Hjúkrun: tímarit Hjúkrunarfélags Íslands - 02.06.1993, Qupperneq 1
,Ð l»'
VÆNT UM
8LAÐI
fliKAIT
egar tímaritinu er flett á
fyrstu áratugum útgáfu þess
má sjá að hjúkrunarkonur
eru að móta hlutverk sitt á metn-
aðarfullan hátt. Þær eru mjög dug-
legar að sækja sér menntun út fyr-
ir landsteinana m.a. til Norður-
landanna, Englands og Bandaríkj-
anna þrátt fyrir erfið skilyrði.
Athygli vekur hve margar hjúkrun-
arkonur fara í háskóla,
má þar nefna skóla eins
og University of Wash-
ington, University of
Toronto, Bedford Coll-
ege í London, Árósarhá-
skóla og Norræna há-
skólann í Gautaborg.
Augljóst er að hjúkrun-
arkonurnar eru á þess-
um tíma að greina og
forgangsraða verkefn-
um á sviði hjúkrunar.
Viðfangsefnin mundu í
dag trúlega vera flokk-
uð undir það sem við
myndum kalla auk
h j ú krunar, heilbrigðis-
hvatningu, heilbrigðis-
fræðslu, starfsmanna-
heilsuvernd, starfsánægju, gæða
eftirlit, fræðimennsku og svo
mætti áfram telja. Ljóst er að
starfssviðið eykst með menntun
þeirra og reynslu.
Nánustu samstarfsmenn þ.e.a.s.
læknar létu í ljós hugmyndir um
hvernig nýta mætti þekkingu
hjúkrunarkvenna og sagði Ólafur
Helgason læknir í grein í l.tbl.
1941 um „Heilbrigðiseftirlit í
barnaskólum" sem byggð var á er-
indi sem hann flutti á fræðslu-
fundi Félags íslenskra hjúkrunar-
kvenna (FÍH): „ Enskur skólalæknir
hefir skrifað: Sembama-
skólalæknir (lijúkrunar-
konulaus) gat eg engu
áorkað. Eg sá ekki svo
mikið af sjúkdómum,
en meira af því, sem
orsakar sjúkdóma,-
óhreinindum, óhirðu,
næringarskorti, klæð-
leysi og óþrifum. Það
var ómögulegt að fá
nægar upplýsingar um
börnin og heimilis-
hagi þeirra, og enginn
var til að bera boð til
heimilanna um börn-
in og til að hjálpa til
við skoðanirnar. Ein-
asta leiðin til að kom-
ast í samband við for-
eldrana var að senda bréf um að
þetta eða hitt þyrfti umbóta við.
Eg gerði ekkert annað en senda út
tilkynningar, og þar við sat. En lít-
ið mark var tekið á því. Án eftirlits
hjúkrunarkonu, sem gengur á
heimilin , er skólalæknisstarfið
áhrifalaust (Hoeg og Terman)."
Síðar segir Ólafur: „Þess vegna er
það eðlilegt og sjálfsagt, að þar
sem bæjar- eða héraðshjúkrunar-
konur eru og vinna að almennri
heilsuvernd, að þær séu einnig
skólahjúkrunarkonur. Einnig gæti
komið til mála, að þær hjúkrunar-
konur, sem til þess hefðu lært
tækju að sér heilsufræðikennslu í
skólunum."
Sérstaka athygli vekur hve virk
Þorbjörg Árnadóttir hjúkrunar-
kona var í að miðla á opinberum
vettvangi. Hún útskrifaðist sem
hjúkrunarkona frá Bispebjerg spít-
ala í Kaupmannahöfn árið 1923.
Árið 1941 laulc hún B.S. prófi frá
University of Wasington og meist-
araprófi í hjúkrunarfræði frá sama
skóla árið 1945.
Það er henni mikið kappsmál
að menntun hjúkrunarkvenna og
störf séu í háum gæðaflokki. Hún
skrifaði t.d. í grein um „Heilsu-
verndarnám fyrir hjúkrunarkonur"
2,tbl. 1937: „Með þessum línum
vil eg sérstaklega taka til athugun-
ar hvaða undirbúnings og þekk-
ingar er krafist af nútíma heilsu-
verndar-hjúkrunarkonunni. Ef við
athugum spurninguna frá byrjun
verður fyrst fyrir okkur undirbún-
ingsmenntun undir hjúkrunar-
námið, og er hún best sem svarar
stúdentsprófi, síðan kemur þriggja
ára hjúkrunarnám við þekktan
skóla, þá sérgreinanám, geðveikra-
hjúkrun, heilsuhæli o.s.fr v., þá
heilsuverndarnám, sem er best
eins árs háskólanám með skír-
teini. Til þess að heilsuverndar-
hjúkrunarkonan verði starfi sínu
vaxin, má engu af þessu sleppa.
„Síðar í greininni segir Þorbjörg:
„En í þessu sambandi vil eg geta
þess, að námið er aðeins lykillinn
aó leiknum, sem er lífið sjálft, en
mér finnst alltaf uppörvun að því,
Hjúkrun aukablað með sýnishorni af efni blaðsins fyrstu áratugina
I