Morgunblaðið - Sunnudagur - 15.11.2015, Blaðsíða 46

við einn í viðbót um þetta,“ segir
Colla og lýsir Íslandi og aðdáun
sinni á landinu með tilþrifum
ítalskra handahreyfinga.
Colla býr annars í Sviss og hefur
búið lengi því þar fann hann eig-
inkonu sína og á með henni tvo
drengi. Þaðan ferðast hann svo vítt
og breitt um heiminn og myndar.
„Ég elska að segja sögur af
raunverulegu, venjulegu fólki. Fólk
tengist alltaf mínum verkefnum á
einn eða annan hátt og ég vil allra
helst fá að hoppa inn í líf þess og
fylgjast með því við sín dags dag-
legu störf. Ég er auðvitað ákaflega
hrifinn af fallegu landslagi en ég
finn að ef ég er að mynda það og
það er engin manneskja inni á því –
þá hreinlega vantar eitthvað. Sam-
skipti gefa mér svo mikið.“
Stærsta verkefnið með
National Geographic
Meðal stærri verkefna Colla síðustu
árin kallast eitt Blue Zone en það
hófst árið 2004 þegar könnuðurinn
og rithöfundurinn Dan Buettner
hóf samstarf með National Geog-
raphic og fremstu fræðimönnum
heims en tilgangurinn með því var
að finna og rannsaka líf þess mann-
fólks sem lifir hvað lengst á jörð-
inni og reyna að komast að því
hvað þeir hópar eiga sameiginlegt.
Hingað til hafa fimm svæði í heim-
inum verið merkt sem svokölluð
„Blá svæði“ og bókin The Blue Zo-
nes eftir Dan Buettner hefur orðið
metsölubók um allan heim. Verk-
efnin sjálft og leitin að nýjum svæð-
um stendur þó enn yfir og Colla fer
á næsta ári að mynda á nýjum slóð-
um en hinar ofurhraustu og fjör-
gömlu manneskjur sem vís-
indamenn rannsaka sér Colla um
að mynda ásamt fleirum og dvelur
lengi á hverjum stað.
„Þetta er allt mjög vísindalegt og
löng og mikil vinna þótt vitaskuld
sé margt af því sem vísindamenn
E
inhverra hluta vegna
hefur gamalt fólk alltaf
heillað mig og ég hef
lært mjög mikið af því,“
segir ítalski ljósmynd-
arinn Gianluca Colla sem vakið hef-
ur athygli fyrir ljósmyndir sínar um
víða veröld en meginþema mynda
hans er fólk. Colla sinnir stórum
verkefnum fyrir heimsþekkt tímarit
og dagblöð og má þar nefna Nat-
ional Geographic, Condé Nast, The
Washington Post, New York Times
og þá myndar hann fyrir stórfyr-
irtæki á borð við Estée Lauder.
Fyrir nokkrum vikum var Colla
staddur á Íslandi í tengslum við
stærstu ljósmyndaráðstefnu sem
haldin hefur verið hérlendis en
Ljósmyndarafélag Íslands og
Blaðaljósmyndarafélag Íslands
stóðu að henni. Colla var þar á veg-
um Fuji myndavélaframleiðandans
en hann er svokallaður sendiherra
ljósmyndarisans.
Við það tækifæri hitti blaðamað-
ur Colla árla morguns á Kaffivagn-
inum en ljósmyndarinn var þá fyrir
margt löngu kominn á fætur að
mynda Ísland að morgni til en hann
hefur áður komið til landsins og
segir að af öllum stöðum, sem hann
hafi ferðast til, sé Ísland hans
draumabúsetustaður.
Af hverju?
„Ég fæ ekki nóg af þessu veðri!
Það að geta klætt mig í nokkur lög
af fatnaði, fundið fyrir rigningu,
snjó og vindi. Svo er þetta mátuleg
stærð af samfélagi og þá gerist allt
frekar hratt hérna. Ég elska kalda
staði og ekki of mikla skriffinnsku.
Biddu fyrir þér hvernig þetta getur
til dæmis verið á Ítalíu þar sem
hlutirnir gerast þannig að ef þú
færð hugmynd að einhverju; þá
þarftu fyrst að tala við þennan, sem
talar við hinn, sem ræðir hlutina við
þann næsta og sá hugsar málið
þangað til hann hann segir þér að
hann hafi ákveðið að spjalla aðeins
hafa komist að eitthvað sem mörg-
um finnist að þeir geti sagt sér
sjálfir. En þetta er mjög mikils
virði fyrir allan heiminn, að geta
kannski lært af þessu fólki hvernig
hægt er að bæta líf sitt. Því miður
óttast ég þó að ég sé að mynda lífs-
stíl sem verði ekki til eftir 30 ár.
Þessi lífsstíll þeirra er að hverfa.“
Bláu svæðin svokölluðu sem
hingað til hafa verið kortlögð eru
ítalska eyjan Sardinía, Okinawa í
Japan, aðventistasamfélagið í Loma
Linda í Kaliforníu, Ikaria á Grikk-
landi og Nicoya á Kosta Ríka.
„Ég dvaldi hvað lengst á Sardin-
íu og lærði þar ótrúlega margt sem
ég hef reynt að tileinka mér. Raun-
ar tel ég mig hafa lært hvað mest
af gömlu fólki um ævina, ekki bara
við ljósmyndun heldur starfaði ég
líka á elliheimili sem ungur maður
á Ítalíu – ég tók það fram yfir það
að gegna hefðbundinni herskyldu.
