Pilsaþytur: málgagn Kvennalistans í Vestfjarðakjördæmi - 03.04.1995, Blaðsíða 3

PILSAÞYTUR
3
Framtíðarsýn í stjórnun fiskveiða
íslenskir hagfræðingar hafa
reiknað út að framseljanlegt
aflamarkskerfí sé besta stjórn-
tæki sem við eigum völ á.
Reyndin er nú samt sú að það er
hægt að reikna út geysilega hag-
kvæmni, en það er allt önnur saga
hvaða áhrif viðkomandi kerfi
hefur á samfélagið. Það getur vel
verið að það sé í lagi á Nýja Sjá-
landi, að einungis 6 aðilar eigi
allan kvótann, en á Islandi mun
það aldrei ganga upp. 1 raun er
það nú svo, að forræði tjölda
sveitarfélaga í atvinnumálum er
hjá herrunum í stjórnarráðinu í
Reykjavfk. Valdið, ábyrgðin og
eftirlitið verður að færast nær
notendunum. Ennfremur er alveg
deginum ljósara að eitt af frum-
skilyrðunum fyrir því að stjórn-
kerfi í fisk-
veiðum gangi
upp er að um það
sé sátt í þjóðfé-
laginu.
Bretar hafa bitra
reynslu af fiskveiði-
stefnu Efnahags-
bandalagsins og
þar á bæ hafa
fjölmargir sér-
fræðingar legið
yfir því að fmna betri lausnir.
Háskólamenn í Hull komust að
þeirri niðurstöðu að grundvallar-
lagfæringar á EB kerfinu gætu
falið í sér, að svæðisbundinn
notendaréttur yrði lagður til
grundvallar, þar sem yfirráð
auðlindarinnar og stjórnunarleg
ábyrgð sé lögð í hendur stað-
bundinna eða svæðabundinna
samtaka heimamanna.
Þetta telja þeir vænlega leið til
þess, að stjórnunin verði samfé-
lagslega ábyrg. Samfélagsleg á-
byrgð felur m.a. í sér að hugsa til
Agústa Gísladóttir.
í raun er það nú svo,
að forræði fjölda
sveitarfélaga í atvinnu-
málum er hjá herrunum
í stjórnarráðinu
í Reykjavík. Valdið,
ábyrgðin og eftirlitið
verður að færast nær
notendunum.
framtíðar, að komast úr hjólför-
um hentistefnu og skammtíma
gróðasjónarmiða.
Kvennalistinn telur,
að við eigum að skipta
upp landhelginni þannig
að grunnslóðin verði
fyrir heimamenn á
smærri bátum en stóru
togveiðiskipin verði að
færa sig utar. Þar erum
við að tala um landhelgi
þar sem heimamenn
stýrðu veið-
unum en fengju alla
aðstoð sem þyrfti frá
stjórnvöldum. Þessi
skipting mundi að
sjálfsögðu verða
endurskoðuð ef og
þegar ástand fiski-
stofna gæfi tilefni til.
Stofnuð yrði sam-
starfsnefnd sjó-
manna, fiskvinnslu-
fólks, útgerðarmanna
og vísindamanna
sem geri tilllögur um
stjórnun grunnsjávarmiðanna.
Stofnuð yrði
samstarfsnefnd
sjómanna, fiskvinnslu-
fólks, útgerðarmanna og
vísindamanna sem geri
tilllögur um stjórnun
grunnsjávarmiðanna.
Akvörðun um
nýtinguna verði í
höndum kjörinna
fulltrúa viðkomandi
byggðalaga.
Ákvörðun um nýtinguna verði í
höndurn kjörinna fulltrúa við-
komandi byggðalaga.
I dag er þúsundum
ef ekki tugþúsundum
tonna af dauðum fiski
hent í sjóinn aftur.
