Víkurfréttir - 28.04.1983, Blaðsíða 15

VÍKUR-fréttir
Fimmtudagur 28. apríl 1983 15
Stýring varnarliðsins á
utanríkisráðuneytinu?
Þegar Sorpeyðingarstöð
Suðurnesja var byggð, var það
skilyrði af hálfu varnarliösins
aö stööin væri búin búnaöi til
þess að brenna úrgangsefnum
sem í tali hafa verið nefnd
úrgangsolía.
I því skyni voru settir upp
tankar til þess aö safna þessari
úrgangsoliu við Sorpeyðingar-
stöð Suðurnesja og varnarlið-
ið byrjaði að keyra úrgangs-
olíuna á þessa tanka.
Það hafði veriö gert ráð fyrir
að varnarliöiö greiddi fyrir
brennslu á rusli og úrgangs-
efnum í sorpeyðingarstööinni,
eftir því hvert brunagildi væri í
þessum efnum.
En varnarliðsmenn vildu ekki
greiða fyrir brennsluna á olí-
unni væntanlega til þess aö
spara Bandaríkjastjórn pen-
inga þá sem til stóð að yrðu
greiddir. Stóð nú í þrefi nokkra
hriö en ekki vildi varnarliöiö
samþykkja brennslusamning,
og á meöan safnaðist úrgangs-
olían á tanka sorpeyðingar-
stöðvarinnar.
Haraldur heitinn Gíslason, sá
heiðursmaöur, var þá fram-
kvæmdastjóri SSS og vildi
vinna nokkurn tíma til þess aö
ná þessum brennslusamningi í
gegn og leyföi að úrgangsolía
yrði tekin og brennd til prufu í
Sandgerði.
Nú verður þaö að ný túlkun á
eignaraðild að þessari úr-
gangsolíu kemur til er varnar-
liðið krefst þess að flutningur á
úrgangsolíunni skuli stöðvað-
ur út af flugvallarsvæöinu, án
samráðs viö löggæsluna á
Keflavíkurf I ugvelli eða Sölu
varnarliðseigna. Virðist sem
varnarliðið hafi tekið sér eign-
araðild aö efni sem þegar var
búið að skipa út fyrir varnar-
svæðið og ætlað sér aö ráð-
stafa því.
Enn fékkst varnarliðið ekki til
þess að staðfesta brennslu-
samninginn og Haraldur Gísla-
son taldi aö leysa þyrfti máliö
með öðrum hætti.
Þar sem í lögum segir að ein-
ungis Sala varnarliðseigna
megi flytja út varning af Kefla-
víkurflugvelli sem í eigu varn-
arliðsins hafi verið, þá verður
þaö að ráöi aö fá Kópu hf. til
þess að reyna að koma þessu
málefni í eðlilegan farveg og af-
greiöa þetta mál, enda var Ijóst
oröiö að Sorpeyðingarstöðin
yröi að hætta móttöku á olíunni
við þessi undarlegu skilyrði,
varnarliðið keyrir úrgangsoliu
út fyrir lögráöasvæöi sitt og
heimtar jafnframt að hún skuli
ekki flutt lengra, en vill ekki
greiða fyrir brennsluna.
Aðstandendum Kópu hf.
þótti þetta gott tækifæri til þess
að reyna að koma i veg fyrir
frekari brennslu á nefndri úr-
gangsolíu í eldþurrkurum, þar
sem möguleiki var fyrir hendi
að eiturefni bæruSt í fóöur dýra
sem alin eru til manneldis. Var
nú leitaö hófanna hjá Sölu
varnarliðseigna og þetta mál
reifaö. Varö niöurstaðan sú, aö
eftirfarandi samningur var
geröur milli Kópu hf. og Sorp-
eyöingarstöövar Suðurnesja:
SAMNINGUR
milli Kópu hf. og
Sorpeyói ngarstöóvar
Suöumesja.
Kópa hf., Bolafæti 9, Njarö-
vik, 5686-7023, og Sorpeyöing-
arstöö Suöurnesja gera meö
sór svofeitdan samning:
Kópa hf. tekur aö sér aö
brenna meö forsvaranlegum
hætti t.d. i kötlum fiskimjöls-
verksmiöja, úrgangsoliu sem
safnast til stöövarinnar, enda
fái Kópa hf. tilskilin leyfi Sölu
varnarliöseigna ásamt reglum
um úttekt oliunnar og mæl-
ingu ef þurfa þykir.
Gert er ráö fyrir aö Kópa hf.
greiöi til Sölu varnarliöseigna
allt aö 11% andviröi svartoliu
samsvarandi magni úrgangs-
oliu og skal Sorpeyöingarstöö-
in eiga sömu kröfu til sömu
greiöslna frá Kópu hf.
Veröi um mikinn hluta
óbrennanlegra efna i oliunni aö
ræöa i einstökum tilvikum sem
sannanlegt sé aö tæknilegum
hætti, geta aöilar kallaö til
matsmenn, óvilhalla, sinn hvor
og að áliti þeirra ieitaö sátta.
