Hjúkrun: tímarit Hjúkrunarfélags Íslands - 01.06.1993, Blaðsíða 47
Hjúkrun á Vogi
Viðtal við Jónu Dóru Kristinsdóttur
hjúkrunarforstjóra á Vogi
Sjúkrahúsið Vogur tók
til starfa um áramótin
1983-1984. Vogur er
afeitrunarsjúkrahús fyrir
áfengis- og vímuefna-
neytendur og þar byrja
sjúklingar meðferð, sem
miðar að varanlegu
bindindi.
Segja má, að nánast
alltaf sé full nýting á
sjúkrarými Vogs og inn-
lagnir yfir árið eru um
2000.
Lágmarksdvalartími
sjúklings eru 10 dagar.
Síðan tekur við 28 daga
eftirmeðferð á Vík og
Staðarfelli sem er hin
eiginlega áfengismeð-
ferð.
Hvert er hlutverk hjúkr-
unarfræðinga á Vogi ?
Það eru 60 rúm á Sjúkrahúsinu
Vogi og er yfirleitt full nýting á
þeim.
Afeitrun áfengis og vímuefna-
sjúklinga s.s. vegna hass-, am-
fetamín- og kókaínneyslu, svo
og hinnar gífurlegu notkunar
ávanalyfja (róandi lyfja, svefn-
og verkjalyfja), er stór hluti
hjúkrunarinnar. Afeitrunin er
ákaflega misjöfn og tekur mis-
langan tíma og fer það eftir
neyslu og heilsufarssögu sjúkl-
ingsins. í afeitruninni geta sjúk-
lingar orðið mjög veikir.
Fráhvörfin eru misjöfn, bæði
líkamlega og andlega. Þau fara
eftir neyslunni og þarf hjúkr-
unarfræðingurinn að hafa
stöðugt eftirlit með sjúklingum á
meðan þetta ástand stendur yfir.
Afeitrunin getur tekið allt frá
nokkrum dögum og upp í ca. 40
daga, en fráhvörfin geta staðið
lengur yfir. Afeitrun lyfjamis-
notenda tekur lengstan tíma.
Ekki er óalgengt að sjúkling-
urinn sé illa haldinn af öðrum
sjúkdómum sem oft eru afleið-
ing neyslunnar. Má í því sam-
bandi nefna alls kyns meltingar-
færasjúkdóma s.s. magabólgur,
magasár, lélegt næringarástand,
meltingarfæratruflanir, hjarta-
og æðasjúkdóma, briskirtilssjúk-
dóma sem síðar leiða til sykur-
sýki og lifrarsjúkdóma. Fyrir
nokkrum árum gekk yfir stof-
nunina lifrarbólgufaraldur og
hafa af og til verið greind ný til-
felli. Einnig leggjast inn eyðni-
sjúklingar sem eiga við áfengis-
og vímuefnavanda að stríða.
Ýmsar sýkingar eru algengar
svo og sár og skurðir og er sára-
meðferð algeng. Jafnframt er
alltaf eitthvað um að hér komi
inn óvirkir alkóhólistar fljótlega
eftir aðgerðir, en við það að fara
í svæfingu og taka inn sterk
verkjalyf, getur það haft þau
áhrif á alkóhólistann að hann fái
sterka löngun í vímu.
Andlegi þátturinn skiptir
geysimiklu máli, en alkóhól-
istinn hefur mjög skerta sjálfs-
mynd, hann er kvíðinn og með
sektarkennd. Það þarf að hjálpa
sjúklingnum að komast yfir
sekterkenndina, brjóta niður nei-
kvæða sjálfsgagnrýni hans,
hjálpa honum að byggja upp
sjálfsvirðingu á ný og hér spilar
hjúkrunarfræðingurinn stórt
hlutverk sem stuðningsaðili.
A síðastliðnu ári voru 106 ein-
staklingar undir 20 ára aldri sem
lögðust hér inn. Nánast undan-
tekningalaust byrjar þessi hópur
neyslu vímuefna mjög ungur að
árum, jafnvel 11-12 ára. Við það
að fara svo ungur í neyslu stöðv-
ast andlegur þroski og þessir
unglingar eiga oft við aga- og
samskiptavandamál að stríða.
Það má því segja að þegar þessir
sjúklingar eru annars vegar sé
hjúkrunarfræðingur í uppalenda-
hlutverkinu.
f hverju er hjúkrunar-
meðferð fólgin?
Á Sjúkrahúsinu Vogi er hjúkr-
unarferli mjög sambærilegt við
HJÚKRUN l-2/93 - 69. árgangur 47