Dagblaðið Vísir - DV - 31.03.2015, Blaðsíða 23

Fréttir 23
„Víetnam hefur breyst mikið, ríkið
hefur þróast mjög og fullorðnast ef svo
má að orði komast. Því hafa fylgt ýmis
vandamál. Mikið af þeim málum sem
við tökumst á við eru mjög ljót – stúlk-
ur sem eru seldar í kynlífsþrælkun og
drengir sem eru sendir í vinnuþrælk-
un. Það er mjög hættulegt að búa á
götunni í Hanoi. Nú er það algengt að
börnin sem búa á götunni í borginni
hafi verið misnotuð kynferðislega en
áður höfðu þau fyrst og fremst upplif-
að vinnuþrælkun,“ segir hann.
Þurfa að læra að treysta
Börnin hafa flest öll mátt þola það
að einhver sem þau treystu vel brást
trausti þeirra. Ungar stúlkur sem
seldar hafa verið mansali þekkja oft-
ast þá sem standa fyrir því mjög vel
– þeir eru ættingjar, kærastar eða
vinir þeirra. Þeir hafa lofað stúlkun-
um spennandi ferðalögum, oftast til
Kína, en ferðalögin eru dulbúin sem
ævintýraferðir eða verslunarferðir.
Þegar þangað er komið eru stúlkurn-
ar hins vegar seldar hæstbjóðandi að-
ilum eða látnar vinna í vændishúsum
myrkranna á milli.
Það fyrsta sem samtökin þurfa
því að gera til að nálgast börnin er að
byggja upp traust. En það getur verið
erfitt þegar börnin hafa lært að treysta
engum.
„Þetta er samt það sem við gerum
og þurfum að gera. Við reynum að ná
til barna sem þurfa á aðstoð okkar að
halda, sama hversu erfiðar aðstæður
þeirra eru, og byggja upp traust. Við
skipuleggjum okkur og finnum bestu
leiðina til að aðstoða þau. Við breyt-
um lífi þeirra – það hljómar kannski
dramatískt en það er nákvæmlega
það sem við gerum,“ segir hann.
Senda heim
Víðs vegar um Víetnam eru 1.500
börn sem tengjast samtökunum. Í
Hanoi eru svo um 400 börn sem eru
undir verndarvæng samtakanna og
um 40 börn búa í athvörfum. Mark-
miðið er ekki að vera menntastofnun
eða heimili heldur að styðja börnin
til að snúa aftur og byggja upp sjálfs-
traust þeirra til að þau geti verið virkir
þátttakendur í samfélaginu á ný á sín-
um eigin forsendum.
„Við reynum að senda sem flest
börn aftur heim til sín, ef það er hægt.
Flest fara heim. Við rekum ekki beint
heimili fyrir foreldralaus börn en við
erum með athvörf þar sem drengir
geta verið tímabundið og við þurfum
að opna annað slíkt fyrir stúlkur. Við
reynum hvað við getum að aðstoða
þau við að mennta sig, finna sér vinnu
og stundum þurfum við að aðstoða
þau sem glíma við vímuefnavanda,“
segir Michael.
Árangurinn af því að sameina aft-
ur börnin og fjölskyldurnar er afar
góður, mun betri en ætla mætti seg-
ir hann. Þau séu nú að skoða hvers
vegna það hefur gengið svona vel, en
ætla má að það sé erfitt fyrir börnin að
snúa aftur heim eftir allt það sem þau
hafa gengið í gegnum. „Ef við getum
ekki fundið fjölskyldurnar eða þá ef
börnin geta ekki farið heim hugsum
við um þau í Hanoi. En þetta fer allt
eftir þörfum barnanna og við fylgjum
því í hvívetna,“ segir hann.
Biðja um að vera sótt
Nafn Blue Dragon-samtakanna er
orðið þekkt meðal barnanna og þau
vita því að það er hægt að aðstoða þau.
Það getur hins vegar reynst þrautin
þyngri að ná sambandi við samtökin
enda fylgjast þeir sem vilja börnun-
um illt vel með þeim og takmarka til
dæmis aðgang þeirra að símum. „Oft
fáum við samt símtöl eða þá að við
höfum fengið ábendingar um börnin
og við náum í þau í gegnum síma. Við
þurfum að sanna okkur fyrir þeim,
sýna þeim að þau geta treyst okkur
og að við gerum allt sem í okkar valdi
stendur til að aðstoða þau. Við gerum
ekkert sem þau vilja ekki að við ger-
um,“ segir hann og bætir við: „Ef þau
vilja ekki að við sækjum þau, þá ger-
um við það ekki, en við bjóðum þeim
það. Við neyðum þau ekki til að koma
með okkur,“ segir hann.
