Morgunblaðið - Sunnudagur - 25.10.2015, Blaðsíða 50

50 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 25.10. 2015
Bækur
F
yrir nokkrum árum vakti Lilja Sigurðardóttir athygli
og aðdáun fyrir glæpasögurnar Spor og Fyrirgefn-
ingu, sem státuðu báðar af sömu söguhetjunni,
Magna.
Í viðtali við hana á þeim tíma kom reyndar fram
að hún hafi ekki skapað Magna með það fyrir augum að hafa
hann sem aðalpersónu í glæpasöguröð, en hún hafi látið til
leiðast vegna þrýstings frá lesendum og 2010 sagðist hún vera
með þriðju söguna af Magna í smíðum.
Þriðji Magnaþáttur leit þó aldrei dagsins ljós og í nýrri
glæpasögu Lilju, Gildrunni, sem kom út fyrir stuttu, er Magni
hvergi nálægur. Nú eru nýjar persónur komnar til sögunnar
og framvinda öllu hraðari og spennan meiri en í fyrri bókun-
um.
Þó nokkuð sé um liðið frá því Lilja sendi síðast frá sér
skáldsögu hefur hún ekki setið auðum höndum sem sannast til
að mynda á því að hún skrifaði leikritið „Stóru börnin“ sem
sett var upp á leiksviði og hlaut Grímuverðlaunin 2014 sem
leikrit ársins. Hún gerði semsé hlé á reyfaraskrifum og í kjöl-
farið lognaðist Magni út af.
„Í raun og veru átti Spor aldrei að vera nema þessi eina
bók, en það er lenska í glæpageiranum að vera með seríu
þannig að ég gerði aðra, en svo var andagiftin svolítið búin
með það. Ég fór því að skrifa leikrit og gerði það þar til ég
skrifaði Gildruna. Maður verður líka að vera ástfanginn af sög-
unni, verður að finna þennan neista sjálfur. Það er ekki nóg að
vera með plottið og söguna tilbúna, maður verður að vera til-
finningabundinn viðfangsefninu til þess að þetta sé gaman og
það drífur mann áfram,“ segir Lilja og vísar til þess að Magni
hafi kannski ekki verið svo góður lífsförunautur þegar grannt
var skoðað.
Leikritaskrifin segir Lilja hafa komið þannig til að hún tók
þátt í höfundasmiðju í Þjóðleikhúsinu sem Rúnar Guðbrandsson
stýrði. „Einhvertímann hafði ég nefnt við hann hugmynd að leik-
riti og hann rifjaði hana upp svo ég tók þátt í höfundasmiðjunni
og skrifaði „Stóru börnin“ sumarið eftir smiðjuna. Ég er líka bú-
in að skrifa tvö leikrit síðan sem fara vonandi líka á svið.“
Lilja segir að það hafi verið mjög gaman að fyrsta leikrit
hennar hafi komist svona fljótt á fjalirnar og eins hvað því hafi
verið vel tekið, en það hafi líka verið skemmtilegt að skrifa
leikrit enda sé það svo frábrugðið því að skrifa skáldsögur.
„Það er gefandi á allt annan hátt. Skáldsögunni stýrir maður
sjálfur allt til enda, en maður sleppir tökum af leikritinu í
miðju kafi og svo koma aðrir listamenn að og svo gerist eitt-
hvað. Það er svakalega skemmtilegt, en líka ógnvekjandi að
vissu leyti, eða það fannst mér í byrjun, en líka mjög lærdóms-
ríkt og ég lærði margt sem nýtist mér núna í skáldsöguskrif-
unum,“ segir Lilja.
Stíllinn á Gildrunni er einmitt talsvert frábrugðinn bókunum
um Magna og Lilja segir að sennilega séu það að einhverju
leyti áhrif frá leikrituninni og líka vegna þess að hún tók sér
smá hvíld frá skáldsagnaritun. „Nú er ég að tileinka mér nýjan
stíl sem hentar mér mjög vel. Gildran er meira í ætt við
spennubækur en Spor og Fyrirgefning voru leynilögreglu-
sögur. Nú nota ég styttri kafla og hraðari takt.“
Lilja er ekki hætt að skrifa leikrit, en glæpasagan togaði í
hana, ekki síst fyrir félagsskapinn: „Ég tilheyri alþjóðlegri
glæpaklíku sem er skipuð glæpasagahöfundum, útgefendum,
gagnrýnendum og lesendum og heldur glæpasagnahátíðir víða
um heim og menningin í kringum þá klíku er svo skemmtileg
að þetta er bransi sem ég vil vera í. Það er gefandi og
skemmtilegt að vera í glæpunum og því vil ég halda áfram að
skrifa glæpasögur.“
Þó að serían um Magna hafi orðið endaslepp segist Lilja
vera gefin fyrir glæpasagnaseríur og Gildran sé fyrsta bókin af
þremur með sömu persónum að mestu og nýjum persónum
sem tínast inn í næstu bókum, Hún segist hafa séð það fyrir
sér að bækurnar yrðu þrjár, fyrst kemur Gildran, síðan önnur
bók á næsta ári, beint framhald Gildrunnar sem hún er búin
að leggja drög að, og svo þriðja bókin árið þar á eftir, en í
þeirri erum við komin fram til nútímans, hinar gerast á ár-
unum um og eftir hrun.