Önnur miskliö aö sáttum
fyrst en siöan aö lögum.
Gert er ráö fyrir aö Kópa hf.
greiöi Sorpeyöingarstööinni
meö peningum en annars veröi
þaö til frádráttar reikningum
vegna viöhaids Kópu hf. i Sorp-
eyöingarstööinni.
pr. pr. Kópa hf.
Þorsteinn Hákonarson
F.h. Sorpeyðingarstöövar
Suöurnesja,
m/fyrirvara um heimild frá
varnarliöinu og Sölunefnd
vamartiöseigna,
Haraldur Gislason.
Þessi samningurer einfaldur
og var gert ráð fyrir frekari út-
færslu á honum, en hafður
svona til þess að þoka málinu
áleiðis. Síöan liggur þessi
samningur hjá Sölu varnarliös-
eigna og hjá varnarmáladeild
utanríkisráöuneytisins í nærri
þrjá mánuði og er jafnan sagt
að ekki sjáist á annmarkar að
ganga frá málinu á þennan
hátt.
Síðan verður það að boöaö
er til fundar hjá forstjóra Sölu
varnarliðseigna, en þá hafði
ráðuneytið samþykkt þessa
málsmeöferð fyrir sitt leyti.
Fundinn áttu aö sitja aöili frá
Kópu hf. og framkvæmdastjóri
Sorpeyöingarstöövarinnar. Þá
gerist þaö allt í einu aö starfs-
maðurvarnarliðsinskrefst þess
að framkvæmdastjóra Njarðar
verði boðiö á þennan fund.
Þar sem slíkt væru fremur
undarleg vinnubrögö, var þvi
hafnað, en þá kemur annað
upp. Nú átti Sorpeyöingarstöð
Suðurnesja ekkert með þessa
úrgangsolíu aö gera, allt i einu
var hún gerð að kaupvöru Sölu
varnarliöseigna.
Þar með duttu upp fyrir allir
fyrirvarar og kröfur varnarliðs-
ins um þá ákveðnu gerð sem
Sorpeyðingarstööin skyldi
vera af.
Veröur að telja að þar sem
starfsmaður varnarliðsins sem
ekki hefur áhyggjur af mögu-
legum skemmdum á fiskimjöli
vegna mögulegra eiturefna,
hafi í annarri atrennu og með
öðrum málatilbúnaði við utan-
ríkisráöuneytið náð að fella
niður þar afgreitt mál. Nú mun
það hafa verið svo, að af-
greiðsla á annarri úrgangsolíu
en í gegnum Sorpeyðingarstöö
Suðurnesja til Njarðar hf. mun
hafa fariö fram, einnig fram hjá
lögum og reglugerðum.
Hafa starfsmenn Njarðar hf.
taliö aö um oliu frá Islenskum
Aðalverktökum væri aö ræöa.
Um öll þessi atriöi var bæöi
ráðuneytinu og Sölu varnar-
liöseigna kunnugt, en forstjóri
Sölu varnarliöseigna sagöist
hafa stöövaö slíkt strax og af
fréttist. Þaö vekur hins vegar
athygli, að önnur úrgangsefni
en úrgangsolía eru áfram keyrö
á svæði Sorpeyðingarstöðvar-
innar án athugasemda, en skv.
framangreindri málsmeðferö
þá má búast viö aö varnarliöiö
vilji hafa hönd í bagga með
hverjir fá keyptan brotmálm úr
haugum við Sorpeyöingar-
stöðina þegar aö því kemur.
Það vekur sérstaka athygli,
að viðskipti þar sem ólögleg af-
greiðslaá úrgangsolíufórfram,
eru tekin fram um tilraunirfram
kvæmdastjóra Sorpeyðingar-
stöðvarinnar til þess að koma
málinu í eðlilegan farveg, aðilar
sem að slíku standa eru vernd-
aöir af varnarliðinu með því að
þaö er hringt inn í ráðuneyti og
afgreiddum málum hentí rusla-
körfuna, nýjar túlkanir teknar
upp sem ekki gilda almennt
sbr. mismun á meðhöndlun á
úrgangsefnum olíugerðar og
öðrum úrgangsefnum t.d.
brotamálmi.
Þaö sem gerir þetta þægilegt
og einfalt viðaðeigaersústað-
reynd, að utanríkisráðuneytið
fer með alla þætti stjórnvalda á
Keflavíkurflugvelli, þannig að
löggæslan er ósjálfstæö og
ekki látin skipta sér af þvi sem
ráðuneytinu hentar ekki eða
hentar ekki stjórn varnarliösins
á utanríkisráöuneytinu.
Það er öllum kunnugt, að ut-
anríkisráðherra sem fer með
það sem næst er geðþótta-
valdi, t.d. vildi einn fyrrverandi
utanríkisráðherra selja vinum
sínum hlutabréf i Keflavíkur-
verktökum á sinum tíma, enda
þótt hann hafi þar engar heim-
ildir.
