Morgunblaðið - Sunnudagur - 06.12.2015, Blaðsíða 48

M
ér barst meira að segja
krumpað bréf, með naum-
indum læsilegt, frá Reggie
Kray, sem þá hafði sætt
ýtrustu öryggisgæslu í 23
ár í Gartree-fangelsinu í Leicester-skíri.
Hann óskaði mér alls hins besta og skrifaði:
„Þegar þú færð nóg, skaltu gera eitthvað já-
kvætt, eins og fáeinar æfingar.“ Hann sagði
mér líka frá félaga sínum sem mætti á hvern
einasta heimaleik Arsenal. Þetta var dálítið
ógnvekjandi en þegar það spurðist út meðal
samfanga minna tryggði það mér á auga-
bragði virðingu þeirra. Reggie var bersýni-
lega hetja af einhverju tagi.“
Þannig kemst Tony Adams, fyrrverandi
fyrirliði Arsenal og enska landsliðsins í
knattspyrnu, að orði í endurminningum sín-
um, „Addicted“, en hann sat inni í Chelms-
ford-fangelsinu í Essex veturinn 1990-91
vegna ölvunaraksturs.
Hetja af einhverju tagi, já. Reggie Kray
var glæpamaður sem stjórnaði undirheimum
Lundúnaborgar með harðri hendi ásamt tví-
burabróður sínum, Ronnie, um tíma á sjö-
unda áratugi síðustu aldar. Maður sem er
frægastur fyrir að hafa slátrað öðrum manni
með vasahnífi í samkvæmi að viðstöddu fjöl-
menni. Fórnarlambið var sjálft óvopnað.
Helsta „afrek“ Ronnies var að taka mann
af lífi á knæpu í Lundúnum – skaut hann
varnarlausan í höfuðið af engu færi. Sá átti
aldrei von. Að því vígi voru líka vitni. Ronnie
gat borið við geðveiki en ekki Reggie.
Leiddist ekki athyglin
Á yfirborðinu voru bræðurnir klúbbeigendur
á West End í Lundúnum og umgengust
frægt fólk og fyrirmenni af ýmsu tagi, svo
sem þingmenn, leikara, kaupahéðna og
skemmtikrafta á borð við Judy Garland og
Frank Sinatra. Þeir höfðu brotist upp úr
sárri fátækt, voru gerðarlegir og fínir í
tauinu og fóru með merkilega stórt hlutverk
á miklum umbrotatímum í lífi Lund-
únaborgar; þegar poppmenningin tók völdin.
Bræðrunum leiddist ekki athyglin og hinn
virti ljósmyndari George Bailey myndaði þá
eins og hverjar aðrar kvikmyndastjörnur.
Oftar en einu sinni.
„Þetta voru bestu ár lífs okkar. Skeið sem
kallað var „the swinging sixties“. Bítlarnir
og The Rolling Stones drottnuðu yfir popp-
inu, Carnaby Street réði tískunni ... og við
bræðurnir stjórnuðum Lundúnum. Við vor-
um fokking ósnertanlegir,“ sagði Ronnie
Kray í endurminningum sínum, „My Story“.
Gott og vel, flestum hefði átt að vera ljóst
að Kray-bræðurnir voru glæpamenn sem
fengust við fjárkúganir, íkveikjur, ofbeldi og
allt sem nöfnum tjáir að nefna, en látum við-
hlæjendur þeirra njóta vafans. Hitt er
merkilegra, að „hetjustaða“ þeirra hafi hald-
ist fram á þennan dag, dæmdra morðingja.
Þegar þeir fengu leyfi til að vera við-
staddir útför móður sinnar árið 1982 ætlaði
allt um koll að keyra. Svo mikill var atgang-
urinn að ekki kom til greina að bræðurnir
brygðu sér af bæ þegar faðir þeirra sálaðist,
ári síðar.
Tómt ólán?
Mestallan tímann sem bræðurnir sátu inni
var í gangi herferð sem snerist um að fá þá
lausa. Fleiri en einn innanríkisráðherra hafn-
aði þeirri málaleitan á þeim forsendum að
hegðun hvorugs bræðranna í svartholinu
hefði verið til fyrirmyndar. Tilgreind voru
ofbeldisverk gagnvart öðrum föngum og stóð
Reggie bróður sínum síst að baki í þeim efn-
um enda þótt hann hafi sjálfur verið þeirrar
skoðunar að hann hefði hæglega getað lent
réttum megin hryggjar í lífinu. Hann virtist
upplifa það þannig að glæpir hans hefðu ver-
ið tómt ólán.
