Hjúkrun: tímarit Hjúkrunarfélags Íslands - 01.06.1993, Blaðsíða 46

» FAGMÁL «
Snerting
Snerting er eins og orðlaus
tengsl til að ná sambandi milli
sjúklings og hjúkrunarfræðings
á stuttum tíma. Sjúklingur sem
þarf að gangast undir aðgerð
upplifir margs konar snertingu.
Það getur dregið úr kvíða að
halda hlýlega í hönd sjúklings
meðan verið er að svæfa eða
vinna kvalafull verk. Snerting
gefur til kynna að einhverjum sé
annt um mann og það veitir
sjúklingi öryggi (Atkinson &
Kohn, 1986).
Fólk skilgreinir og bregst við
snertingu á mismunandi hátt.
Þegar hjúkrunarfræðingur snertir
sjúkling veldur það oftast þægi-
legri tilfinningu þar sem hann
finnur að honum er sýnd um-
hyggja. Sumum sjúklingum
finnst þó snerting óþægileg.
Viðeigandi snerting veldur
slökun, minni hjartslætti, lægri
blóðþrýstingi og eykur húðhita.
Óviðeigandi snerting hefur þver-
öfug áhrif. Það er talið æskilegra
að snerta staði sem eru ekki
mjög snertinæmir, s.s. bak,
handleggi og axlir og getur hæg
stroka um þessi svæði aukið vel-
líðan sjúklings. Þó hafa rann-
sóknir einnig sýnt að það hefur
jákvæð áhrif að taka í hönd
sjúklings þrátt fyrir að höndin sé
mjög snertinæm. Þeir sem vinna
á skurðstofum hafa mörg tæki-
færi til að beita snertitækni við
sjúklinga, til að auka öryggis-
kennd þeirra.
Ef hjúkrunarfræðingur er
óviss um þarfir sjúklings ætti
hann að leggja höndina þar sem
sjúklingur getur náð henni. Þá
hefur sjúklingur tækifæri til að
grípa í hana, ef hann verður fyrir
miklu álagi.
Svaranir sjúklinga við snert-
ingu eru mismunandi og ekkert
einhlýtt í þeim efnum. Þó bendir
margt til þess að því alvarlegra
sem ástand sjúklingsins er, þeim
mun meiri snertingu og minna
tal henti til að veita huggun.
Snerting getur verið sérstök
aðferð til að sýna umhyggju
þegar erfitt er að nota orð.
Þessi grein er unnin upp úr
lokaverkefnum greinarhöfunda í
skurðhjúkrun vorið 1990. Þetta
efni varflutt á fi-œðsludegi
deildar skurðhjúkrunatfrœðinga
í Reykjavík 2. maí 1991. Höf-
undar eru skurðhjúkrunarfræð-
ingar og starfa á Sjúkrahúsi
Akraness.
HEIMILDIR:
Atkinson, L. J. & Kohn, M. L.
(ritstjórar), (1986). Berry and
Kohn’s introduction to operating
room technique (ó.útg.) New York,
NY: McGraw-Hill.
Boore, E. R. (1977). Preoperative
care of patients. Nursing Times,
March 24, 409-411.
Chansky, E. R. (1984). Reducing
patients anxieties. Techniques for
dealing with crises. Aorn Journal,
40 (3), 375-377.
Ewing, C. P. (1983). Kriseinter-
vention som psykoterapi. Köben-
havn: Hans Reitóel. Þýtt afPoul W.
Perch úr ensku, Crisis intervention
as psychotherapy.
Fitzpatrick, R.; Hinton, J.; New-
man,S.; Scambler, G.; Thompson,
J. (1984). The experience of
illness. London: Tavistock Publi-
cations.
Hathaway, D. (1986). Effect of
preoperative instruction on post-
operative outcomes: A meta analy-
sis. Nursing Research, 35 (5), 269-
275.
Hinshaw, et. al. (1983). The use
of predictive modeling to test nurs-
ing practice outcomes. Nursing Re-
search, 32 (1), 35-42.
Kapnoullas, J. (1988). Nursing
interventions for the relief of preop-
erative anxiety. The Australian J.
of Advanced Nursing, 5 (2), 8-15.
Luckmann, J. & Sorensen, K.C.
(1980). Medical-surgical nursing.
A psychophysiologic approach (2.
útg.). Philadelphia: Saunders.
Lög um heilbrigðisþjónustu.
Stjórnartíðindi A, nr. 59/1983.
Mikulaninec, C.E. (1987). Effects
of mailed preoperative instructions
on learning and anxiety. Patient
education and counseling (10),
253-265.
Nelmes, M. (1989). Preoperative
teaching helps reduce anxiety.
Dimensions, (May), 23-25.
Ragnheiður Haraldsdóttir.
(1989). Fyrirlestur fluttur 20.
nóvember fyrir skurðhjúkrunar-
nema í Nýja Hjúkrunarskólanum.
Rosenberg, N. & Rosenberg, R.
(1989). Angst. Köbenhavn: Munks-
gaard.
Rothrock, J.C. (1989). Preopera-
tive psychoeducational interven-
tions. Aorn Journal, Feb. 49 (2),
597-617.
Stanton, M.P. (1988). Nurse/
patient interaction in the teaching/
learning environment. Today’s OR
Nurse, 10 (5), 10-14.
Wheeler, B.R. (1988). Crisis
intervention. Recognizing and help-
ing patient overcome anxiety. Aorn
Journal, 47 (5), 1242-1248.
Whitman, N.I., Graham, B.A.,
Gleit, C.J. og Boyd, M.D. (1986).
Teaching in nursing practice: A
professional model. Norwalk, CT:
Appleton - Century - Crofts.
46 HJÚKRUN ' "-/93 - 69. árgangur