Hjúkrun: tímarit Hjúkrunarfélags Íslands - 01.11.1985, Blaðsíða 40

arfræðum á kennsluskrá sinni. Sex
þeirra eru í tengslum við hjúkrunar-
deild Tel Aviv háskóla en stefnan er
allt hjúkrunarnám inn í háskóla.
ísrael er land innflytjenda þar sem
einstaklingar frá 120 þjóðlöndum
tala 85 tungumál og hafa sameinast
sem ein þjóð er telur 3.2 milljónir
manna í dag. Hjá íbúum ísraels þar
sem þrjú aðaltrúarbrögð eru í
hávegum höfð', þ.e. gyðingatrú,
Muhameðstrú og kristin trú, er fjöl-
gun aldraðra stærsta vandamálið.
Fyrir 30 árum síðan var talið að
3.8% af þjóðinni væru 65 ára og
eldri en í dag er prósentutalan
9.8%. í Tel Aviv eru t.d. 30% af
íbúunum 65 ára og eldri og skýrslur
sjúkrahúsa sýna að 60 til 70% af
sjúklingum þar eru aldraðir. Einnig
einkennir það heilbrigðisþjónust-
una og skapar erfiðleika, að mjög
há prósentutala af innflytjendum,
sem eru 50 ára og eldri, eru hvorki
læsir né skrifandi. T.d. er talið að
um 80% af kvenfólki frá Arabíu séu
það. Jafnframt er talið að 400 til 500
þúsund íbúar landsins séu fyrrum
fórnarlömb seinni heimstyrjaldar-
innar, þ.e.a.s. sem björguðust úr
útrýmingarbúðum á tímum nasista
og þeir yngstu séu um fimmtugt í
dag. Þessi hópur fóiks hefur verið
sérstaklega næmur fyrir ýmsum
sjúkdómum s.s. magasári, krabba-
meini og ýmsum geðsjúkdómum.
I erindum ísraelskra hjúkrunar-
fræðinga var fjallað um þau vanda-
mál sem þjóðin á við að stríða í heil-
brigðismálum og framfarir sem
orðið hafa á síðustu árum. Sömu
sögu er að segja um fulltrúa annarra
þjóða, þeir gerðu grein fyrir stöðu
þessara mála í sínu heimalandi.
Að sjálfsögðu þurfti að velja og
hafna á milli hinna mörgu erinda
sem flutt voru og ekki er hægt að
gera þeim öllum skil. Úrdráttur úr
þremur erindum fer hér á eftir en
öll voru þ.essi erindi flutt undir
kjörorðinu „Hjúkrunarfræðingar
sem félagslegt'afl. “
Mary de Chasneay, hjúkrunar-
kennari við háskólann í Birming-
ham, Alabama, flutti erindi um
„Hlutverk hjúkrunarfræðinga sem
vinna við rannsóknir á vegum
bæjar- og sveitarfélaga. Borgar-
stjórinn í heimaborg Mary fékk
hana til að hafa yfirumsjón með
starfshópð, sem vann að rannsókn
á kynferðisafbrotum þar í borg og
fjallaði erindi hennar um niður-
stöður úr þeirri rannsókn. Niður-
stöður starfshópsins voru þessar:
a) að vinna þyrfti að því að nauðg-
anir, misþyrmingar á maka, mis-
þyrmingar á börnum og sifjasp-
ell yrðu talin til ofbeldisglæpa;
b) að tryggja þyrfti áframhaldandi
endurbætur á lögum sem koma
í veg fyrir að hægt sé að sakfella
þá sem fremja slíka glæpi;
c) að bæta þyrfti meðferð og þjón-
ustu sem fórnarlömb nauðgana,
ofbeldis innan fjölskyldna og
kynferðislegra afbrota eiga völ
á;
d) að berjast þyrfti fyrir bættri lög-
gjöf og aukinni fjárveitingu til
handa börnum sem þola mis-
þyrmingar og fyrir vanrækt
börn.
í erindinu var fjallað ítarlega um
þessar niðurstöður og einnig til-
lögur og leiðir sem hjúkrunarfræð-
ingar geta valið til að hafa áhrif á
opinbera stefnu og aðgerðir gegn
kynferðisafbrotum og ofbeldi innan
fjölskyldna. Rætt var um þessi mál
í ljósi ólíkrar menningar og við-
horfa þjóða.
Dr. Doris E. Chaves og dr. Diane
R. La Rochello, sem báðar starfa
við hjúkrunardeild háskólans í
Massachusetts, fjölluðu um „Al-
þjóðlega hjúkrunarhugtakið;
Félagslegt afl til að færa hjúkrun inn
í 21. öldina.“
Þessir höfundar halda því báðir
fram að fyrir lok þessarar aldar,
verði alþjóðlega hjúkrunarhug-
takið „Félagslegt afl til að færa
hjúkrun inn í 21. öldina“ orðið upp-
istaðan í skipulagningu og fram-
kvæmd hjúkrunar um gjörvallan
heim. Þessa skoðun byggja þær á
persónulegri reynslu, athugunum
og rannsóknum sem þær hafa haft
með höndum.
Alþjóðlega hjúkrunarhugtakið er
heimspekilegt sjónarmið sem sam-
einar þver- og víxlmenningarleg
hugtök í nýrri starfsaðferð. Þær
sögðu m.a. að tuttugustu aldar
hjúkrun sé takmörkuð að því leyti,
að hún leggur áherslu á mat á ein-
staklingsþörfum, hugmyndum og
skoðunum og sem slík er hún van-
efnum búin til þess að koma til móts
við heilbrigðisþarfir íbúa heimsins
á tuttugustu og fyrstu öldinni.
Næstu tvo áratugina munu menn-
ingarhugmyndir og skoðanir í
heiminum verða heilsteyptari, ein-
kum á sviði heilbrigðismála, þar
sem útbreiðsla á vísindalegum upp-
lýsingum og tækni mun minnka
bilið á milli allra þjóða. Tæknin
mun sýna öllum íbúum jarðar
hvaða möguleikar eru fyrir hendi í
sambandi við heilsugæslu. Þegar
allir eiga þess kost að fá upplýsingar
um heilsufar sitt, verður heils-
ugæsla eitt af þeim sjálfsögðu þægi-
ndum sem allir eiga að geta haft
jafnan aðgang að. Samt sem áður
mun bilið á milli heilsugæslu fyrir
alla og heilsugæslu fyrir fáa fyrst
koma í ljós, þegar farið verður að
setja aukinn þrýsting á félagsleg,
pólitísk kerfi hinna einstöku þjóð-
ríkja. Fyrirlesararnir lögðu áherslu
á, að hjúkrunarstéttin yrði að vera
vel á verði og fylgja þessari þróun
eftir.
Mary J. Cruiseog Bobbye D. Gor-
enberg, hjúkrunarfræðingar frá
San Francisco í Kaliforníu fjöll-
uðu um „Stjórntæki í hjúkrunar-
stjórn; rannsóknir og kenningar.
Fólki heldur áfram að fjölga í
heiminum og sérstaklega öldruðu
fólki. Þeir sem annast heilsugæslu
eru hvattir til að veita fullkomna
þjónustu á viðráðanlegu verði.
Fjárhagsafkoma þjóða hefur áhrif
34 HJÚKRUN 3 -4/&5 — 61. árgangur