Tímarit Fjelags íslenskra hjúkrunarkvenna - 01.07.1934, Blaðsíða 4

IvIATUR OG- DRYKKUR HANDA HEILBRIGSUivl OG SJflKUM.
(Úr fyrirlestri Rauöa krossins í SvíÞjóö um
næringar fysiologi).
Prá Því í október 1953 Þangað til í apríl
Þetta ár, voru haldnir í Stokkholm fyrir-
lestrar um nasringarefni líkamans, Þeir voru
haldnir aö tilhlutun Rauða krossins og aðal-
lega ætlaðir Þeim, sem vildu kynna sér Þetta
efni bóklega og munnlega, Sérstaklega var til
Þess ætlast að kennarar við húsmæðraskóla,
forstöðukonur ýmsra stofnana og hjúkrunarkon-
ur sæktu Þá. Pyrirlestrarnir, sem einnig
voru tilraunatímar unnu mikla hylli. Síðasti
fyrirlesturinn fyrir éramót, var haldinn af
Dr. Hans Rhodin í háskólanum í Stokkhólm,
og var efni hans matur og drykkur handa heil-
brigðum. 1. sambandi við fyrirlestiurinn
hafði Rauði krossinn sýningu á meðal fæðu,
sem heilbrigður maður Þarfnast á dag með
hitaeininga fjölda eftir aldri, starfi o. s.
frv.
Hvaö á að finnast í fæðunni? var sú spurn
ing, sem Dr. Rhodin hafði fyrir inngangsorð
í fyrii'lestri sínum. Sé ungbamið tekið, sann-
aði f3rririesarinn, að móðurmjólkin inniheld-
ur 70 ólík efni, Þar á meðal mikið af söltum
og yfirhöfuð öll Þau næringarefni sem barnið
Þarf. 1 mjólkinni finnast einnig öil vitamxn.
Séu nú hin ólí.ku sölt rannsökuð kemur Það
í ljós að járnið vantar. Þetta salt sem er
sVo nauöS3rnlegt fjrrir rauðu blóðkornin verður
barnið ÞÓ að fá á einhvern hátt. Það finnst
einnig járnforði í lifur ungbarnanna og allan
Þann tíma sem barnið er a brjósti flyst jám-
ið frá lifrinni út í blóðið. A éttunda mánuði
Þrýtur járnforðinn. Það er um Það leyti sem
barnið fer að taka tennur og fer að longa í'
aðra fæðu. Nú byrjar nýtt tímabil með nýjum
kroftum, tennurnar og munnvatnskirtlarnir
taka til starfa.
Pæða mannsins á að innihalda eggjahvítu,
kolvetni og fitu, sem hvert um sig leggur
sinn skerf í yiðhald líkamsns. /Jcveðinn
kalerlu fjölda, Þoð eru hitaeiningar, verður
aö gefa líkamanum. Kaleríxir er Það sem á að
komost sem mest hja, ef að maður vill ekki
fitna, yrði skíringin, væri nýtísku kona spurc
sagði ræöumaður. Kalerío eða hitaeining er sá
hiti, sem Þarf til Þess aö ?iita 1 L af vatni..
1 gr. Hvað Þarf meðalmaður margor hitaeining-
ar á dag? Rúmliggjandi maður Þarf 1600 hits-
einingar á^dag. 3a sem vinnur erfiðiavinnu
Þarf 5-6 Þúsund hitaeiningar á dag. Meðoltal
fyrir meðal karlmonn má Því reikna 3. Þúsund
hitae-iningar pg fyrir meðal konu 2500 hitaein,-
Það hefir verið um Það deilt hvaða næring-
arefni væru best til Þess fallin að uppfylla
Þessar hitaeininga kröfur, mest hefir verið
deilt um eggjahvítuna. Hvað Þarf mikla eggja-
hvítu, og getur hún eins og jurtaæturnar
álíta, verið bætt upp með jurtafæðu. Af Þeirri
blönduðu fæðu sem við étum eru flestar hita-
einingar úr dýrafæðunni. Það er hin smáa
klofning á eggjohvítunni, fitunni og kolvetn-
inu, sem gerir jöfnuðinn. Jurtaætur hafa
sanneð, að Það sé hægt að lifta á jurtafæðu
eingöngu. Þeir tala ávalt um hættulegar
úrínsýrur í kjötinu, sera orsaki giktina. En
við höfum enga sönnun fyrir Því að giktin
orsakist af kjötáti, allt sem við vitum, er
að giktveikum verður betra af jurtafæðu en
af kjötfæðu. Einnig vitum við að mikil dýra-
fæð orsakar offitu og sparlegri neytsla er
hollari, en við höldum fast við Það að bygg-
ing meltingafæra okkar bendi é að við séum
alætur,
Ræðumaður talaði nú um líffærafræðina og
máltíðirnar og um Það hvernig að hversdags-
fæða okkar eigi að vera sam3ött. Fyrsto mál-
tíðin á daginn ætti að vera jurtafæða, t. d.
te og brauð. Aðal máltíðin Þarf að vera
dálítið breytileg, byrja með einhverju lyst-
ugu og enda með æetum eftirmat eða súpu.
Nauðsynlegast er að maturinn sé fjölbreyttur,
sem að er sérstaklega erfitt a stofnunum,
Þor sem taka verður tillit til hinnar fjár-
hagslegu hlið málsins. Bragðið hefir afar-
mikla Þýðingu og móti Því er oft syndgað,
vegna Þekkingarleysis í matartilbúningnum.
Hinar sístarfandi húsmæður stórborganna hafa
ekki tíma til að motreiða ódýran og um leið
bragðgóðan mat, Þær syndga. oft a móti fjöl-
brettninni í fæðunni með Þvi að kaupa fæðu,
sem er fljótt og auðvelt að matreiða, og sem
Þa oft er Þungmelt. Sveitakonurnar syndga
vegna takmarkaðrar kunnáttu í matreiðslunni.
Miklar framfarir eiga. eftir að verða á
Þessu sviði, og verða Þar farnar okkur óÞekkt-
or brautir, sagði ræðumaður að lokum.
(Úr Tidskrift för Svenska sjukskuterskar).
V.