Hjúkrun: tímarit Hjúkrunarfélags Íslands - 01.10.1978, Blaðsíða 7

Tölva, jákvætt hjálpartæki,
en innan vissra takmarka
og þau mörk viljum við
sjálf geta sett.
vinnu við aðra starfshópa innan
hjúkrunar- og heilbrigðisþjónustunn-
ar, sem stuðli að auknum upplýsing-
um um tölvunotkun, vandamál þau
sem henni fylgja og lausnir þeirra.
I lok fundarins leitaði blaðið álits
islensku fulltrúanna.
Björg Ólafsdóttir hjúkrunarfræö-
ingur.
Telur þú ástœðu til að óttast tölvu-
vœðingu innan hjúkrunar- og heilsu-
gœslu?
Já, vegna þess að ég tel tölvuvæðingu
innan hjúkrunar koma í veg fyrir
sjálfstæða hugsun hjúkrunarfræð-
inga í sambandi við ákvarðanatöku
um hvernig hjúkra beri sjúklingun-
um. Ef hjúkrunaráætlanir eru unnar í
tölvu eins og gert er í Exeter, Eng-
landi (EDB-hándbog for sygeplejer-
sker), þarf að staðla hjúkrunartillög-
ur.
J alvan hefur ákveðin lykilorð sem
kún vinnur hjúkrunaráætlanir út frá.
Við gerð hjúkrunaráætlunar eru not-
aðar tölur (lyklar) og áætlunin unn-
m út frá þeim. Þetta gerir það að
Verkum að hjúkrunafræðingurinn sit-
Ur við skerminn á tölvunni og raðar
saman stöðluðum orðum eftir tölu-
setningu þeirra. Setji hjúkrunarfræð-
ingur til dæmis inn í tölvuna að
sjúklingurinn eigi að fara í röntgen-
rannsókn, setur tölvan sjálf upp
staðlaðar hjúkrunartillögur varðandi
undirbúning rannsóknarinnar. Með
þessu tel ég komið í veg fyrir ein-
staklingshundna hjúkrun og hættu á
að þörfum sjúklingsins sem einstak-
lings verði ekki nægjanlega fullnægt,
þar sem ganga verður út frá þeim
möguleikum sem tölvan býður upp á.
Mér finnst þetta veikja möguleika
okkar á að hjúkra sjúklingnum eftir
því sem við teljum rétt gagnvart ein-
staklingnum í hvert og eitt skipti.
Við hættum með tímanum að hugsa,
lesa okkur til og taka sjálfstæðar á-
Viljum við að þetta verði
okkar hlutskipti í fram-
tíðinni? - Myndin er úr
„EDB i samfundet“.
Nú, sem og oft áður er það
okkar happ að vera á eftir
nágrannalöndum okkar,
því við höfum tækifæri til
aö læra af reynslu þeirra.
kvarðanir, þar sem tölvan gerir þetta
allt saman, og hlutskipti okkar verð-
ur „hálfgerðar vélritunardömur“ á
tölvuna. Ef ritarar sjá um að mata
tölvuna fyrir okkur, minnka að mínu
mati enn þau áhrif sem við höfum á
gerð hjúkrunaráætlunar fyrir sjúk-
linginn. Aftur á móti tel ég að tölvur
geti komið hjúkrunarfræðingum að
gagni í sambandi við samstarf við
aðrar deildir, til dæmis við pantanir
á röntgen og hlóðrannsóknum.
Það sem ég óttast mest varðandi
tölvunotkun innan hjúkrunar og
heilsugæslu, er aðgangur starfsliðs
stofnunarinnar að þeim upplýsingum
sem tölvan geymir og langar mig að
taka eitt dæmi í því sambandi.
Liggi nágranni minn á annarri deild
á því sjúkrahúsi sem ég starfa við,
get ég með því að setja nafnnúmer
hans inn í tölvuna fengið á skerminn
hjá mér allar þær upplýsingar sem
tölvan hefur að geyma, um hvað sé
að honum, hvað sé lagt til um hjúkr-
un hans og fleiri hluti, sem mér
koma í raun og veru ekkert við.
Þú starfaðir fyrir lslands hönd í
þeim hópi sem vann að niðurstöðum
fundarins. Hvað vilt þú segja um
þann starfa?
Hjúkrun
3