Tímarit Hjúkrunarfélags Íslands - 01.12.1969, Blaðsíða 27

sama og nuddkona. Aðrir hugsa
sem svo, að það hljóti að vera
eitthvað með þjálfun sjúkra
eins og nafnið bendir til, en
hafa að öðru leyti óljósar hug-
myndir um starfið. Fyrir um
það bil 30 árum mátti með sanni
nota orðið nuddkona, en á síð-
ustu 20—30 árum hefur starfs-
sviðið þanizt út og er í dag svo
umfangsmikið, að margir
sjúkraþjálfarar fara út í sér-
greinar innan sjúkraþjálfunar.
Satt er það, að við lærum
sjúkranudd, sem eina af fjöl-
mörgum meðferðaraðferðum, en
þær sem eru kallaðar nuddkon-
ur í dag, haf einungis nokkurra
mánaða til árs námskeið í nuddi,
ekki sjúkranuddi.
Namið.
Námið tekur þrjú ár á öllum
Norðurlöndum nema Svíþjóð,
en þar tekur það tvö ár. En til
Norðurlandanna hafa allir ís-
lenzkir sjúkraþjálfarar, sem nú
starfa, sótt menntun sína. Inn-
tökuskilyrði eru í flestum skól-
um stúdentspróf. Þó það sé ekki
alls staðar á pappírnum, gildir
það a. m. k. í reynd og dugir
stundum ekki til, því aðsóknin
ei’ svo mikil.
Helztu námsgreinar eru:
(Tölurnar eru frá skólanum
í Ái’ósum, en eru örlítið mismun-
andi eftir skólum) Líffærafræði
María Ragnarsdóttir.
260 stundir, lífeðlisfræði 200 st.
370 st., sjúkraleikfimi bókleg
320 st., verkleg 540, verkleg
sjúkraþjálfun á sjúkrahúsi 1320
st., sálfræði 40 st., þjóðfélags-
fræði, elektroterapi (um raf-
magnstæki til lækninga), bók-
leg og verkleg o. fl. o. fi.
Fyrsta námstímabilið er ein-
göngu bóklegt, en síðan bæði
bóklegt og verklegt. Eftir tvö
ár er „fyrsta hluta“ próf, sem
er próf í líffærafræði og lífeðlis-
fræði. I lok þriðja ársins er tek-
ið lokapróf.
Starfssvfð.
Sjúkraleikfimin er stærsti og
þýðingarmesti liðurinn í sjúkra-
þjálfuninni. Æfingunum má
skipta í þrjá aðal flokka:
Passivar æfingar, aktivar- og
mótspyrnuæfingar.
Þegar gefnar eru passivar
æfingar, hreyfir sjúkraþjálfar-
inn sjúklinginn. Slíkar æfingar
eru gefnar sjúklingum, sem
sjúkdóms síns vegna geta ekki
hreyft sig sjálfir og er tilgang-
urinn að koma í veg fyrir stirðn-
un liða.
Aktivar æfingar framkvæm-
ir sjúklingurinn sjálfur undir
tilsögn o g uppörfun sjúkra-
þjálfarans. Það liggur í augum
uppi, að skilningur sjúklingsins
á tilganginum og vilji lmns og
geta til samvinnu er hér mjög
mikilvægt atriði. Aktivar æf-
ingar eru notaðar til að liðka
sjúklinginn, styrkja hann og
auka þol. Einnig má nota akt-
ivar æfingar sem slökunaræf-
ingar.
Mótspyrnuæfingar eru gefn-
ar til að auka afl og þol.
Æfingarnar (ein tegund í
senn eða allar saman) eru gefn-
ar í svo mörgum tilvikum, að
of langt yrði upp að telja, en
svo nokkrir stórir sjúkdóms-
hópar með fáeinum undirhópum
séu nefndir, má nefna:
Taugasj úkdómar:
hemiparesis,
Multipel sclerosis,
Parkinson sjúkdómur o. fl.
Gigtarsjúkdómar:
Arthritis rheumatica,
Periarthrosis o. fl.
Arthrosis,
Beinbrot eftir beinaðgerðir:
Hryggbrot með paraplegiu,
Discus prolaps operata,
Meniskotomia,
venjulegt beinbrot.
Hitameðferðir af ýmsu taki
eru oft notaðar sem byrjun á
annarri meðferð. Hitinn mýkir
vöðvana, verkar slakandi og
minnkar sársauka, blóðrásin
eykst og vinnugeta vöðva verð-
ur meiri. Sem dæmi um hita-
meðferðir má nefna: Infra-
rauðir geislar, parafínböð, stutt-
bylgjur, mikrobylgjur, hydro-
colltor (heitir, rakir bakstrar),
hljóðbylgjur o. fl. Hydroterapi
eða þjálfun í vatni (sundlaug)
er mikið notuð víða erlendis.
Sjúklingurinn er léttari í vatn-
inu og getur oft gert ýmislegt
þar, sem hann getur alls ekki
annars staðar og verkar það
mjög uppörfandi á hann. Því
miður höfum við ekki aðstöðu
til að nota þessa æfingarmeð-
ferð á Landsspítalanum nú, en
vonandi verður það einhvern
tíma. Eftir því sem ég bezt veit,
var gert ráð fyrir æfingarsund-
TÍMARIT HJÚKRUNARFÉLAGS ÍSLANDS 117