Morgunblaðið - Sunnudagur - 06.12.2015, Blaðsíða 58
58 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 6.12. 2015
Bækur
Hvítir veggir heitir nýútkomin ljóða-bók Sigrúnar Haraldsdóttur. Þettaer fyrsta bók Sigrúnar, en nafni
hennar hefur þó oft brugðið fyrir hér í
blaðinu, enda er hún tíður gestur í Vísna-
horni blaðsins, hefur átt þar nærfellt tvö
hundruð kviðlinga. Einnig birtist hér viðtal
við Sigrúnu Haraldsdóttur hagyrðing fyrir
nokkrum árum. Í tengslum við það viðtal
birtist einmitt eitt ljóð sem síðan rataði í
Hvíta veggi.
Af ofangreindu má líklega ráða að Sigrún
hefur verið lengi að glíma við yrkingar, en
þó segist hún ekki hafa ort af ráði fyrr en
hún rataði inn á Leir, póstlista hagyrðinga á
netinu, skömmu fyrir aldamót. Hún lýsir því
líka svo að í bókinni séu ljóð á ýmsum aldri,
„sumt er nokkuð gamalt, en meirihlutinn er
nýr“, segir hún og notar tækifærið til að
geta þess að hún hafi reyndar aldrei hugsað
sér að gefa út bók: „Ég sá svo sem engan
tilgang í því enda kaupir enginn ljóðabækur
hvort eð er, en svo gerðist það síðasta haust
að ég var í veikindafríi og fór þá að safna
þessu saman.“
Sigrún segir að ljóðin í Hvítum veggjum
séu tínd til úr stórum bunka en hvað ald-
urinn varðar finnist henni þau hafa elst nógu
vel til að það væri hægt að gefa þau út á
bók. „Maður er svolítið að opinbera sig, er
hættur að vera með þetta í felum, segir hún
og aðspurð hvort eitthvað tengi ljóðin saman
annað en að þau eigi sama höfund svarar
hún: „Ég hef ekki ákveðið þema, þetta er
meiri samtíningur, svona eins og ég er sjálf,“
segir hún og kímir.
Sigrún er nafntoguð sem hagyrðingur og
vinnur þar í vel skilgreindu og mótuðu formi.
Í ljóðabókinni bregður aftur á móti fyrir
mörgum stílum, sum ljóðin rímuð og stuðluð
en önnur óbundin, „þetta er svolítil sýn-
ishornabók í ljóðagerð“, segir hún þegar ég
ræði um mismunandi stíla og heldur svo
áfram: „Ég er að koma úr felum sem ljóð-
skáld og jafnfram kannski að svíkja aðeins
vini mína sem þekkja mig miklu betur sem
hefðbundið skáld. Sumum þeim sem eru
mjög handgengnir hefðbundnum kveðskap
finnst þetta kannski svolítið svindl, finnst
þetta kannski ekki ljóð.
Það er stórt upp í sig tekið að kalla sig
ljóðskáld, það er miklu einfaldara að vera
hagyrðingur, miklu léttara og kæruleys-
islegra. Ég vil þó frekar líta á mig sem ljóð-
skáld og vona að ég geti staðið undir því. Ég
veit að það kalla sig margir ljóðskáld þó að
þeir standi kannski ekki undir því en ég
vona að ég geti það.“
– Nú er fyrsta bókin loks komin, má ekki
búast við þær verði fleiri?
„Það fer eftir efni og aðstæðum, það kost-
ar töluvert að gefa þetta út, en ég sé til.
Hinsvegar þá sá ég það eftir að bókin var
komin út að það var gott að losna við þetta
gamla og geta byrjað fersk að semja aftur.
Ég er því ánægð með að hafa gefið bókina
út af því að ég er frekar feimin og ekki mik-
ið gefin fyrir að trana mér fram. Ég er nátt-
úrlega að afhjúpa mig með því að gefa út
ljóð en samt er ég mjög ánægð með þau.“
HAGYRÐINGUR OG SKÁLD
Hætt að vera með þetta í felum
Sigrúnar Haraldsdóttur hefur oft verið getið og þá sem hagyrðings. Í sinni fyrstu bók birtist hún sem ljóðskáld.
