Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.07.1996, Síða 29
Sviss, til Genf og hittum ítalska vini okkar sem höfðu flúið
þangað. En það var skelfilegt að sjá bágan aðbúnað þeirra.
Margir höfðu verið lokaðir inni með geðveiku fólki og þeir
drógust áfram líkast því sem enn vœru þeir með hlekki um fœtur.
Ég hugleiddi mikið á hvern hátt við gcetum hjálpað þeim: Gert
eitthvað til að auka frjálsrœði manna. Ég hafði brennandi
löngum til að lála eitthvað af mér leiða. En ég var nú bara
ósköp ung ensk slúlka á viðhafnarferðalagi með foreldrum
mínum ... Það einasta sem ég gat gert var að reyna að setja
mtg (spor þeirra og láta mér ekki úr minni líða hvernig
undirokun er í raun og veru.
Mikil óvissa ríkti í Evrópu. Ófriðlegt var í álfunni og ef til
átaka kæmi gæti Sviss auðveldlega dregist inn þau. Ekki var
öruggt að dveljast lengur í Genf og Nightingale fjölskyldan
vildi hraða för sinni áfram til Parísar.
En það reyndist hœgara sagt en gjört. Á fáeinum
klukkutímum skipaðist veður (lofti og erftðleikum varð bundið
að komast úr borginni, auk þess sem nœr útilokað var að fá
hesta og við sem vorum með þennan risastóra vagn þurftum
minnst sex hesta til að draga hann! Að lokum náði pabbi í
eitthvert eyki sem virtist heldur lítiljjörlegt en kostaði offjár og
við urðum höndum seinni að koma farangri okkar fyrir.
Göturnar ( nágrenni hótelsins, þar sem við bjuggum, voru
þvergirtar en til allrar hamingju tókst okkur að sleppa burt...
Við grétum, eiginlega voru allir hágrátandi...
Það varð ekki stríð í þetta sinn, hættan leið hjá og aftur
grélu allir en nú af einskærum feginleik. Flo skrifaði í
dagbókina:
„Heima í Englandi erum við algjörlega utan við það sem
gerisí á meginlandi Evrópu. Við virðumst svo örugg handan
Surulsins og sýslum þar með okkar eigin málefni. Óeirðirnar (
Evrópu líkjast helst slormi sem fréttir berasl af svona eins og
vindhviðum (Jjarska ...“
Parísarborg var síðasti en einn helsti viðkomustaðurinn á
ferð Nightingale fjölskyldunnar. Þau tóku dýrindis íbúð á leigu
til fjögurra mánaða og voru full tilhlökkunar. Fanny gat að nýju
tekið til við samkvæmishaldið og kynnt stúlkumar sfnar fyrir
eftirsóknarverðu fólki... því auðvitað var París morandi af
Hiikilsháttar fólki, auðugu og kátu. Sérstaklega var þar ein ung
kona á allra vörum.
Það var Mary Clark. Hún var eins konar miðdepill
Parísarborgar. Mamma þekkti einhvern sem þekkti hana og gat
koni ið því ( kring að við voru boðin til hennar. Hún bjó með
móður sinni og svo virtist sem allir þekktu einnig móðurina. Af
henni var undarleg saga. Hún hafði eitt sinn átt við veikindi að
stríða og lœknir sagt henni að ferskt loft vœri hœttulegt heilsu
hennar og skyldi húnforðast útiveru. Þegar hér var komið hafði
hún haldið sig innan dyra ( níu ár.
Það heyrir til þessarar frásögu að gera uppskátt að konan
varð níutíu og tveggja ára gömul. Svo getur fólk farið að spá í
hversu háum aldri hún hefði getað náð ef hún einhvern tíma
hefði farið út úr húsi.
Áttum við virkilega að fá að hitta Mary Clark? Ég verð að
viðurkenna að ég var óskaplega forvitin. Við höfðum heyrt að
hún vœri skemmtilegasta og áhugaverðasta sálan undir sólunni
Hún orkaði sem segull á alla sem höfðu áhrif og þekkingu,
völd og auðæfi. Smávaxin og grönn líkust barni með stór skær
Yfirsléltardœturnar ungu. Fljótlega átti Florence eftir að leggja hannyrðir á
hilluna fyrir fullt og alll. (Vatnslitamynd eftir William Wfiite)
augu. Og stuttklippt með ennistopp! Bara það! „Ætla mætti að
hún hefði sama hárskera og kjölturakkinn hennar!“ var
viðkvæðið. Minna þurfti nú en þetta til að góðborgararnir fæm
á hvolf af vandlætingu! Var hún í raun og veru almennileg
kona? Hún hafði afdráttarlausar skoðanir sem hún gerði ekki
minnstu tilraun til að draga dul á og þekkingu á öllum
sköpuðum hlutum, allt frá sögu fjarlægra heimsálfa að
frönskum stjórnmálum og persneskum köttum.
Mary var hrifin af karlmönnum og þeir af henni. En
henni var lítið um konur gefið. „Ég þoli ekki kvenfólk,“ sagði
hún. „Að þær skuli ekki reyna að nota skynsemina og síðan
halda sér saman þegar þær hafa ekkert að segja!“ Þegar hún
var beðin um að taka á móti Nightingale fólkinu, þar sem þrjá
konur voru í einni fjölskyldu sagði hún umsvifalaust: „Við
bjóðum þeim auðvitað í stóra barnaboðið á jólunum." Mary
Clarke unni bömum og það gerði Flo einnig. Þar með áttu þær
samleið.
Við fórum í blindingsleik, ég rakst á Mary og það varð
ákeyrsla til lifstíðar. Síðasta skiptið sem ég sá hana var hún að
dansa vals við undirleik lúðrasveitar, þá áttatíu og sex ára
gömul!
Clarkey, eins og þau kölluðu hana, heillaðist af
Nightingale fólkinu, einkum Flo. Tvær mjög sérstæðar og
áhugaverðar ungar stúlkur höfðu kynnst. Þær vom saman hvern
einasta dag meðan báðar vom í Parfs. Clarkey fór með þær um
allar jarðir og Fanny var himinlifandi. Ekkert gat verið
heppilegra en einmitt að þær Pop og Flo, gjafvaxta
yngismeyjamar, hittu sem flesta er máli skiptu af sinni eigin
stétt.
Hins vegar var Fanny óviðbúin þvf að einmitt við þessar
aðstæður varð Flo fyrir miklum áhrifum, kynntist nýjum
hugmyndum og mótaði sér skoðanir sem ung stúlka á þeirri tíð
átti helst ekki að tileinka sér. Til dæmis að við hæfi væri að
taka þátt í rökræðum um málefni sem einhverju skiptu, láta
skoðun sína í ljós og vera tekin gild. Flo varð þetta dásamleg og
Óvænt reynsla. (Framhald á bls. 151)
TÍMARIT HJÚKRUNARFRÆÐINGA 3 . tbl. 72. árg. 1996