 69

FÉLAGSBRÉF
61
ASrar sögur, sem teljast mega í flokki
með Rottuveiðum aS því leyti, að þær
fjalla um unglinga, tilfinningar þeirra
og viðbrögð við vandamálum lífsins, eru
Ósýnilegt handtak (1956), Huldumaður
(rituð sama ár), Snjór (1958) og Regn
(1959). Er ástæða til að minnast einnig
fáeinum orSum á söguna Snjór. Þar vel-
ur höfundur sér afar viðkvæmt og erfitt
viðfangsefni. Er mér ekki grunlaust um.
að margur hneykslist yfir þessari sögu.
sem fjallar um ungan næmgeðja dreng,
er á sér fagran innri draum, sem hann
er skyndilega sviptur, þegar hann kemst
í kynni við kynferðislega ónáttúru ann-
arra unglinga. Er ekki orðum eyðandi
á slíka vandlætara, en sagan er gott
dæmi um það, hve trúr höfundur er þeirri
köllun hvers einlægs skálds, að láta
engan tepruskap aftra sér frá því að tjá
af fullri einurð þá reynslu, sem hann hef-
ur orðið fyrir og á hug hans sækir. Enda
er Ingimar Erlendur ávallt smekkvis og
aldrei klúr í efnismeðferð sinni. I list-
inni skiptir það ekki máli, hvað höfund-
urinn er að segja eða tjá, heldur hvernig
hann gerir það, því ekkért mannlegt er
honum óviðkomandi, og má hann í því efni
alls ekki taka neitt tillit til þess, hvort
einum líkar það hetur eða verr.
Onnur er sú saga, sem mér féll einkai
vel í geð — en góð getur saga verið og
vel gerð, þó að hún falli manni ekki í
geð — og það er sagan Böggla-Stína,
samin árið 1957. Bregður höfundur þar
upp vel gerðri svipmynd af hörmum kotiu
og einstæðingsskapnum, er hún ratar í
af þeim sökum.
Þrjár yngstu sögurnar, Kysstu mig,
Heimþrá og Bros, heyra allar til sama
flokki. Þær fjalla um sjómennsku, slark
sjómanna í erlendum höfnum. -— Ber svo
einkennilega til að enginn þessara sagna
jafnast við þær sögur aðrar, sem ég
tel beztar og hef minnzt á hér að framan.
Það er eins og snerpan og djúphyglin tapi
sér eitthvað.
Þegar litið er á þetta sögusafn í heild,
er það augljóst að hér er á ferðinni frum-
legur og einlægur höfundur, sem sett hef-
ur sér hátt takmark og hörfar hvergi
undan þeim vanda, sem verkefnið leggur
honum í hendur. — Um ástæðumar fyrir
því, hvers vegna síðustu smásögur hans
eru lakari en beztu sögur hans aðrar, er
ekki gott að dæma, en kannski er það
vegna þess, að hann sé farinn að þreytast
nokkuð á kröppu og erfiðu formi smá-
sögunnar. Hvernig væri þá fyrir Ingimar
Erlend að reyna næst við skáldsögu? Ég
tel hann hafa þegar öðlazt nægilegan list-
rænan þroska, og þá vonandi einnig vinnu-
þrek, til þess að komast sómasamlega frá
slíku verkefni.
ÞórSur Einarsson.
Gu'ðbergur Bergsson:
Músin sem lœðist.
244 bls. Bókaverzlun Sigfúsar
Eymundssonar. Reykjavík 1961.
Guðbergur Bergsson er lesendum bók-
menntatímarita ekki með öllu ókunn-
ur. Á síðast liðnum árum hafa Ijóð hans
birzt öðru hverju, og á siðasta hausti
kom einnig út eftir hann Ijóðabók, Endur-
tekin orð, en þetta er fyrsta skáldsagan
hans.
Músin sem læðist fjallar um ungan
dreng, Ólaf að nafni. Hann er kominn
undir fermingu, og lætur höfundurinn
hann segja söguna. Ólafur elst upp eitt
barna hjá móður sinni, Þórunni, sem hef-
ur misst mann sinn í sjóinn og fengið
sjúklegan ímugust á öllu, sem sjóinn