Morgunblaðið - Sunnudagur - 11.10.2015, Blaðsíða 31

11.10. 2015 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 31
Að gera sér dagamun á hrekkjavökunni 31. október
verður sífellt vinsælla. Útskurðarmeistarar mega því
fara að hafa augun opin fyrir graskerum en þau minnstu
seljast yfirleitt fyrst, enda hagstæðast að kaupa.
Hrekkjavaka framundan*„Fjölskylda er ekki aðeins eining sem inniheld-ur börn heldur einnig karla, konur, stökusinnum gæludýr og hið almenna kvef.“
Odgen Nash, bandarískt skáld.
Fjölskyldumeðlimir eru:
Sylgja Dögg Sigurjónsdóttir, fag-
stjóri Húss og heilsu hjá Eflu verk-
fræðistofu, Pálmi Steingrímsson verk-
efnastjóri, Ísar Loki, 14 ára, Dalía
Lind, 12 ára, nemar í Varmárskóla.
Þátturinn sem allir geta horft á?
Við köllum okkur „Trölla fjölskyld-
una“ og við höfum kósíkvöld um helg-
ar og horfum á þættina Vaktirnar eða
klassískar myndir eins og ET, Forrest
Gump, Star Wars, Hringadróttins-
sögu og the Mummy.
Maturinn sem er í uppáhaldi hjá öll-
um?
Önd, fondue og roastbeef. Á jólunum er
alltaf önd að dönskum sið eins og afi Gulli
vildi hafa hana. Í hádeginu á jóladag og ann-
an í jólum er síðan jóla roastbeef sem er beð-
ið eftir allt árið. Við erum síðan allt-
af með fondue um áramótin.
Uppáhalds hversdagsmat-
urinn er síðan mömmu spelt-
pasta og pítur í vefju. Fjöl-
skyldan tekur yfirleitt öll þátt í því
að koma einhverju gómsætu á
kvöldmatarborðið. Þó svo að móð-
irin hafi yfirumsjón með matseld-
inni. Hins vegar kann hún ekkert
að baka svo að Dalía Lind bakar
ýmislegt gómsætt eins og til dæm-
is skinkuhorn, pítsasnúða og eftir-
réttinn á jólunum.
Skemmtilegast að gera saman?
Spila Call of Duty í Playstation
og lesa saman, á kvöldin er spilað á gítar og sungið fyrir svefn. Við kvöldmat-
arborðið eru oft miklar kappræður, stundum svo miklar að börnin rétta upp
hönd til að komast að. Við notum kvöldmatartímann alltaf til þess að fara yfir
það sem gerðist yfir daginn, hvernig gekk í skólanum, hverja var leikið við og
förum yfir samskipti við aðra og málefni dagsins. En það skemmtilegasta
sem fjölskyldan gerir er að ferðast um heiminn, skoða, fræðast og hvíla sig.
En við höfum farið tuttugu sinnum í slík ferðalög, meðal annars til Úganda í
Austur-Afríku að skoða villt dýr í sínu náttúrulega umhverfi, og kynnast og
taka þátt í þróunarstarfi .
Hvað gerið þið ykkur til dægrastyttingar?
Þurfum sjaldan að stytta daginn, höfum oftast nóg fyrir stafni í leik og
starfi. Dalía Lind er í fimleikum, spilar á píanó, lærir sirkusatriði og er í kór.
Loki er mikið í fótbolta með vinum sínum eftir skóla ásamt því að glíma í
brasilísku jiu jitsu hér í Mosfellsbæ. Á kvöldin förum við stundum saman í
bíltúr og látum okkur dreyma um framtíðina.
Við erum öll fjölskyldan með mikið umhverfis- og efnaóþol eftir að hafa
fengið myglu í húsið okkar og þolum til dæmis ekki ilmefni eða önnur „kem-
ísk“ efni – þessi staðreynd hefur fært okkur nær hvert öðru og gefur okkur
ástæðu til þess að ræða saman á hverjum degi og reyna að finna lausnir til að
bugast ekki, þar sem við mætum öll erfiðleikum vegna þessa í leik og starfi.
Við höfum reynt það að missa aleiguna í veraldlegum eignum og höfum lært
af því að það dýrmætasta sem við eigum, er að eiga hvert annað að.
EFTIRLÆTI FJÖLSKYLDUNNAR
Sylgja Dögg, Pálmi, Ísar
Loki og Dalía Lind.