Björgunaraðgerðir
Þegar samtökin komast í samband
við barn frá Víetnam sem er í vand-
ræðum, til dæmis í Kína, setur teymi
víetnamskra starfsmanna saman
björgunaraðgerð. „Ég fer ekki með,“
segir hann glettinn. „Ég myndi skera
mig rækilega úr hópnum og eyði-
leggja aðgerðina. Ég fæ kannski ekki
að fara með en ég er með þeim allan
tímann í huganum og ég er í síma-
sambandi við þau allan tímann. Ég
geri allt sem ég get til að tryggja öryggi
þeirra og barnanna.“
Þegar neyðarkallið berst er það
oftast einhver sem óskar eftir því að
vera sóttur. Börnin eru hrædd og það
má lítið út af bregða. Teymið fer eins
fljótt og hægt er á staðinn og sæk-
ir barnið. Þau hafa samband við lög-
regluna til að tryggja að þeir sem
rændu barninu geti ekki haldið áfram
á sömu braut.
„Þegar við höfum afskipti af þessu
fólki tryggjum við að þau stundi ekki
mansal á ný. Þau eru handtekin,“ seg-
ir hann. „Það er mjög mikilvægt að
börnin sjái að þeir sem brutu á þeim
megi búast við refsingu og að þeir
sem björguðu börnunum standi með
þeim alla leið. Börnin þurfa réttlæti til
að vinna úr þessu og þau eiga skilið
að sjá réttlætinu fullnægt.“
Samtökin styðja því dyggilega við
bakið á börnunum ef til þess kemur
að þau þurfi að mæta í dómsal. Þau
fá lögfræðiaðstoð en öll fá þau að auki
sálfræðiaðstoð til að vinna úr þeim
áföllum sem á hafa dunið. Allt er
þetta þjónusta sem samtökin kosta.
„Á fyrstu þremur mánuðum þessa
árs höfum við bjargað 56 einstakling-
um, sem eru mun fleiri en við björguð-
um allt árið í fyrra. Við finnum að eftir-
spurnin eftir aðstoðinni eykst ár frá ári
en þetta er alltaf breytilegt,“ segir hann
en bætir því við að eftir því sem starfs-
aldur þeirra aukist séu fleiri sem viti af
þeim og fyrir vikið aukist eftirspurnin.
Efast aldrei
„Það er mikilvægt í okkar starfi að við
bjóðum börnunum breytingar, við
neyðum þau ekki í þær. Þau þurfa að
velja þetta sjálf og taka skrefið, enda
hafa allir keppst við að gera þau eins
valdalaus og hægt er. Við bjóðum
þeim taka tilveru sína í eigin hendur
og breytingin á lífsgæðum þeirra er
ótrúleg, vegna þess að þau völdu sjálf.
Þess vegna virkar þetta,“ segir Micha-
el og segist sérstaklega sjá breytingu á
sjálfstrausti þeirra.
„Sumir drengirnir bjuggu undir
brúm og unnu í vændi. Þeir fóru með
barnaníðingum því það var það eina
sem þeir gátu gert til að lifa af á göt-
unni. Núna fylgjumst við með þeim
mennta sig og fá að njóta lífsins á sín-
um forsendum. Það er svo magnað að
fylgjast með þeim og metnaði þeirra
fyrir lífinu og framtíðinni.“ Nú er svo
komið að börn sem fengu aðstoð frá
Blue Dragon starfa nú með samtök-
unum og aðstoða önnur börn sem
eiga um sárt að binda.