FÉLAGI Í ALÞJÓÐLEGRI GLÆPAKLÍKU
Gefandi að vera í glæpunum
Lilja Sigurðardóttir beitir nýjum stíl í nýrri skáldsögu sinni og segir að Gildran sé af spennubókaætt.
Morgunblaðið/Eggert
GLÆPASÖGUR LILJU SIGURÐARDÓTTUR
FENGU FÍNA DÓMA Á SÍNUM TÍMA, EN SVO
GERÐI HÚN HLÉ Á SLÍKUM SKRIFUM OG TÓK
AÐ SEMJA LEIKRIT MEÐ GÓÐUM ÁRANGRI.
NÚ TEKUR LILJA AFTUR TIL VIÐ REYFARA-
SKRIF MEÐ GILDRUNNI.
Árni Matthíassonarnim@mbl.is
* Það er ekki nóg að verameð plottið og söguna til-búna, maður verður að vera til-
finningabundinn viðfangsefninu
til þess að þetta sé gaman
Hendingskast heitir fyrsta skáldsagaSigurjóns Bergþórs Daðasonar semVeröld gaf út fyrir stuttu. Sigurjón
er annars þekktur fyrir klarínettuleik, enda
menntaður tónlistarmaður. Hann segir að
tónlistin hafi verið í aðalhlutverki í lífi hans
frá því hann var ungur og hann tók
snemma þá ákvörðun að verða tónlistar-
maður.
Þegar hann fór að blogga kviknaði þó hjá
honum áhugi á því að skrifa eins og hann
lýsir því. „Þegar ég var að blogga fann ég
að ég gat skrifað hvað sem var og þess
vegna bullað eitthvað,“ segir hann og bætir
við að í framhaldinu hafi hann skrifað
nokkrar smásögur en þær hafi farið í skúff-
una, þar sem hann var ekki ánægður með
útkomuna. „Þetta var mér ekkert kappsmál
á þeim tíma, enda var ég búinn að ákveða
að verða tónlistarmaður, en svo fékk ég
hugmynd að Hendingskasti löngu seinna.“
Hugmyndin sem varð að skáldsögu kvikn-
aði haustið 2011 þegar Sigurjón var nýkom-
inn úr námi og upptekinn við að spila og
kenna. Þá segist hann hafa fengið hugmynd
um smásögu af pilti sem vinnur stórfé í
lottói og síðar kom önnur hugmynd að smá-
sögu um hús sem málað er appelsínugult í
skjóli nætur og þessar tvær smásöguhug-
myndir urði að einni skáldsögu.
Í kjölfarið tóku við bókarskrif í bland við
vinnu við tónlist en undanfarið hefur tónlist-
in setið á hakanum að nokkru, þótt Sigurjón
sé enn að kenna, enda kalla skrifin á mikla
yfirlegu á síðustu metrunum og svo þarf að
kynna gripinn.
„Þetta hefur verið mjög skemmtilegt, en
að sama skapi erfitt, það er erfitt að vera
rithöfundur og þetta var mikil vinnutörn þó
að bókin sé ekki löng, en það er skemmti-
legt hvað viðtökurnar hafa verið góðar,“
segir Sigurjón sem segist með fleiri hug-
myndir í kollinum en of snemmt að segja
hvort þær verði að bókum.
Bókin er hefðbundin þroskasaga ungs
manns sem er að nokkru áhorfandi að ofan-
greindum viðburðum en líka þátttakandi í
þeim. Þegar ég reyndi að þýfga Sigurjón
nánar um sögupersónuna og minn skilning á
henni færist hann fimlega undan og vill
greinilega leyfa mér að halda það sem mér
sýnist. „Ég hef alltaf verið á þeirri skoðun
að bækur eigi að vera opnar fyrir túlkun og
held að það séu flottustu bækurnar sem eru
þannig skrifaðar, að hver geti skilið þær á
sinn hátt.“
Skemmtilegt
en erfitt
Sigurjón Bergþór Daðason er starfandi tónlistarmaður með rithöfundarbakteríu.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
ÞÓTT SIGURJÓN BERGÞÓR DAÐASON HAFI SNEMMA ÁKVEÐIÐ
AÐ VERÐA TÓNLISTARMAÐUR FÓR FLJÓTLEGA AÐ TOGA Í HANN
LÖNGUN TIL AÐ SKRIFA. SÚ LÖNGUN BAR ÁVÖXT Í SKÁLDSÖGUNNI
HENDINGSKASTI SEM KOM ÚT FYRIR STUTTU.
Árni Matthíasson arnim@mbl.is