Sagnir - 01.06.2016, Page 16
eins ódýrar og verða mætti.
Eg hygg líka að þetta verk hafi einnig haft mikil persónuleg áhrif á höfund
sinn. Við samninguna kynntist hann meðal annars manni sem alist hafði upp í
Camp Knox til sjö ára aldurs. Sá var bílasmiður og áhugamaður um bílasögu og
bílasöfn. Það hefur líklega valdið því að það neistaði saman. I félagi unnu þeir
að nokkrum ritum og sýningum. Upp úr samskiptunum þróaðist öflug vinátta og
sjóndeildarhringur Reykjavíkur-fræðimannsins breyttist. Landsbyggðin laukst upp
fyrir honum og saman lögðust þeir félagar í lengri eða skemmri ferðir sem voru
allt í senn náttúru- og mannlífsskoðun og þautskipulegar safnaheimsóknir. Ein
slík stóð í viku, farin var nákvæmlega skipulögð hringferð um landið og ótal safna
vitjað enda var Eggert nefndur „maðurinn sem safnaði söfnum“.
Það fer margt milli tveggja karla í bíl þótt þagnir verði líka margar og langar.
Samferðamaðurinn segir að þeir hafi rætt margt: Þennan alþekkta dag og veg,
söfnin sem á vegi þeirra urðu, ástand þeirra og gæði. Þeir ræddu samt aldrei pólitík
en töluvert um hamborgara.— Á þessum ferðum breyttist viðhorf Eggerts til
landsbyggðarinnar og náttúrunnar. Maðurinn sem mótaðist á malbikinu féll fyrir
landinu, náttúrunni og mannfólkinu í hinum dreifðu byggðum.
Á ferðum spinnast náin kynni. Eg tel því að lýsing þessa samferðamanns á Eggerti
búi að töluverðu heimildargildi og dregur ekki úr að á ferð er heimildarmaður, sem
kynntist Eggerti fullþroskuðum. Mannlýsingin er stutt og laggóð en kunnugleg:
„Hann er rólegur, en vill að hlutirnir gangi, er ákveðinn og stendur fast á sínu. Það
þýðir ekkert að þræta við hann.“ — „Það sem mér líkar best í fari hans er að ekki
er til í honum snefill af menntahroka“. Við þessa mannlýsingu má bæta að Eggert
var sjálfkjörinn til forystu hvar sem var, var ærslabelgur í hópi vina og ættingja og
hann hafði góða nærveru. Sjálfum fannst mér hann einkennast af hlýju — sem
hann vildi sjálfur að væri dálítið hrjúf!
Ferðir Eggerts skildu einnig eftir sig margs konar afrakstur sem einkum má sjá
merki um í vinnuherberginu í Nýja-Garði. Hvarvetna sem hann kom gróf hann
upp markaði, minjagripa-, forn- og skransölur og keypti skringilegustu gripi úr
öllum áttum. Hér var ekki um söfnunaráráttu að ræða þótt vel kunni hennar að
hafa gætt í einhverju. I þessu kom raunar fram rausnarskapur Eggerts og áhugi
hans á tengslum. Eg sé ekki fyrir mér að hann hafi farið með veggjum og raðað
þegjandi í körfu sína. Oftar en ekki hefur hann líklega reitt fram greiðsluna með
hressilegum hlátri eftir góða samræðu, snúist á hæli og kvatt á sinn kankvísa máta.
Og þar er komin meginskýring kaupaáráttunnar. Það var bjargföst skoðun hans að
maður ætti að skilja eitthvað eftir sig þar sem maður kæmi — og þá ekki síst fé.
Það ætti að ýta undir framtak og frumkvæði, fá hjól athafnak'fsins til að snúast þótt
í smáu væri og þjóðhagslegur ávinningur væri ekki mikill. Minjagripasafn Eggerts
má því skoða sem eins manns byggðarstefnu og áhuga fyrir grasrótinni á hverjum
stað. Hér kom Kka fram höfðingslund Eggerts, menn áttu ekki að vera fastir á fé
og hann hafði yndi af að gefa góðar gjafir. Hitt var honum h'ka lagið að gera góð
kaup og finna hagkvæmt verð. Hann var höfðingi í lund en ekki hirðulaus um fé.
Starfsferill Eggerts við Háskólann hófst af fullum krafti er hann var ráðinn fastur
16