Það er aldrei hægt
að koma í veg fyrir
það, með boðunt og
bönnum, að einhverjum fiski sé
hent. Það mun ekki breytast,
nema með breytingu á hugarfar-
inu. Við verðum að gjöra svo vel
að fara að umgangast
þessa dýrmætustu
auðlind okkar af
ábyrgð og með um-
hyggju. Ég vil benda
mönnum á að fiski-
fræði er vfsindagrein
sem byggir niður-
stöður sínar á fyrir-
liggjandi gögnum.
Hvernig í ósköpun-
urn eiga fiskifræð-
ingar að geta reiknað
rétt, ef allar afla- og
löndunartölur eru vit-
lausar?
Einn ágætur maður, Einar Júl-
íusson, reiknimeistari mikill,
hefur m.a. gagnrýnt
Hafrannsóknastofnu
nina fyrir að ofætla
stærð þorskstofns-
ins. Hann hélt því
blákalt fram á fundi
Landverndar um
sjávarútvegsmál í
haust, að það eina
sent geti komið
þorskinum við Is-
land til bjargar sé að
konur setjist við
stjómvölinn. Það vanti
umhyggjuþáttinn og
sérstaklega þá eiginleika að hafa
Hvernig í ósköpunum
eiga fiskifræðingar
að geta reiknað rétt,
ef allar afla- og
löndunartölur eru
vitlausar?
... að það eina sem geti
komið þorskinum við
Island til bjargar sé að
konur setjist við
stjórnvölinn. Það vanti
umhyggjuþáttinn og
sérstaklega þá
eiginleika að hafa hag
heildarinnar í fyrirrúmi
við ákvarðanatöku
og hugsa til framtíðar.
hag heildarinnar f fyrirrúmi við
ákvarðanatöku og hugsa til
framtíðar.
Ég vil ennfremur
minna á að það voru
konur sem fundu
upp landbúnaðinn.
Karlarnir voru
fyrst veiðimenn, eltu
dýrin út um allar
trissur af því að þeim þótti svo
gaman að veiða og þurftu ekki að
sinna fjölskyldunni á meðan.
Næst datt þeim í hug að hefja
hirðingjabúskap, þar
sem þeir dvöldu á
einum stað, létu
skepnurnar éta allan
gróðurinn þar og
færðu sig svo á
næsta stað. Konun-
um hugkvæmdist
hinsvegar að það
væri nú kannski
hægt að búa á einum
stað, rækta landið og
njóta afrakstursins.
Við vilium konu sem næsta
sjávarútvegsráðherra.
Agústa Gísladóttir
skipar 3. sœti Kvennalistans
í Vestfjarðakjördœmi
og hefur setið á Alþingi
sem varaþingkona.
8
Atvinnu- og byggðamál
Nýsköpun í atvinnulífi og aukið framboð á endurmenntun eru nauðsynleg eigi að sporna við því
að þjóðin þjappi sér öll saman á suðvesturhorni landsins.
Þetta verður að byggjast á frumkvæði, þekkingu og reynslu heimamanna.
Atvinnuleysi kvenna og einhæf vinna eiga ríkan þátt í að konur eru í meirihluta þeirra sem flytjast af Vestfjörðum.
Kvennalistinn vill:
* atvinnustefnu sem byggir á auðlindum Vestfjarða til lands og sjávar og sem byggir á hugviti og atorku fólksins með umhverfis-
sjónarmið að leiðarljósi
* breytta fiskveiðistjórnun, þannig að fiskimiðunum verði skipt upp í grunnsjávarmið og djúpsjávarntið
* byggðakvóta í fiskveiðum
* nýta margvíslega ónýtta möguleika á Vestfjörðum í vinnslu sjávarafurða, ferðaþjónustu og smáiðnaði
* að beit í byggð og á afrétti verði stýrt með tilliti til landgæða og umhverfisverndar
* jafna raforkuverð og húshitunarkostnað urn allt land því það er eitt af brýnustum málum Vestfirðinga til að byggð haldist í fjórð-
ungnunt
* að landið verði eitt gjaldsvæði Pósts og síma