Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.03.1994, Side 12

Tímarit hjúkrunarfræðinga 1. tbl. 70. árg. 1994
sem koma fram í næsta aldurshópi fyrir ofan því
hlutfallið er reiknað út frá fjölda þeirra sem hafa
haft kynmök í hverjum aldurshópi fyrir sig.
Adferdir vid kynmök
Meirihluti svarenda eða 65% hafa haft munn-
mök og tæplega 21% svarenda hafa fengið sæði í
munn við munnmök. (Spurning 31: Hefur þú haft
munnmök? Ef já, hefur þú fengið sœði í munn?
Munnmök voru skilgreind sem: „munngælur við kyn-
fieri rekkjunautar). Fleiri konur (35,9%) en karlar
(3,4%) hafa fengið sæði í munn við munnmök.
Flestir þeirra sem fengið hafa sæði í munn við
munnmök eru konur á aldrinum 20-34 ára sem
sýna gagnkynhneigða hegðun.
Meðal svarenda hafa 16% haft mök í
endaþarm, álíka margar konur (16,3%) og karlar
(16,2%). (I spurningu 33 var spurt: Hefur þú ein-
hvern tímann hafi endaþarmsmök? Ef já, hefur þú
einhvern tímann fengið sæði inn í endaþarm? I orða-
lista voru endaþarmskynmök skilgreind sem: „kynmök
12 einstaklinga af sama eða gagnstœðu kyni þar sem lim-
ur fer inn í endaþarm'). Tæplega 10% kvenna en
2,0% karla hafa fengið sæði í endaþarm við sam-
farir í endaþarm.
Kynsjúkdómasmit
Niðurstöður, sem birtar eru í töflu 3a, sýna að
20% úrtaksins telja sig hafa smitast einu sinni af
kynsjúkdómi en 6,8% telja sig hafa smitast tvisvar
eða oftar af kynsjúkdómi.
Tafla 3a.
Hlutfall þeirra sem hafa smitast af kynsjúkdómi
Allir % Karlar % Konur %
Hafa aldrei smitast 73,1 70,2 75,6
Hafa smitast af einum kynsjúkdómi 20,1 20,4 19,8
Hafa smitast af tveimur kynsjúkdómum 6,8 9,3 4,7
Fjöldi 966 450 516
í töflu 3b kemur fram að meðal þeirra sem hafa
smitast einu sinni af kynsjúkdómi er tíðnin mest
hjá ungu fólki á aldrinum 25-29 eða 36,5%.
Tafla 3b.
Hlutfall þeirra sem hafa smitast af kynsjúkdómi eftir aldurshópi
16-19 20-24 25-29 30-34 35-3940-44 45-4950-60
ára, ára, ára, ára, ára, ára, ára, ára,
% % % % % % % %
Hafa aidrei smitast Hafa smitast af 85,1 78,0 53,8 71,1 71,2 73,3 81,8 81,6
einum kynsjúkdómi Hafa smitast af 14,9 15,9 36,5 18,9 23,0 16,2 13,6 13,2
tveimur kynsjúkdómum 0 6,1 9,6 10,1 5,8 10,5 4,5 5,3
Fjöldi 114 132 156 159 139 105 88 76
í tveimur yngstu aldurshópunum hafa milli 15 og
16% smitast af einum kynsjúkdómi. Fleiri karlar
en konur hafa smitast af tveimur eða fleiri kynsjúk-
dómum, 9,3% á móti 4,7%. Marktækt samband
er milli meðalfjölda rekkjunauta og kynsjúkdóma-
smits (p<0,001). Þeir sem hafa smitast af tveim eða
fleiri kynsjúkdómum hafa haft mun fleiri rekkju-
nauta á ævinni (meðalfjöldi rekkjunauta á ævinni
26,4) en þeir sem hafa aðeins smitast af einum
kynsjúkdómi (meðalfjöldi rekkjunauta á ævinni
11,9) eða aldrei smitast af kynsjúkdómi (meðal-
fjöldi rekkjunauta á ævinni 6,2).
Stungulyf
Notkun stungulyfja skiptir einnig máli þegar
útbreiðsla alnæmis er rannsökuð því blóðblöndun
er ein af smitleiðum HlV-veirunnar. I könnuninni
gáfu níu einstaklingar upp að þeir hefðu sprautað
sig með fíkniefnum í æð (Spurning 22: Hefur þú
sprautað þig í œð með fikniefhum? Ef já, hversu ofi
hefur þú sprautað þig sl. tólf mánuði?). Sextán ein-
staklingar sögðust vita til þess að þeir hefðu haft
kynmök við einstakling sem hefði sprautað sig með
fíkniefnum í æð (Jóna Ingibjörg Jónsdóttir, 1994)
(Spurning 34: Veistu til þess að hafa haft kynmök við
einstakling sem hefur sprautað sig með fikniefhum í
æð? Efjá, gerðist það hér á landi eða erlendis?). Sam-
kvæmt tölum frá 31. desember 1993 er hlutfall
fíkniefnaneytenda (í æð) 11,0% meðal HlV-smit-
aðra (Landlæknisembættið, 1994).
Vændi
Einstaklingar, sem hafa lifibrauð sitt af vændi,
eru í meiri hættu en aðrir á að smitast af alnæmi
vegna mikils fjölda rekkjunauta. Hjá sumum ein-
staklingum er vændi einnig leið til að fjármagna