Hjúkrunarkvennablaðið - 01.08.1936, Page 4

2
HJÚKRUNARKVENNABLAÐIÐ
heldur einnig á hinu mannúðlega og þjóð-
fólagslega. Börn, með congenital syfilis,
sem urðu engrar sérstakrar meðferðar að-
njótandi, vöktu snemma atliyoli lians. En
það var ekki fyr en árið 1900, að hann kom
á stofn fyrsta hælinu, fyrir börn með þenn-
an sjúkdóm. Þelta fyrsta Welander-heim-
ili, sem er þekl undir nafninu „Lilla Hem-
met“, varð fyrirmynd fyrir aðra^ sams-
konar stofnanir i öðrum löndum, t. d. i
Danmörku. Fyrsta danska heimilið var
opnað 1916 og var nefnt „Welander Hjem-
met“, honum tii heiðurs.
Frá því árið 1899 og lil æfiloka helgaði
Welander mestum tíma sínum og þreki
útbreiðsluhugmyndinni um sérstakar
sjúkrastofnanir fyrir þá, sem liðu af conge-
nital syfilis. Greinar Iians voru birtar i
innlendum sem erlendum ritum. Á al-
þjóða mótum var ávalt mikið tillit tekið lil
skoðana bans, og litið á bann sem braut-
ryðjanda, er bæri liöfuð og lierðar yfir aðra
í sérgrein sinni. Rit lians vöktu athygli,
og þegar svenskir Iæknar ferðuðust erlend-
is og höfðu meðferðis meðmælabréf frá
Welander, slóðu þeim allar dyr opnar.
Þó Welander væri eins mannlegur og
hann var, má enginn halda að hann hafi
ekki barisl fyrir sannfæringu sinni. Það
var þrætuejili í mörgum löndum, hvort
skipuleggja skvldi eftirlil með saurlifnaði;
en stefna hans í þessurn málum færði hon-
um margan sterkan mótstöðumanninn.
Enn þann dag í dag er mikið rætt um þess-
háttar skipulag.
Iiér verður ekki dæmt um kosti eða
lesti á hinu ýmsa fyrirkomulagi á almennu
eftirliti þessara mála. Það er eftirtektar-
vert, að þólt starfsbræður Welanders væru
bonum að ýmsu leyti ósammála, þá að-
hyltust þeir þó mál hans og voru sann-
færðir um ráðvendni hans og hreinskilni.
Wclander var einn með þeim fyrstu,
sem sá verðmæti alþýðufræðslunnar um
kynferðissjúkdóma. Það er dirfsku hans að
þakka, i ræðu og riti, að hin kurteislega
Skýrsla
frá nefndarfundi samvinnu hjúkrunarkvenna á
Norðurlöndum S. S. N., í Ivaupmannahöfn, 17.,
23. og 24. ágúst 1935.
Niðurlag.
Samkvæmt tillögu frá deildarfundi
hjúkrunarkvennamótsins um tauga- og
geðveikrahjúkrun, samþvkti nefndin eft-
irfarandi:
1. Að vinnulækningum, þar i innifaldar
líkamsæfingar og íþróttir, sniðnum
við hæfi hvers einstaks sjúldings, sé
komið á fót í geðveikrahælum og al-
mennum sjúkrahúsum. Vinnulækn-
ingunum sé stjórnað af sérliæfu
fólki.
2. Að vel valið og handhægl bókasafn
sé á liverju geðveikraliæli.
3. Að fullnuma lijúkrunarkonur séu á
bverri deild geðveikrabæla.
4. Að kensla í geðveikrahjúkrun sé
skyldunámgsrein við hjúkrunarskóla,
og
5. Að karlmenn við geðveikraliæli viki
fyrir kvenfólki, að svo miklu leyti
sem unt er.
I sambandi við umræður þær um
tauga- og geðveikrabjúkrun á bjúkrun-
arkvennamótinu, bafði systir Gréta Muel-
ler stungið upp á því, að stofnuð vrði
þögn um þessi mál befir vikið fyrir hrein-
skilninni.
Seinustu ár æfi sinnar þjáðist Welander
af hjartasjúkdómi, sem að lokum dró hann
til dauða. Hann var samt sem áður á fótum
og starfaði fram á síðustu stundu. Ellefu
dögum áður en hann dó, fór hann í síðasta
sinn lil þess að heimsækja uppáhaldsstað
sinn -— Lilla Hemmet —, til þess ennþá
einu sinni að fullvissa sig um velferð skjól-
stæðinga sinna. V.