Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.03.1994, Síða 36

Tímarit hjúkrunarfræðinga 1. tbl. 70. árg. 1994
36
Hjúkrun og femínismi
Patricia fylgir þeim femínistum að máli sem vilja ekki taka sér karlmenn til fyrir-
myndar en álíta æskilegt að karlmenn taki sér konur til fyrirmyndar.
„Eg held að hjúkrunarfræðingar eigi að notfæra sér femínisma. Aður heyrðust
raddir sem spurðu hvers vegna við værum hjúkrunarfræðingar þegar við gætum ver-
ið læknar. En það er ekki málið, heldur hitt að við viljum ekki vera læknar.
Uppbygging sjúkrahúsa í anda feðraveldis kom í veg fyrir að störf kvenna væru
metin að verðleikum. Meðal hjúkrunarfræðinga er nú mikið talað um valdaleysi
stéttarinnar. I því sambandi skiptir máli hvernig vald er skilgreint. Samkvæmt hefð-
inni er vald skilgreint sem það að sigra, leggja undir sig, undiroka. Það er hægt að
skilgreina þetta öðruvísi og segja að vald sé að umfaðma, umlykja. Samkvæmt Peggy
Chin, sem skrifaði bók um frið og vald, er femínísk skilgreining á valdi það að
hjálpa fólki að eflast og þroskast í stað þess að drottna yfir því.
Það þvælist ekkert fyrir femínistum að karlmenn skuli skilgreina vald sem það
að undiroka. Hins vegar fer það fyrir brjóstið á þeim að karlmenn skuli sjá það sem
einu mögulegu skilgreininguna á hugtakinu því að femínisminn skoðar alltaf hlutina
frá mörgum hliðum.
Ég held að hjúkrun sé femínísk í eðli sínu þó að fólk sjái það ekki. Umhyggja
hlýtur að fela í sér femínisma.
Patricia er ógift og barnlaus en hefur búið með sama manninum í 12 ár. Hann
er leikari og hún kallar hann Bob. Hún segist hafa alist upp við og búa við sterk
fjölskyldutengsl. Hún er alveg viss um að hún hefði ekki náð þangað sem hún er í
dag ef hún ætti börn. Það að eiga ekki börn og gifta sig ekki var meðvituð og
stefnumarkandi ákvörðun Patriciu sjálfrar í anda lífsskoðunar hennar.
„Ég er alveg dolfallin yfir konum sem geta sameinað starfsframa og barneignir,
það hefði ég aldrei getað.
Ég ákvað að gifta mig ekki og eiga ekki börn. Ég lít svo á að konur hafi ekki
sömu valkosti og karlar. Ég vildi gjarnan hafa þá, en þar sem ég tel mig ekki hafa
þá, tók ég þessa ákvörðun, meðvitað. Það er reyndar eitt af því sem ég legg áherslu
á í kennslu, að kenna nemendum að taka meðvitaðar, stefnumarkandi ákvarðanir.
Ég sé ekki hvernig ég gæti átt börn í þessu starfi mínu núna. Ég er eilíflega á
ferðalagi og ég á nóg með Bob sem stundum stendur fyrir utan dyrnar á skrifstof-
unni minni og spyr mig reglulega hvort ég sé nú ekki að verða búin. Samt er hann
mjög skilningsríkur. Hann veit hvað það er mikilvægt fyrir hann að hafa frið þegar
hann er að æfa hlutverk. Hann kvartar því sjaldan yfir vinnu minni, það er helst ef
við höfum ákveðið að slappa af saman og vinnan dregst á langinn hjá mér að hann
kvartar.“
American Nurses Association
(ANA) er hliðstætt Félagi
íslenskra hjúkrunarfræðinga og
á að vera málsvari
hjúkrunarfræðinga út á við,
berjast fyrir bættum kjörum og
menntun hjúkrunarfræðinga.
Einungis hjúkrunarfræðingar
eiga aðild að því.
Að lokum
„Ég kom hingað um langan veg til að vera við hátíðahöld vegna þessa afmælis. Ég
hef ekki áður haft nein tengsl við Háskóla Islands og vissi ekki annað um hann en
það sem ég heyrði og sá hjá Kristínu Björnsdóttur, en hún var nemandi minn. Mér
finnst mikilvægt að halda upp á allt ánægjulegt sem gerist í hjúkrun. Mér þykir
afskaplega vænt um að hafa verið boðið hingað. Mér finnst þessi hátíðahöld vera
heilmikið afrek.“