Orð og tunga - 01.06.2008, Blaðsíða 50

40
Orð og tunga
verki sem tengiliður við merkingargreininguna. í þriðja lagi spannar
orðanetið feikilega víðtækan orðaforða, án tíðni- eða aldursbundinnar
takmörkunar. Jafnframt því að skila fræðilegri greiningu og flokkim
á íslenskum orðaforða er orðanetinu ætlað að vera undirstaða nýrra
orðabókarverka, einkum samheita- og hugtakaorðabóka.
4.1 Grunnefni orðanetsins
Grunnefni orðanetsins er að meginhluta til af tvennu tagi: a) orða-
sambönd (föst orðasambönd og orðastæður) úr Stóru orðabókinni um
íslenska málnotkun (STOB, Jón Hilmar Jónsson 2005) og orðasambanda-
skrá Orðabókar Háskólans (samtals rösklega 100.000 sambönd),
b) merkingarlega flokkaðar samsetningar einstakra flettiorða í STOB
(áður Orðastað (Jón Hilmar Jónsson 2001b); samtals um 100.000 orð).
Meginhlutar einstakra orðasambanda og samsetninga eru tilgreindir
sem lykilorð og hvert og eitt lykilorð tengir saman öll þau sambönd
þar sem það kemur fram.
Við þennan grunn hefur bæst efniviður úr ólíkum áttum, einkum
þó nýjar orðastæður sem sóttar eru í tölvutæk textasöfn. En hér er
ástæða til að vekja athygli á tvenns konar efniviði sem hefur nokkra
sérstöðu í þessu samhengi. Val jafnheita í erlend-íslenskum orðabók-
um er víða til marks um mat á merkingarskyldleika íslenskra orða,
sérstaklega þegar um er að ræða hliðskipuð jafnheiti sem eiga við til-
tekið flettiorð. í orðanetinu er að finna slík hliðskipuð sambönd úr
tveimur íslensk-erlendum orðabókum, Dansk-íslenskri orðabók (1992)
og Ensk-íslensku orðabókinni (2006), sem góðfúslega hefur verið veitt
leyfi til að nýta í þessu samhengi. Úr talmálssafni Orðabókar Háskól-
ans má lesa upplýsingar um merkingarsamband fjölda íslenskra orða.
Með því að styðjast við frumgreiningu á orðaforða safnsins í talmáls-
skrá hafa merkingarskyld orð (einkum samheiti) verið felld irtn í orða-
netið.
4.2 Uppbygging flettulista
Auk þess að tengja saman sambönd með sameiginlegum lið mynda
lykilorðin samfelldan flettulista. Frekari uppbygging flettulistans á sér
síðan stað sem liður í úrvinnslu og greiningu grunnefnisins. Þar ligg-
ur það sjónarmið til grundvallar að hver og ein fletta eigi að vera sem