Báðir eru bræðurnir látnir. Ronnie lést af
völdum hjartaáfalls á réttargeðdeild árið
1995 og Reggie var veitt lausn fáeinum vik-
um fyrir andlát sitt af mannúðarástæðum
fimm árum síðar, en banamein hans var
krabbamein. Þúsundir fylgdu bæði Ronnie
og Reggie til grafar í Austur-Lundúnum, líkt
og um mikilmenni væri að ræða. „Reg var
djúpþenkjandi maður sem varð mér marg-
sinnis að liði,“ sagði vinur hans, dr. Ken
Stallard, í eftirmælum sínum. Einnig kom
fram að Reggie hefði iðrast gjörða sinna og
gengið Jesú Kristi á hönd í fangelsinu.
Báðir skráðu Kray-bræðurnir sögu sína,
saman og hvor í sínu lagi og tvær vinsælar
kvikmyndir hafa verið gerðar um þá, „The
Krays“ árið 1990 og „Legend“, sem nýlega
var í kvikmyndahúsum við þokkalegan orð-
stír, ekki síst vegna frammistöðu Toms
Hardy, sem leikur bræðurnar báða. „The
Krays“ skaut tvíburunum rækilega upp á
stjörnuhimininn aftur en í þeirri mynd fóru
Spandau Ballet-bræðurnir Gary og Martin
Kemp með hlutverk Ronnies og Reggies.
Gaf Burton holl ráð
Margir leikarar hafa horft til bræðranna við
undirbúning hlutverka og bæði Richard Bur-
ton og James Fox heimsóttu Ronnie í fang-
elsið til að fá holl ráð. Burton þegar hann
lék ofbeldisfullan samkynhneigðan glæpa-
mann í „Villain“ árið 1971. Sú mynd fékk af-
leita dóma og Burton fékk bágt fyrir
frammistöðu sína, meðal annars vegna þess
að áhorfendum þótti þessi mikli kvennaljómi
ekki trúverðugur hommi. Þá þótti hann
„nauðga“ Cockney-mállýskunni en Burton
talaði sem kunnugt er vandaða yfirstéttar-
ensku.
Ýmsir tónlistarmenn hafa vísað til bræðr-
anna í lögum sínum, þeirra á meðal Íslands-
vinirnir í Blur í „Charmless Man“ en þar
kemur fyrir setningin: „I think he’d like to
have been Ronnie Kray.“ Ray Davies úr
Kinks nefnir bræðurna í lagi sínu „London“
en tekur þó fram að þeir hafi verið afar
hættulegir menn. Þá fjallar Morrissey, fyrr-
verandi söngvari The Smiths, um tvíburana í
lagi sínu „The Last of the Famous Int-
ernational Playboys“.
Þess má til gamans geta að söngkonan
Francesca Kray, sem sló nýlega í gegn með
lagi sínu „Haunted“ er frænka þeirra
bræðra.
Brutu af sér hlekki
hversdagslífsins
Dr. Helgi Gunnlaugsson, prófessor í fé-
lagsfræði við Háskóla Íslands, segir sögu
Kray-bræðranna um margt merkilega.
Upphaflegar vinsældir þeirra, meðan þeir
TVÍBURABRÆÐURNIR REGGIE OG RONNIE KRAY LÉKU STÓRT HLUT-
VERK Á MIKLUM UMBROTATÍMUM Í LUNDÚNUM Á SJÖUNDA ÁRA-
TUGI SÍÐUSTU ALDAR. GRJÓTHARÐIR TÖFFARAR SEM FRÆGA FÓLKIÐ
VIÐRAÐI SIG GLATT UPP VIÐ. ÞEIR ERU BÁÐIR LÁTNIR EN STJÖRNU-
LJÓMINN HEFUR HALDIST FRAM Á ÞENNAN DAG SEM SÆTIR TÍÐ-
INDUM Í LJÓSI ÞESS AÐ ÞEIR VORU BÁÐIR DÆMDIR MORÐINGJAR.
Orri Páll Ormarsson orri@mbl.is
Við vorum
fokking
ósnertanlegir!
Glæpir
48 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 6.12. 2015