Hjúkrunarkvennablaðið - 01.07.1950, Blaðsíða 8

6
HJÚKRUNARKVENNABLAÐIÐ
VALBDRG SIGURÐARDDTTIR.
AÐ BYRGJA BRUIVNIXN.
Ávairp flutt á aðalfundi Barnaverndarfélags Reykjavíkur.
Mönnum mun þegar ljóst, hversu mörg
og fjölþætt verkefni bíða þeirra, er stuðla
vilja að barnavernd á lslandi.
Ef til vill er óþarft að hafa fleiri orð
um þetta mál, en snúa sér heldur að fram-
kvæmdum í verki. Þó eru enn nokkur at-
riði, sem ég vil leggja sérstaka áherzlu á.
Verður þá fyrst fyrir mér vernd heil-
brigðra barna.
Rannsóknir síðari áx-a hafa leitt í ljós,
að margar helztu oi’sakir afbrota meðal
barna eiga rætur sínar að rekja til van-
rækslu í uppeldi á fyrstxi árunx ævinnar.
Séi’lxvert þjóðfélag, sem vanrækir helg-
ustu skyldu lífsiixs, að ala önn fyi’ir af-
kvæmum sínunx í samræmi við þéirra
eðli, hlýtxir að hi’öma fyrr eða síðar. Þeir
lífshættir, sem ekki ætla börnunum neinn
stað eða stund, geta aldrei skapað sanna
og vai’anlega menningu.
Borgannenning okkar Reykvíkinga er
en ung og óþi’oskuð. Hef ég heyrt því sleg-
ið fram, að höfuðborg okkar hefði fæsta
kosti en flesta ókosti stói’börgar. Ef til vill
er þetta ofmælt, en allir, sem böm eiga
og börnxmx og lífi unna, sjá, að í hinunx
hi’aða vexti borgarinnar, hefur láðst að
ætla börnunum stað innan luiss og utan,
og sanxa borgarlífinu hefur einixig láðzt
að ætla böi’num sínum verkefni. Þröng-
býlið, umferðaræðið, hraðinn, tímaleysið,
vaxandi kröfur nxanna um óskilgreint
frjálsrœði og lausn frá þeim skyldunx,
senx uppeldið leggur aðstandendunx á
herðai’, auðkennir boi’garlífið mjög á ann-
an bóginn, en ei’fiðleikar á að vei’ða við
þeinx á hinn bóginn.
Við þann þrönga stakk, er borgin sníður
börnum sínum, við öryggisleysið og lífs-
viðhoi’f eða viðhoi’faleysi, sem þeim, er
flutt, bætist fátækt, veikindi, húsnæðis-
vandræði, munaðai’leysi og önnur eymd,
sem mannlífinu fylgir.
Bærinn okkar er ungur að árunx og ung-
ur að háttum; engin ástæða er til að
ætla, að sá lxorgarbragur, sem nú ríkir,
sé svo í’ótgi’óinn, að ekki verði um bi’eytt.
Reykjavík er á gelgjuskeiði og á því eftir
að nxótast og fá fastai-a og traustara snið.
A þvi gagnrýni mín ekkert skylt við ör-
væntingu í þessunx efnxrnx.
Ef heilbi’igt borgarlíf á að dafna í
Reykjavík, vei’ður að skapa börnunum
griðastaði á heimilinunx sjálfum og utan
þeirra. Leikvalla- og leikskólaþörfin er
oi’ðiðn öllunx bæjai’búum löngu kunn.
Leikvöllunx vei’ður að fjölga, ekki aðeins
völlum með eilífunx rólum, söltum og
sandkössum; boi’garböx’nin þurfa land-
rými nxeð grasi, land til að nenxa, þau
þurfa að komast í nánari snertingu við
hina lifandi náttúru.
Leikskólum þarf að fjölga, þeir eiga
að vei’a tiltölulega litlir og di’eifðir unx
allan bæinn, svo að börnin þurfi ekki að
sækja þá unx langan veg.
Mér þykir ti’úlegt, að ekkert boi’garbarn
njóti svo góði’a uppeldiskjai’a á aldrinum
þi’iggja til sjö ára, að það hefði ekki
gott af nokkuri’i leikskólavist á hverjum
degi eða annanhvern dag.
öðru nxáli gegnir unx dagheimilin svo-
kölluðu. En sá er munur á þeinx og leik-
skólum, að á dagheimilunum eru börnin
allan liðlangan daginn, en á leikskólunum
þrjár til fjórar stundir á dag. Dagheimilin
eru ill nauðsyn, en nauðsyn engu að síð-
ur. Mönnum virðist ekki nógu ljóst, að
uppeldisfræðingar telja ekki æskilegt,
að börnin séu fjarverandi frá heimlium