Hjúkrun: tímarit Hjúkrunarfélags Íslands - 01.06.1978, Blaðsíða 10

Hopar aldrei lengra en þarf
Rætt við Játvarð J. Júlíusson
í maí sl. dvaldist Játvarður Jök-
ull Júlíusson stuttan tíma á
Reykjalundi til meðferðar vegna
langvarandi sjúkdóms sem
nefnist hreyfitaugungsvisna
(Morbus neuronis motorii).
Þessi sjúkdómur hefur lamað
báða handleggi hans og dregið
mikinn mátt úr fótum.
Tímaritið náði sambandi við
Játvarð á Reykjalundi og á
heimili hans að Miðjanesi í
Reykhólasveit, en þar býr hann
ásamt Rósu konu sinni, í tvíbýli
með dóttur og tengdasyni.
Hvaða sjúkdómur hefur leikið þig
svo grátt?
Þetta mun vera vefrænn tauga-
sjúkdómur, kallaður lireyfitaugungs-
visna á læknamáli, er mér sagt.
Hvenœr varst þú fyrst var við
s júkdómseinkennin ?
Það er nú dagur og vika síðan.
Það var á útmánuðum árið 1957.
Þá byrjaði að verða vart við lömun
og rýrnun í vinstri öxl og upphand-
legg-
Vill j>ú ekki segja okkur eitllivað
frá baráttu þinni við jiennan sjúk-
dóm?
Það tæki tima að rekja tuttugu og
eins árs sögu. Ekki rauk ég nú upp
lil handa og fóta. Fór fyrst til lækn-
is um haustið. Þaðan á æfingastöð
lamaðra og fatlaðra á Sjafnargötu
14, nokkrar vikur. Batinn jsaðan
hvarf innan árs. Var rannsakaður á
Landspítalanum haustið 1958, en
vitanlega er lækning ekki manna
meðfæri. Enn var naumast annað
lamað en vinstri handleggur og ég
vann ]>að sem ég gat og gerði mér
ekki mikla rellu útaf, Jjó bagalegt og
óefnilegt væri.
Það er víst mikið spunnið í Sól-
veigu Olafsdóttur, konu Hannibals.
Ilenni blöskraði og rann til rifja, að
sjá hvernig ég var að fara. Hún
dreif í að ég var sendur til sérfræð-
inga í Moskvu í desember og janúar
1960-61. Það var hressing og upp-
örvun, en þeim ]>ar jafnt um megn
og öðrum læknum.
Annars er vafasamt að tala um
haráttu gegn sjúkdómnum. Hann fer
sínu fram. Ég get þó nefnt þrennt:
Að aðlaga sig strax hverju einstöku
hnignunarstigi sem veikin orsakar,
hopa aldrei hálfu feti lengra en þarf.
Annað, að láta ekkert á sig fá. Um-
fram allt að aumka ekki sjálfan sig
eða vorkenna sér. Slá aðra út af lag-
inu, sem vorkenna manni. Þriðja, og
það skiptir mestu, er að treysta for-
sjóninni. Ég trúi að öfl í þjónustu
æðri máttar hafi hægt á gangi veik-
innar í mér. Þessi sjúkdómur gerir
útaf við marga á skömmum tíma,
það hef ég lengi vitað með ]>ekktum
dæmum. Ég er einn liinna fáu, sem
fá að hjara og vera þó alténd í snert-
ingu við þetta fjölbreytilega líf.
Getur þú ferðast eittlivað um utan
dyra?
I góðu veðri get ég farið lítilshátt-
ar um á sléttu. Ég þarf þó að geta
hvílt mig með stuttu millibili.
Þú lœtur þig málefni, bœði utan
sveitar og innan miklu skipta, og
skrifar mikið, lwernig ferð þú að
þessu?
Fyrir sjö árum var hægri hendin
alveg að gefa sig. Fyrst þá kom ég
á Reykjalund. Þar hófst leitin að
hjálpartækjum. Ég komst uppá að
nota rafmagnsritvél. Ilef prik í
munninum og þykist hafa náð nokk-
urri leikni. Nýt þar þeirrar gæfu, að
bakið, hálsinn og höfuðið, þar með
talin sjónin, er heilhrigt.
Munnprikið hefur tekið miklum
bótum eftir því sem reynslan hefur
kennt. Ólafur Guðjónsson, trésmíða-
meistari á Reykjalundi, gamall Geir-
dælingur og nágranni minn, hefur
8
HJUKRUN