Þegar blaðamaður spyr hvort
Michael hafi aldrei efast um ákvörðun
sína um að hætta að kenna og ein-
beita sér að samtökunum er svarið
á reiðum höndum. „Ég myndi aldrei
mæla með þessu við nokkurn mann
– en í mínum huga var þetta einfalt:
Ég varð að gera þetta. Á marga vegu
var ég mjög heppinn, ég átti ekki fjöl-
skyldu sjálfur og hafði engan um
að hugsa nema mig sjálfan og þessi
börn. Ég lít á það sem ótrúlega gæfu
mína að fá að starfa á þessum vett-
vangi.“ n
Páskablað 31. mars–7. apríl 2015
Láttu þér ekki vera kalt
Sími 555 3100 www.donna.is
hitarar og ofanar
Olíufylltir ofnar 7 og 9
þilja 1500W og 2000 W
Keramik hitarar
með hringdreifingu
á hita

Hitablásarar
í úrvali
Ný vefverslun: www.donna.is
Erum nú á Facebook: donna ehf
240 börn hafa farið aftur heim til fjölskyldu sinnar
410 börn hafa verið sótt til Kína þar sem þau voru seld mansali
6 börn hafa farið í gegnum vímuefnameð-ferð
180 börn hafa fengið vinnu í gegnum samtökin
79 heimili hafa verið byggð eða endur-byggð fyrir börn og fjölskyldur þeirra
233 börn hafa fengið athvarf hjá samtök-unum tímabundið eða til lengri tíma
1.500 börn eru undir verndarvæng samtakanna
Komast heim „Ég þurfti að
komast heim með son minn,“
segir Nga. Mynd Úr EinKaSafni
Koma heim Þegar börnin hafa verið sótt til Kína er haldin sérstök athöfn í Víetnam þar sem
kínversk yfirvöld færa barninu aftur gögn og pappíra. Þessi athöfn er mikilvæg fyrir börnin.
Sagan af Hong
Hong* ólst upp í litlum fjallabæ í
Norðvestur-Víetnam. Hún hafði aldrei
ferðast langt frá þorpinu, en þegar
nágrannakona hennar sagði henni frá
vinnu við svepparæktun í Kína ákvað
Hong að láta á það reyna. Hún var
mjög spennt og hlakkaði til að takast
á við ný ævintýri í Kína. Raunin varð
hins vegar allt önnur. Nágrannakona
hennar hafði svikið hana og í staðinn
fyrir starf við svepparæktun átti Hong
að giftast tveimur mönnum, feðgum.
Hong var föst hjá mönnunum og varð
síðar barnshafandi eftir annan þeirra.
Mennirnir ætluðu að neyða hana í
fóstureyðingu. Þetta tók mjög á Hong
sem var sjálf bara barn. Hún leitaði eftir
aðstoð og komst í samband við Blue
Dragon-samtökin. Þau skipulögðu hratt
neyðaraðgerð sem fólst í því að sækja
Hong til Kína og koma henni heim, sem
þeir og gerðu. Hún er komin aftur til
Víetnam, aftur í þorpið sitt þar sem son-
ur hennar fæddist. Samtökin byggðu
henni heimili og aðstoðuðu hana við að
koma fótunum aftur undir sig.
*Nafni hennar hefur verið breytt að beiðni
hennar sjálfrar og Blue Dragon-samtakanna.
Sagan af Thi
Yngsta barnið sem Michael og Blue
Dragon-samtökin hafa haft afskipti af
er sjö ára telpa sem er kölluð Thi. Hún
fæddist og bjó í Dien Bien-héraðinu.
Fyrir um þremur vikum hitti hún konu úr
þorpinu sínu sem bauð henni sætindi.
Thi þekkti konuna vel, hún bjó nokkrum
húsum frá henni og fór með henni.
Nágranninn hafði tekið að sér að ræna
barni úr þorpinu sem átti svo að selja
til Kína. Telpan fór þangað, en enginn
veit hversu mikinn pening nágranninn
fékk fyrir söluna eða hvers vegna hún
ákvað að gera barninu og fjölskyldu
hennar þetta. Tæpum tveimur vikum
eftir að telpan var tekin bárust fregnir
af brottnámi hennar til Blue Dragon.
Foreldrar hennar búa langt frá
lögreglustöð og vissu ekki hvernig þeir
gátu brugðist við. Það var á mánudegi
sem samtökin fengu fréttirnar og á
þriðjudegi höfðu samtökin sett saman
aðgerðaráætlun til að ná telpunni
til baka. „Á þriðjudagskvöldinu var
hún komin aftur heim til Víetnam og í
okkar umsjá,“ segir Michael. Samtökin
tóku höndum saman með lögreglunni,
settu upp gildru og sögðu kínversku
fjölskyldunni að þau vildu kaupa
telpuna. Málið mun að öllum líkindum
fara fyrir dómstóla. Michael segir að
litla telpan hafi verið afar hrædd og
skelkuð enda skildi hún lítið hvað hafði
komið fyrir hana. Hann segist vona að
hún fái aldrei að vita hvað hefði getað
gerst. Nágrannakonan verði vonandi
sótt til saka sem og fjölskyldan í Kína.
„Endurfundirnir voru eðlilega mjög
tilfinningaþrungnir, þegar telpan rataði
loksins heim,“ segir hann.
„Þetta var ekki
svona harður
heimur og hættulegur
þegar við vorum að byrja