Farið yfir málefni dagsins
Stundum skýtur upp þeirri umræðu
að fótboltaforeldrar geti reynst ansi
aðgangsharðir á hliðarlínunni. Í
Huffington Post birtist grein í vik-
unni með ráðum til fótboltaforeldra
um hvernig skal haga sér. Þau mik-
ilvægustu eru þau að foreldrar læri
að hvetja til dáða án þess að halda að
þau séu þjálfarinn. Foreldrar kunna
margir hverjir ýmislegt fyrir sér í
fótbolta en hluti af því að vera á fót-
boltaæfingu er að læra samskipti við
þjálfarann og það er hann sem ræð-
ur. Hitt er bara truflun.
Þá skal ekki hrósa barninu þannig
að það setji aðra niður. Ekki hrópa
til dæmis „Glæsilegt, þú ert lang-
klárasti leikmaðurinn“. Og síðast en
ekki síst; ekki setja út á við börn í
hinu liðinu. Það er ekki foreldranna
hlutverk að kalla fram á völlinn að
þessi eða hinn eigi að haga sér.
RÁÐ TIL FÓTBOLTAFORELDRA
Fótboltaforeldrar þurfa að kunna sig og vera vandaðir til orðs og æðis.
Morgunblaðið/hag
Ekki halda að þú sért þjálfarinn
Það skiptir miklu máli að hitta eldri
kynslóðina í fjölskyldunni reglulega
í eigin persónu og ekki dugir að
hringja. Þannig er tvöfalt líklegra að
eldra fólk þrói með sér þunglyndi fái
það ekki reglulegar heimsóknir eða
hitti fólk úr fjölskyldu sinni.
Þetta eru niðurstöður bandarískr-
ar rannsóknar sem framkvæmd var
af vísindamönnum við Háskólann í
Michigan og Portland State Uni-
versity en þegar talað er um að hitta
fólkið sitt reglulega var það ljóst að
til að sporna við andlegri vanlíðan
skiptir miklu að hitta eldra fólkið sitt
þrisvar sinnum í viku. Símtöl, tölvu-
póstar eða samskipti á samskipta-
miðlunum komu ekki í staðinn fyrir
þessi samskipti og höfðu engin áhrif
á það að koma í veg fyrir vanlíðan.
Í rannsókninni var fylgst með
11.000 manns yfir sextugu í nær tvö
ár og fólk undir sjötugu var þó síður
í hættu þrátt fyrir strjál samskipti
en þeir sem voru komnir yfir þann
aldur.
Í þessu skiptir þó líka máli hvern-
ig samskiptin eru. Þannig hafði það
aðeins góð áhrif ef samskiptin voru á
góðum og friðsamlegum nótum.
Þannig kom það betur út fyrir við-
komandi að hafa engin samskipti en
þau sem einkenndust af átökum.
ELDRA FÓLK OG ÞUNGLYNDI
Það er gott fyrir alla að sleppa því að horfa á sjónvarpið 1-2 kvöld í viku og
skreppa frekar í notalega kvöldheimsókn til afa og ömmu.
Símtal ekki nóg
Nú um helgina, 10. október, er efnt til
málþings um læsi í Háskólanum á
Akureyri en það er Miðstöð skólaþró-
unar við Háskólann á Akureyri sem
stendur fyrir málþinginu.
Málþingið er öllum opið og aðgang-
ur er ókeypis en samkvæmt tilkynn-
ingu á vef Heimilis og skóla er ætl-
unin að skapa vettvang fyrir
málefnalega umræðu um fjölbreyttar
og árangursríkar aðferðir í lestrar-
kennslu og matsaðferðir sem meta þá
hæfni sem stefnt er að og aðal-
námskrá kveður á um.
Fjallað verður ítarlega um þá þætti
læsis sem er í hæfniviðmiðum aðal-
námskrár, svo sem að nemendur sýni
áhuga, hafi gott vald á tengslum stafs
og hljóða, lestrarhraða, lesskilning og
öryggi í lestri og ritun.
Málþingið hefst kl. 13.00 í hátíðar-
sal háskólans, Sólborg. Málþings-
stjóri er Brynhildur Pétursdóttir al-
þingismaður.
Meðal þeirra sem taka til máls eru
Illugi Gunnarsson, mennta- og menn-
ingarmálaráðherra, Amalía Björns-
dóttir, dósent við Háskóla Íslands,
fjallar um tölfræðina á bak við lestur-
inn og Brynhildur Þórarinsdóttir, rit-
höfundur og dósent við Háskólann á
Akureyri, sem fjallar um lestrarupp-
eldi í grunnskólum. Síðari hluti dags-
ins fer í pallborðsumræður.
MÁLÞING Í HÁTÍÐARSAL HÁSKÓLANS Á AKUREYRI
Læsi til umræðu á Akureyri
Margar hliðar læsis eru teknar fyrir í Háskólanum á Akureyri um helgina.
Morgunblaðið/Styrmir Kári