Morgunblaðið - Sunnudagur - 11.10.2015, Blaðsíða 19

11.10. 2015 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 19
Svanur Guðrúnarson húðflúrmeistari hjá
Tattoo og skart segir húðflúr hafa notið
mikilla vinsælda síðasta áratug og sér hann
mikla aukningu í stærri húðflúrum. „Fólk
er að fá sér miklu stærri tattú og er lagt í
það í upphafi að það verði stórt. Áður var
algengara að fólk var að fá sér minni og svo
safnaði það saman fleirum og var það
tengt saman með bakgrunni. En nú er
þetta planað frá upphafi,“ segir Svanur en
„ermarnar“ eru mjög vinsælar að hans
sögn. Ermi er eins og nafnið gefur til kynna
þegar allur handleggur er húðflúraður frá
úlnlið og upp að öxl. Konur eru í auknum
mæli að fá sér „ermar“ segir Svanur þó að
karlar séu enn í meirihluta. Aldurshóp-
urinn sem sækir helst í húðflúr hjá Svani er
milli tvítugs og þrítugs.
Notar aðeins viðurkennda liti
Aðspurður sagðist Svanur ekki hafa heyrt
að liturinn væri að greinast í eitlum. Hann
segir að þau noti aðeins viðurkennda liti
sem Evrópusambandið hefur samþykkt.
„Þeir taka stikkprufur úr litunum sem eru í
gangi og gefa grænt ljós á þá liti sem má
nota. Þetta eru bara örfáar tegundir sem
er í lagi að nota,“ segir hann og bætir við
að þau séu látin vita ef eitthvað kemur úr
stikkprufum sem ekki er í lagi. „Við erum
bara að nota það öruggasta. Síðan eru til
eftirlíkingar af þessum litum sem eru ekki
vottaðir frá Evrópusambandinu eða neitt
slíkt og er hægt að kaupa á Ebay. Það er
vandamálið. Það er svo rosalega mikið af
fólki sem er að gera þetta heima hjá sér af
því það eru svo aðgengilegar græjur á Ebay.
Þá eru að koma inn litir sem eru ekki undir
neinu eftirliti og við höfum ekkert með að
gera. Og þeir heita oft sömu nöfnum.
Þetta eru eftirlíkingar og þeir kosta ekki
nema brot af því sem alvöru litir kosta.“
ÓLÖGLEGIR LITIR Á EBAY
„Ermar“ í tísku hjá ungu fólki
Bæði karlar og kon-
ur á þrítugsaldri eru
í auknum mæli að fá
sér „ermar“.
Getty Images/iStockphoto
sem þeir töldu vera krabbameins-
meinvörp. Stundum eru vissulega
krabbameinsfrumur í slíkum eitl-
um en nú er að verða algengara
að í þeim finnist húðflúrlitarefni.
„Þessir svörtu eitlar geta tafið
fyrir krabbameinsgreiningu og
leitt til þess að meira af vef er
fjarlægt í skurðaðgerð en annars
hefði þurft,“ segir Lára. „Tökum
dæmi. Nokkrum tilfellum hefur
verið lýst í tengslum við aðgerðir
vegna krabbameins í brjósti. Í
brjóstakrabbameinsaðgerð er æxl-
ið fjarlægt ásamt varðeitlum, þ.e.
eitlum sem sogæðar frá meininu
liggja til. Til þess að finna varð-
eitil er litarefni sprautað í æxlið
og þá flæðir liturinn í varðeitilinn.
Ef konan hefur húðflúr á hand-
legg eða baki er líklegt að eitlar í
holhönd hennar séu litaðir af álíka
litarefni. Við skurðaðgerðina getur
læknirinn því ekki séð hvaða eitill
er raunverulega varðeitill. Hann
getur einnig talið að um víðtæk
meinvörp sé að ræða og því fjar-
lægt meira af eitlum en í raun
þyrfti að gera. Skurðlæknirinn
getur þannig túlkað lituðu eitlana
sem meinvörp og fjarlægt fleiri
eitla í holhönd en nauðsynlegt
hefði verið,“ segir hún. „Tilfellum
hefur verið lýst þar sem ungt fólk
í uppvinnslu vegna staðbundins
krabbameins í leghálsi og eistum
var talið vera með útbreidd mein-
vörp. Þegar nánar var að gáð
kom í ljós að litarefnin frá eitlun-
um gáfu sama merki og meinvörp.
Þetta getur valdið áhyggjum og
tafið fyrir réttri greiningu hjá
þeim aðilum sem gangast undir
slíkar rannsóknir,“ segir Lára.
„Að hafa litarefni í eitlum er
ekki eðlilegt og burt séð frá skað-
semi sem það kann að valda get-
ur það varla verið eftirsóknar-
vert,“ útskýrir Lára. „Það er að
minnsta kosti ekkert heilbrigt við
það að vera með eitla fulla af lit-
arefni. Eitlarnir eru hluti af
ónæmiskerfi okkar og hjálpa okk-
ur við ýmsar varnir gegn sýk-
ingum o.fl. Út frá því er heil-
brigðast að vera með sem
hreinasta eitla. Það er líklega
ekki komin nægilega mikil reynsla
á það hvort þessi litarefni valda
einhverjum skaða. Því er mikil-
vægt að átta sig á að litarefnin
eru ekki einungis í húðinni heldur
finnast inn í líkamanum,“ segir
Lára.
Veldur krabbameini í dýrum
Lára segir að „carbon black“ sem
hefur verið notað til að gefa
svartan lit í húðflúrum sé mögu-
lega krabbameinsvaldandi efni að
sögn Alþjóðaheilbrigðismálastofn-
unarinnar (WHO). Áreiðanlegar
vísbendingar liggja fyrir um
krabbameinsvaldandi áhrif þess úr
dýrarannsóknum en hins vegar
eru ekki nægilegar vísbendingar
um skaðsemi þess hjá mönnum.
„Helstu rannsóknirnar hjá mönn-
um koma úr iðnaði þar sem unnið
er með carbon black en 90%
koma úr gúmmíiðnaðinum. Ég hef
ekki séð neinar rannsóknir um
hvort tíðni krabbameina hjá þeim
sem hafa látið húðflúra sig sé
önnur en almennt gengur og ger-
ist,“ segir hún og bætir við. „Mik-
ilvægt að hafa í huga að verið er
að sprauta mögulega krabba-
meinsvaldandi efni í húðina,“ segir
Lára.
Getty Images/iStockphoto
Hugsaðu betur um hvað þú lætur ofan í þig með því að horfa á mat-
inn. Varaðu þig á sykri og salti því við borðum oft meira af mat sem
er sykraður eða saltur. Ef þú þarft að hugga þig með mat, prófaðu
að bíða í tíu mínútur og gerðu eitthvað annað á meðan.
Góð ráð til að borða minna*Að fara snemma að sofa ogsnemma á fætur veitir þérgóða heilsu, gáfur og ríkidæmi.
Benjamin Franklin
Klárar í kappleik
Situr þú of mikið? Gerðu eitthvað í
málinu, settu upp borðtennisborð,
gríptu í spaða og rúllaðu upp
andstæðingnum með bros á vör.
Tveir borðtennisspaðar hannaðir
af Tiger 900 kr., útdraganlegt
net 2100 kr. og þrír
3-stjörnu boltar 600 kr.
Se
nd
um
íp
ós
tk
rö
fu
·
s.
52
88
20
0