Fréttabréf - 01.02.1995, Blaðsíða 7

S.Qbreytt Kiðrdæmasklpan. Smávægilegar breytingar á
Hjðrdæmamörkum geta falliö undir þennan ramma.
4. Fjðlgun k,jðrdæma. Sú hugmynd sem gengur lengst í
þessa átt er elnmenningsly'ördæmi, sem er draumur einhverra
sjálfstæöismanna. Einnig hefur veriö talaö um aö skipta upp
ReyKjavík og Reykjanesi.
Allar breytingar á kjördæmaskipan kalla á stjómarskrár-
breytingar.
Tilfærsla á þingsætum
Samkvæmt núgildemdi kosningalögum er aöeins hægt aö
gera eina tilfærslu til aö jafna atkvæöavægi, en paö er aö festa
flakkarann í ReyKjavík. Hluta uppbótarþingmanna er nú raöaö
samkvæmt stjómarskrá á Kjðrdæmin, þannig aö hvergi séu
færri en Fimm þingmenn. Afgangurinn á aö fara til jöfnunar
atkvæöavægis og er nú þegar kominn í ReyKjavík og ReyKja-
nes. Þar er því ekkert svigrúm til breytinga nema meö því aö
breyta stjómarskránni. Ef þaö er gert meö óbreyttri Kjördæma-
skipan er hægt aö hugsa sér, aö Kjördæmin úti á landi séu meö
allt frá 3 þingmönnum upp í 5-6 nú. Þaö gefur auga leiö, aö
þetta gæti kallaö á tveggja flokka kerfl úti á landi, en fjölflokka
kerfi á Suövesturhominu. Ýmsar reikniaöferöir hafa veriö
reyndar til aö sjá viö þessum veikleika kerfisins, en í stuttu
máli þá hafa komiö upp ýmis vandamál, þegar önnur hafa
veriö leyst. Vlö Kvennalistafulltrúamir höfum taliö stækkun
Kjördæma forsendu þessara tilfærslna. Einn möguieikinn enn
er aö hafa bæöi landslista og Kjördæmalista, en meö núverandi
Kjördæmaskipem yröu þá í hæsta lagi 3 þingmenn í flestum
Kjördæmum utan Suövesturhomsins. Fækkun þingsæta hefur
einnig veriö rædd í þessu sambandi, en reyndar viö heldur
lítlnn fögnuö.
Aukiö valfrelsi kjósenda
Ýmsum hugmyndum hefur veriö hreyft og mörgum mjög
spennandi. Hokkrar eru hér nefndar til íhugunar í framtíölnnl.
1. AlQÍÓrt valfrelsi Kiósenda (stundum kölluö Kjörbúöar-
aöferöin). Þá raöar Kjósandi upp óskalista frambjóöenda, sem
hann vill Kjósa, án tillits til úr hvaöa flokki þeir eru. Þetta er
hægt ýmist þannig aö hann þurfi aö velja fýrirfram ákveöinn
fjölda frambjóöenda eöa eins marga og honum sýnist. Atkvæöi
hans skiptast milli frambjóöendanna. Þetta er hægt aö gera
meö því aö númera frambjóöenduma og fær þá númer eitt
.þyngra" atkvæöi en númer tvö og þrjú eöa meö jafngildum
7