Fréttatíminn - 26.11.2016, Blaðsíða 30

30 | FRÉTTATÍMINN | Laugardagur 26. nóvember 2016
Kvikmyndakompan: Ásgeir Ingólfsson
skoðar heiminn í gegnum bíó
Táningsstúlkan
En það er líka vitað að hann hef-
ur nú þegar brennt sig á að fljúga
of nálægt sólinni, í einhverri ein-
kennilegustu Hollywood-sögu síð-
ari ára, þar sem við sögu koma
ótal útgáfur af sömu mynd, Martin
Scorsese og brostnar vonir – og
þegar nánar er að gáð, 11. septem-
ber og Donald Trump.
Kenneth Lonergan er ekkert
unglamb – og var þegar búinn að
sanna sig sem eitt færasta leikskáld
Bandaríkjamanna þegar hann
leikstýrði sinni fyrstu bíómynd,
You Can Count on Me, árið 2000.
Örlögin höguðu því þannig að ég
fór með systur minni á myndina,
sem var viðeigandi, vegna þess
að þótt það séu til ógrynni bíó-
mynda um náin sambönd bræðra
og nokkrar líka um náin sambönd
systra þá eru systkini hvort af sínu
kyninu furðu afskipt í Hollywood.
Myndin var þrælgóð og það var
talað um ungan aðalleikarann,
Mark Ruffallo, sem næsta Brando.
Það rættist svosem ekki, þótt Ruf-
fallo sé frábær leikari – og þó, hefði
Brando ekki líka endað á að leika
Hulk ef hann hefði fæðst hálfri öld
síðar?
En Lonergan varð í kjölfar
myndarinnar einn eftirsóttasti
leikstjóri Hollywood – en þið þekk-
ið mýtuna úr tónlistarheiminum
um hvað plata númer tvö sé erfið?
Prófið að margfalda það með tíu
og þá fáið þið út Margaret – næstu
mynd Lonnergans.
Myndin var ofur metnaðarfullt
viðbragð hans við 11. september
– og tökum lauk árið 2005. En
myndin kom hins vegar ekki út
fyrr en sex árum síðar, árið 2011,
og fæstir fengu svo mikið sem
tækifæri á að sjá hana. Lonnergan
lenti í basli við að klippa hana
og lagaflækjur fylgdu í kjölfarið,
Lonnergan reyndist bara eiga rétt
á lokaklippi ef myndin yrði und-
ir tveimur og hálfum klukkutíma
að lengd. Martin Scorsese og hans
frægi klippari, Thelma Schoonma-
ker, hjálpuðu til við eitt klipp af
mörgum og Scorsese lýsti því yfir
að myndin væri meistaraverk.
En þegar myndin kom loksins út,
160 mínútur að lengd, var ómögu-
legt að segja hvort þetta væri út-
gáfan sem Scorsese elskaði eða
ekki; lagaflækjur komu í veg fyrir
að aðstandendur ræddu myndina
að ráði og stúdóið vildi sem minnst
&Trump
Bráðum verður nafn leikstjórans Kenneths Lonergans á allra vörum.
Hann verður tilnefndur til Óskarsverðlauna og Hollywood-stúdíóin
munu keppast um undirskrift hans. Held ég. En kannski verður hann
bara enn eitt nýstirnið sem flýgur of nálægt sólinni og brennir af sér
vængina.Ég veit það ekki, það sem er vitað fyrir víst er þetta; hann og
nýjasta myndin hans, Manchester-by-the-Sea, eru talin með líklegustu
sigurvegurum komandi Óskarshátíðar – en um réttmæti þess getum við
lítið fullyrt, það er ekki byrjað að sýna myndina hérna megin Atlants-
hafs og ekki búið að sýna hana nema á kvikmyndahátíðum vestanhafs.
Ásgeir Ingólfsson
ritstjorn@frettatiminn.is
Lisa þvær af sér
blóð ókunnu
konunnar.
Þriðja mynd Lonergan,
Manchester-by-the-Sea, er
talin líkleg til afreka á næstu
Óskarsverðlaunahátíð.
af henni vita, sýndi hana í örfáum
bíóum og sendi ekki einu sinni
út diska með henni til meðlima
Óskarsakademíunnar fyrr en eft-
ir ítrekaðar óskir nokkurra gagn-
rýnenda sem fannst myndin eiga
betra skilið.
