Ægir - 01.02.2016, Qupperneq 13

13
Tæknivæðing og sjálfvirkni hjá ÚA
Fyrir áramót var tekin í notkun nýtt hús við
fiskvinnslu ÚA á Akureyri þar sem tækni er
með því mesta sem gerist í hvítfiskvinnslu
hér á landi. Gestur segir megininntak breyt-
inganna í vinnslunni þríþætt. Í fyrsta lagi sé
um að ræða vatnsskurðarvél með fjöl-
breyttari möguleikum til skurðar en völ hafi
verið á hingað til, í öðru lagi sjálfvirkni í af-
urðaflokkun og í þriðja lagi tæknivæðingu í
pökkun og lokafrágangi afurða. Að lang-
mestu leyti var bygging hússins og breyt-
ingar í vinnslunni unnar með íslenskum fyr-
irtækjum. Að vinnslunni komu tæknifyrir-
tækin, Valka, Samey og Marel sem fram-
leiddu og þróuðu stóran hluta þess búnað-
ar sem vinnslan byggir á. Gestur er ánægð-
ur með útkomuna og telur vel hafa tekist til.
„Aðalmarkmið okkar er að auka tæknina
og fjölga möguleikum til að veita kaupend-
um afurða Samherja enn betri þjónustu.
Vatnsskurðartæknin er allt önnur með-
höndlun á hráefninu en áður tíðkaðist og á
að skila okkur betri nýtingu. Við getum með
þessari tækni skorið flökin af mikilli ná-
kvæmni og á fjölbreyttari hátt en áður. Tak-
markið er að auka þannig verðmæti á
hverju fiskflaki sem fer í gegnum vinnsl-
una,“ segir Gestur.
Af öðrum tæknilegum nýjungum í
vinnslulínunni hjá ÚA má nefna að röntgen-
tækni vaktar að bein komist ekki í gegnum
vinnsluferilinn. Þannig er hvert einasta flak
skoðað áður en það fer í vatnsskurðinn og
einnig eftir hann. Þetta er eina fiskvinnslan
hér á landi með slíku tvöföldu vöktunar-
kerfi.
„Við höfum haft yfir að ráða búnaði til að
skanna afurðir fyrir einstaka kúnna og ein-
staka markaði en með nýja búnaðinum fer
öll framleiðslan í gegnum beinaleitina.
Þetta er eitt dæmi um aukna þjónustu við
viðskiptavini og þó bein í fiski hafi ekki ver-
ið vandamál í vinnslunni þá viljum við gera
allt til að tryggja að frá okkur fari algjörlega
beinlausar afurðir,“ segir Gestur.
Möguleikar til fjölbreyttari afurðavinnslu
Afkastageta frumvinnslunnar hjá ÚA breytt-
ist ekki við nýju skurðarlínuna en aftur á
móti tvöfaldaðist afkastageta í pökkun sem
Gestur segir nýtast til að taka afurðir frá
vinnslunni á Dalvík og pakka í lokaumbúðir
á Akureyri.
„Þetta gildir þá um hluta framleiðslunnar
frá Dalvík en áfram mun stór hluti afurða frá
því húsi fara í magnpakkningum beint til
viðskiptavina erlendis. Hér erum við að tala
um frosnar afurðir en með nýju pökkunar-
stöðinni hjá ÚA erum við líka að auka
möguleika okkar til pökkunar á ferskum af-
urðum og þessi nýi búnaður í heild eykur
tækifæri okkar til fjölbreyttari vinnslu á bit-
um og pökkunar á þeim á mismunandi
hátt, allt eftir því hvað viðskiptavinurinn
vill,“ segir Gestur en stærstur hluti af því
magni sem Samherji flytur ferskt á erlenda
markaði fer beint í stórmarkaði og fiskborð
verslana. Með öðrum orðum er því um að
ræða lokaafurð á neytendamarkað. „Aðrar
ferskar afurðir frá okkur fara þá í einhvers
konar áframvinnslu,“ segir hann.
Afurðir á leið til kaupenda alla daga ársins
Hjá Samherja hf. hefur hlutfall ferskra af-
urða frá landvinnslum jafnt og þétt farið
vaxandi síðustu ár. Eins og áður segir skap-
ar nýja húsið á Akureyri forsendur fyrir meiri
fjölbreytni í ferskfiskafurðum og með því
segir Gestur fyrirtækið búa sig undir að
Gestur Geirsson, framkvæmdastjóri
landvinnslu Samherja
Léttsaltaðar frosnar afurðir á leið til kaupenda á Spáni.
„Með nýja húsinu hjá ÚA erum við að stíga ný skref í tæknivæðingu
fiskvinnslunnar en þessi framkvæmd er hluti af fjölþættari aðgerð-
um sem við vinnum að hjá Samherja. Tilkoma þriggja nýrra skipa
sem Samherji er með í smíðum snertir einnig starfsemi landvinnsl-
unnar og við erum á sama tíma að skoða hvernig við þróum vinnslu
okkar á Dalvík áfram. Allt er þetta ein heildarmynd sem við horfum
á í samhengi; ný skip, ný tækni í landvinnslunni og stöðug þróun á
afurðamörkuðum,“ segir Gestur Geirsson, framkvæmdastjóri land-
vinnslu Samherja hf. Fyrirtækið rekur umfangsmikla landvinnslu á
Eyjafjarðarsvæðinu, annars vegar á Dalvík og hins vegar undir
merkjum Útgerðarfélags Akureyringa á Akureyri. Í heild var unnið
úr 28 þúsund tonnum af hvítfiski í þessum tveimur húsum í fyrra,
sem skilaði rúmum 17 þúsund tonnum af afurðum. Um 40% fram-
leiðslunnar eru ferskar afurðir. Um 300 manns starfa í vinnslunum
við Eyjafjörð, auk hausaþurrkunarinnar á Laugum.
Æ
g
isv
iðta
l