Keflavíkurflugvöllur er varn-
arstöð sem á aö verja okkur
gegn þeim ólögum og því geð-
þóttavaldi sem við óttumst í
kommúnismanum, en því
miður er framkvæmdin sú, að
Keflavikurflugvöllur er eina
sovéska efnahagseiningin á ís-
landi, þar sem lögmál ráðstöf-
unarréttarins gilda, löggæslan
ósjálfstæö, flugmálastjórn í
höndum aðila sem varöarekk-
ert um flugmálastjóra, einka-
leyfi á verktöku handa innan-
hringsmönnum, aðild innan-
hringsmanna að skemmtanalífi
og hinum voðalega bjórsem al-
menningi er meinaður
aðgangur að.
Nú skyldi enginn skilja þetta
svo að um sérstaka heift í garð
Bandaríkjamanna sé að ræða, í
reynd er hinn almenni varnar-
liösmaður utan þessa sérrétt-
indahrings og hefur jafnvel
minni réttindi en íslenskur ut-
anhringsmaður. Það er t.d.
meginorsök þess að ekki hefur
verið opnað vínveitingahús í
Keflavík, að þeir sem að ööru
jöfnu mundu styrkja það og
koma því á, eiga greiðan að-
gang að sliku á Keflavíkurflug-
velli með kunningsskap við
innanhringsmenn.
Þar sem utanríkisráðuneytið
fer með alla þætti stjórnvalda á
Keflavíkurflugvelli, þá verður
engin lýðræöisleg gagnrýni á
þá aöila sem eru þar í ákveðn-
um valdaþrepum og í reynd
dæmi um hvað það er sem
íslenska þjóðin óttast í stjórn-
kerfi kommúnismans. En það
keyrir um þverbak þegarstarfs-
menn varnarliðsins hringja í
ráðuneytið og breyta ákvörð-
unum þess, síðan kemur ekki
almenn túlkun frá ráðuneytinu
heldur sérstök í sérstöku til-
felli.
Nú er það svo, að enginn
óskar eftir veru varnarliðsins
nema vegna ófriöarhættu og
ótta okkar við Sovétríkin, og
Bandaríkin og (sland hafa þar
gagnkvæma hagsmuni. Hins
vegar getum við ekki gengið
gegn eöli þessa máls og haldið
uppi mini-sovéti á Keflavíkur-
flugvelli.
Við íbúar Suðurnesja sem er-
um haföir afsíðis í efnahags-
málum þessarar þjóðar vegna
þess misskilnings að varnar-
liðið sé eins konar þorskstofn i
efnahagslegum skilningi, hljót-
um að verða að standa vörð um
þá hagsmuni okkaraöeitthvaö
verður að taka við þegar varn-
arliðið að friði fer og því væri
raunhæfast að aðeins fyrirtæki
á Suðurnesjum hefðu rétt til
verktöku á Keflavíkurflugvelli,
og þáaðeinsaö þaðséog sam-
keppnisfært á almennum
markaði og velta fyrirtækjanna
á Keflavíkurflugvelli fari ekki
fram úr ákveðnu hlutfalli við
veltu vegna starfsemi utan
Keflavíkurflugvallar. En það
þýðir aö Aöalverktakar yrðu
gerðir að verkfræðistofu en
ekki aö framkvæmdaaöila, og
væntanlega yrði eignum þeirra
skipt upp eftir hlutafé, sem i
reynd eru megin hagsmunir
meirihluta hluthafa hvort sem
er.
Virðingarfyllst,
Hákon Krlstinsson
a
SuðumesjumS
Hafið samband við söluskrifstofu Arnarflugs, Keflavtkurflugvelli
eða umboðsmenn ferðaskrifstofanna í Keflavík.
Flugfélag meö ferskan blæ
ARNARFLUG
Keflavíkurflugvelli Herb. 21
Opiö 9-12 virka daga Sími 92-2700
Slökkvitækja-
þjónusta
Suðurnesja
Kolsýruhleðsla - Dufthleösla
Viöhald og viögeröir á flestum
tegundum slökkvitækja.
Reykskynjarar - Rafhlööur
Brunaslöngur - Slökkvitæki
Uppsetning, ef óskaö er
Viðurkennd eftirlitsþjónusta
handslökkvitækja í bátum og skipum.
Slökkvitækjaþjónusta Suðurnesja
Háaleiti 33 - Keflavík - Sfml 2322
Rafiðnaðarmenn
Aðalfundur Rafiðnaðarfélags Suðurnesja
verður haldinn þriðjudaginn 3. maí n.k. kl.
21 í sal Iðnaðarmannafélagsins að Tjarn-
argötu 3, III. hæð, Keflavík.
Dagskrá:
Venjuleg aðalfundarstörf
Kosning fulltrúa á R.S.Í.-þing.
Stjórnin