Morgunblaðið/Eggert
SIGRÚN HARALDSDÓTTIR HEFUR
GETIÐ SÉR ORÐ SEM HAGYRÐ-
INGUR, EN FÆRRI VITA AÐ HÚN ER
LÍKA LJÓÐSKÁLD. Í NÝRRI BÓK
HENNAR, HVÍTUM VEGGJUM
BIRTIST EINMITT LJÓÐSKÁLDIÐ
Árni Matthíasson arnim@mbl.is
* Sumum þeim semeru mjög handgengnirhefðbundnum kveðskap
finnst þetta kannski svolít-
ið svindl, finnst þetta
kannski ekki ljóð
Í nýrri ljóðabók sinni, Með brjóstin úti,fléttar Vilborg Bjarkadóttir sama mynd-um og texta í frásögn af getnaði, með-
göngu og fæðingu fyrsta barns sína.
Vilborg er menntuð listakona, lauk námi af
myndlistardeild Listaháskóla Íslands, en hún
er líka skáld sem sannast á Með brjóstin úti
enda segist hún vera bæði skáld og mynd-
listarmaður: „Þetta eru miðlar sem ég hef
alltaf haft áhuga á og langað að blanda sam-
an.“
Vilborg segist hafa haft mikinn áhuga á
ljóðum frá því hún var unglingur, „ég las
mikið af þeim og fór með pabba mínum að
kaupa ljóðabækur. Svo þegar ég byrjaði í
Listaháskólanum fannst mér ég þurfa að
aðgreina þetta, að nú yrði ég bara í mynd-
list en það gekk ekki það varð alltaf tog-
streita, þannig að það má segja að núna
fyrst nái ég að sameina þetta tvennt.“
Með brjóstin úti er flokkuð sem ljóðabók
og hún er í ljóðarekkanum í bókabúðum, en
Vilborg segist þó ekki líta á hana sem mynd-
skreytta ljóðabók, „heldur eru myndirnar
eins og ljóð og hluti af því að skapa bókinni
heild. Segja stundum eitthvað annað en text-
inn og takast á við hann.“
Eins og nefnt er í upphafi snýst bókin um
meðgöngu og síðan fæðingu barns og Vil-
borg segir það skýrast meðal annars af því
að hún hafi áttað sig á að þægilegast væri að
gera listaverk þar sem hugur hennar væri
„og ég fattaði fljótt að hugur minn dvaldist
mestmegnis í meðgöngulandi, það var ekkert
sem ég hafði eins mikinn áhuga á á þeim
tíma og því var svo eðlilegt að láta listaverk
fjalla um það sem hugurinn dvelur við. Ég
var líka með í huga að seinna meir myndi ég
fjarlægjast þennan tíma og yrði ekki fær um
að skrifa um þetta á sama hátt, þannig að
þetta byrjaði eins og dagbók líka yfir þennan
tíma. Ég vildi ekki gleyma hvernig væri að
vera ólétt, vildi ekki gleyma líkamsbreyting-
unum.“
– Í lokaljóði bókarinnar segir þú frá því að
barnið kann að „sofa, brosa, hjala, gráta /
öskra sitja, standa, tæta“. Hvernig er svo að
líta yfir þetta núna.
„Mér þykir mjög vænt um þennan tíma og
mér finnst eins ljóðabókin hafi náð utan um
hann. Ég var líka farin að gleyma ýmsu og
það að fara inn í ljóðin er ákveðin upplifun.
Það líka skemmtilegt að segja frá því að mér
fannst þetta voðalega persónuleg bók þegar
ég var að skrifa hana, fannst ég vera að op-
inbera mig rosa mikið, en núna þegar ég
komin lengra frá þessum tíma þá fatta ég að
þetta er mjög almennt, eiginlega allar konur
og karlar sem eigast börn þekkja sig í þess-
um ljóðum.“
TEXTI OG MYNDIR TAKAST Á
Dvalið í með-
göngulandi
Vilborg Bjarkadóttir vildi ekki gleyma því hvernig væri að vera ólétt, vildi ekki gleyma líkams-
breytingunum, og skrifaði því og teiknaði einskonar dagbók sem varð að ljóðabók.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
BÓKIN MEÐ BRJÓSTIN ÚTI ER EINSKONAR DAGBÓK VILBORGAR
BJARKADÓTTUR UM MEÐGÖNGU OG FÆÐINGU. HÚN SEGIR AÐ ÞÓ AÐ
BÓKIN SÉ PERSÓNULEG ÆTTU EIGINLEGA ALLAR KONUR OG KARLAR
SEM EIGA BÖRN AÐ ÞEKKJA SIG Í LJÓÐUNUM Í BÓKINNI
Árni Matthíasson arnim@mbl.is