Mér þótti alltaf svo ótrúlegt að geta
setið á móti manneskju sem gat
sagt mér frá bæði fyrri og seinni
heimsstyrjöld. Í dag skrifar maður
eitthvað vitlaust á Facebook og er
hent af vinalista viðkomandi. Á
þessum tímum stóð fólk í staðinn á
vígvellinum og bjargaði lífi vina
sinna.“
Colla fræðir blaðamann um þau
níu atriði sem langlífa fólkið í heim-
inum á sameiginlegt. „Samkvæmt
rannsóknunum spila genin í raun
lítið hlutverk, kannski 10%. Það
sem er ofan á er auðvitað gott mat-
aræði. Þar sem kjöt er til dæmis
sjaldan á borðum, mikið grænmeti
og ávextir. Þá þarf fólkið að búa við
heilnæmt lofslag. Þið Íslendingar
hafið það jú þótt hér sé nú samt
kaldara en á öllum þessum stöðum.
Hreyfing skiptir miklu máli, en
ekki keppnisíþróttahreyfing eða
ákaft sprikl á líkamsræktarstöð.
Hér er átt við dags daglega eðlilega
hreyfingu – að vera virkur við dag-
legar athafnir og þetta fólk fær
sína hreyfingu til dæmis mjög mik-
ið úr störfum tengdum búskap; að
höggva tré í skóginum, reka féð og
mjólka geiturnar. Ég er Ítali, ég vil
borða í marga klukkutíma og mikið
af pasta og kálfasteik en ég hef
engu að síður reynt að bæta mig,“
segir Colla og hlær og segir að
Ítalir megi þó eiga það að gefa sér
tíma til að borða, séu ekkert að
stressa sig þótt máltíðin standi yfir
í 2-3 klukkustundir jafnvel, sem sé
hollt. „Nú á þetta reyndar ekki við
um tengdafjölskyldu mína en Sviss-
lendingar almennt eru ekki með
fyrirkomulag sem hentar mér. Þeir
tímasetja allt – ákveða að borða
kvöldmatinn klukkan 18.15 og að
svo skuli vaskað upp klukkan
18.45!“
Hann rekur þetta áfram. „Fé-
lagsleg samskipti eru þá eitt atriðið
til langlífis – að kynnast öðru fólki
en einnig að vera í samskiptum úti
í hinu daglega lífi en ekki bara inni
á elliheimili; að vera kippt út úr
samskiptum við alls konar fólk
hraðar þróun öldrunar. Svo er það
fyrirbæri sem Japanir hafa sérstakt
orð yfir; ikigai. Og útleggst:
„Ástæða fyrir því að fara á fætur“.
Allir þurfa að eiga sitt „ikigai“,
hvort sem það er að hugsa um ein-
hvern, barn eða dýr eða hvað sem
er. Eldra fólkið sem National Geo-
graphic hitti hafði allt sitt „ikigai“
og hafði vissum skyldum að gegna,
til dæmis við umönnun ungviðisins.
Trú er líka þáttur í þessu. Það
þarf ekki að vera einhver sérstök
trú en allt þetta fólk á það sameig-
inlegt að trúa á að það sé eitthvað
stærra í þessum heimi en það sjálft
og að það hafi ekki sín örlög alfarið
á sínu valdi. Það losar um álag og
streitu að vita að maður getur ekki
stjórnað öllu og því tilgangslaust að
vera með í maganum yfir því að
bera alla ábyrgðina einn. Stress er
auðvitað einn stærsti þátturinn í því
að stytta lífið.“
Vítamín-S
Eitt það allra mikilvægasta og það
sem Colla segist hafa átt hvað auð-
veldast með að tileinka sér er að
hlæja og brosa. „Ég hitti aldraðan
mann í Japan sem ég spurði hverju
það sætti að hann væri svo vel út-
lítandi, kominn á tíræðisaldur. „Vít-
amín-S“ svaraði hann mér. S-ið
stendur fyrir „smile“ og ég reyni að
brosa sem mest.“ Og Colla hefur
þar góða ábendingu til Íslendinga:
„Það er kannski svolítið sem ég tók
eftir, að þið eruð feimin þegar mað-
ur býður góðan daginn og brosir.
Lítið í kringum ykkur. Ég er þann-
ig gerður að mér finnst afar eðli-
legt að heilsa öðrum mannverum
sem verða á vegi mínum. Við deil-
um jú ekkert svo stórum bletti þá
stundina. Gömul kona sem ég hitti
þegar hún var 103 ára og er líklega
að nálgast 110 ára aldur núna á
Kosta Ríka, hún sagði við mig;
„Það eru engir ókunnugir í lífinu –
bara vinir sem við höfum ekki hitt.“
Ég hef tamið mér þetta.“
Ertu viss um að hún sé lífi?
„Já. Ég hef myndað persónuleg
tengsl við marga sem ég kemst í
kynni við og fólkið í kringum hana
væri búið að láta mig vita. Hún býr
aðeins utan við lítið þorp, ein í
skógi og í fyrsta skipti sem ég hitti
hana var hún að höggva sér eldivið
og kallaði á mig og vildi endilega
gefa mér að borða. Alls staðar þar
sem ég kem, hvar sem í heiminum,
Gianluca Colla hefur mynd-
að um víða veröld en segist
allra helst vilja búa á Íslandi.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Myndar elsta fólk í heimi
GIANLUCA COLLA MYNDAR LANGLÍFASTA FÓLK HEIMS SEM Á LANGLÍFI SITT EKKI SÍST AÐ
ÞAKKA LÉTTU VIÐMÓTI GAGNVART LÍFINU OG SAMSKIPTUM VIÐ FJÖLSKYLDU.
Júlía Margrét Alexandersdóttir julia@mbl.is
Ljósmyndun
46 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 15.11. 2015