Hún var þó sannarlega umdeild
meðal gagnrýnanda – og mynd
sem varð hreinlega fræg fyrir það
hve fáir hafa séð hana. Ef hún hefði
komið út á réttum tíma hefði hún
mögulega náð á skottið á uppgjör-
inu við 11. september – fjögur-
-fimm ár eru ekki svo mikið í tilfelli
Hollywood þegar þarf jú að skrifa
handrit, finna fjármagn og leikara
og taka upp og klippa. En árið 2011
var farið að fenna yfir atburðina og
enn frekar núna þegar ég sá hana
loksins, helgina áður en Ameríka
kaus Trump. En mögulega var það
bara betra – það er þráður sem
tengir báða atburði og Margaret er
hluti af þeim þræði.
Hvar varst þú þegar turnarnir
féllu?
Margaret fjallar um Lisu, unglings-
stúlku í einkaskóla í New York.
11. september er í nálægri fortíð
myndarinnar – það er rifist um at-
burðina í tveimur kennslustundum
en annars koma þeir ekki við sögu,
ekki beint. En líf Lisu tekur stakka-
skiptum þegar hún ætlar að kaupa
sér kúrekahatt. Hún sér strætóbíl-
stjóra, leikinn af áðurnefndum
Mark Ruffallo, með einmitt slíkan
hatt á hausnum.
En strætóhurðin skellur á and-
litið á henni, hún reynir að ná sam-
bandi við hann – kallar í gegnum
glerið á meðan strætóinn fer af
stað: „Hvar keyptirðu þenn-
an hatt?“ Strætóinn
stoppar ekki en hún
nær athygli bílstjór-
ans, mögulega eru
þau að daðra hvort
við annað, mögu-
lega er hann bara
að reyna að segja
henni að láta sig
í friði. Við fáum
aldrei botn í það,
því það er komið
rautt ljós.
Bílstjórinn sér það ekki og keyrir
á konu sem er að ganga yfir gang-
braut. Lisa er fyrst á vettvang,
heldur á alblóðugri konunni í örm-
um sínum á meðan líf hennar fjar-
ar út. Konan kallar á Lisu, ekki þó
þá Lisu sem heldur á henni, heldur
á nöfnu hennar, löngu látna dóttur
sína.
Lisa er skiljanlega í losti. Mögu-
lega upplifir hún líka einhverja
samsekt og vorkennir bílstjóran-
um – og lýgur því í skýrslutöku að
ökuljósið hafi verið grænt. Hún
verður sífellt skapverri og óút-
reiknanlegri í kjölfarið, hvort sem
er í samskiptum við einstæða móð-
ur sína, strákana í skólanum eða
kennarana. Á endanum snýr hún
svo við blaðinu og vill breyta frá-
sögn sinni.
Það er þá sem einhver sérstak-
asti kafli myndarinnar hefst. Lisa
fer í herför. Herför fyrir sannleik-
anum, herför til þess að koma
strætóbílstjóranum af götunni,
herför fyrir hefnd. Hún er á löng-
um köflum algjörlega óþolandi – en
þökk sé rafmögnuðum leik Önnu
Paquin og því hvað persónan er
óþægilega kunnugleg getur mað-
ur ekki annað en haldið áfram að
horfa.
Það sem er óþægilega kunnug-
legt er þessi árátta Lisu til að
láta þessa atburði snú-
ast um sig sjálfa.
Þrátt fyrir að
hún hafi aldrei
þek k t kon-
una og dauði
hennar hafi
ek k i h a f t
nein bein
áhrif á l íf
hennar, fyr-
ir utan blóð
í fötum og
Lonergan leikur
fjarstaddan föður
Lisu í Margaret, hér
er hann í símanum að
tala við dótturina.
Myndin var ofur metn-
aðarfullt viðbragð hans
við 11. september – og
tökum lauk árið 2005. En
myndin kom hins vegar
ekki út fyrr en sex árum
síðar, árið 2011, og fæstir
fengu svo mikið sem
tækifæri á að sjá hana.
auglysingar@frettatiminn.is | 531 3310
þann 2. desember
Blaðauki um
jólaskraut
auglysingar@frettatiminn.is | 531 3310
þann 3. desember
Blaðauki um
jólagjafir
auglysingar@frettatiminn.is | 531 3310
þann 2. desember
Blaðauki um
jólaskraut