Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.07.2001, Blaðsíða 50

ekki að byrgja óttann inni því þá magnast hann og fer að
ráða lífi okkar. Við eigum að skrifa um hann, horfast þannig
í augu við óttann og vinna á honum bug.
Uppskrift að íhugulum dagbókarskrifum
En mörgum reynist erfitt að skrifa, það er erfitt að rifja upp
óþægilega atburði og erfitt að velja úr mörgum minning-
um. Hvernig á að byrja? Eins og sjúkraskrá? Sumir geta
þetta alls ekki og Christopher segist aldrei þröngva nem-
endum sínum til að skrifa - en hann hvetti alla til að tjá
hugsanir sínar og í stað þess að segja sögu má teikna eða
semja Ijóð. En um hvað skrifar fólk? Flestir skrifa um
eitthvað slæmt því þegar fólk fer að rifja upp atburði þá er
eðlilegt að byrja á þeim neikvæðu - en þetta breytist og
eftir um hálft ár fer fólk að íhuga og skrá það góða sem
það hefur gert.
Dagbók þar sem farið er yfir farinn veg - lífið íhugað -
byggist á eigin reynslu hvers og eins. Dagbókarskrifin geta
t.a.m. nýst í næsta sinn þegar staðið er frammi fyrir
svipuðum aðstæðum og búið er að skrifa um og íhuga.
Christoper hefur hannað form eða uppskrift sem nota
má til að tileinka sér dagbókarskrifin og það sem hann
sýndi á ráðstefnunni var 12. útgáfan en hann sagðist
endurbæta formið í hvert sinn sem reynslan sýndi að þess
væri þörf.
Að kortleggja vandann
Þegar taka þarf ákvörðun siðferðislegs eðlis hjálpar að
kortleggja aðstæður og þá aðila sem að þeim koma. Á
hverju stigi gerir stjórnandi kröfu til umönnunaraðilans um
að koma á jafnvægi í átt að „réttu" ákvörðuninni í hverju
tilviki fyrir sig. Nota má svona kortlagningu við hvaða
aðstæður eða vandamál sem er.
Kortlagning siðfræðinnar (Johns, 1999)
Staða sjúklingsins/ fjölskyldunnar Flver hafði vald til að taka ákvörðunina/ bregðast við ástandinu Staða læknisins
Sé ágreiningur um sjónarmið/ gildi, hvernig er þá hægt að leysa hann? Ástandið/ vandamálið Hvaða siðfræði- reglur einkenna ástandið?
Staða hjúkrunar- fræðings íhugið valdið/ tengslin/atriðin sem leiddu til þess að ákvörðun var tekin/ gripið var til aðgerða Staða stofnunar- innar
fhugul dagbókarritun
Að horfa inn á við
Finnið stað sem hentar til að geta einbeitt ykkur að
sjálfum ykkur.
Takið eftir hugsunum og tilfinningum.
Skrifið þær hugsanir og tilfinningar sem virðast skipta
máli við að leysa störfin á ákjósanlegan hátt.
Að horfa út á við
Skrifið lýsingu á aðstæðunum sem áttu þátt í eða
orsökuðu hugsanirnar eða tilfinningarnar.
Hvað þættir virðast þess virði að þeim sé gefinn
gaumur?
Listin að *Hvað var ég að reyna að gera?
hjúkra *Hvers vegna brást ég við eins og ég
gerði?
‘Hverjar voru afleiðingar þess? Fyrir
sjúklinginn/aðra/mig?
*Hvernig var líðan hinna?
*Hvernig vissi ég þetta?
Ég sjálf(ur) *Hvers vegna leið mér eins og mér leið?
*Hvaða þættir/aðilar höfðu áhrif á mig?
Siðfræði ‘Brást ég eins vel við og ég hefði
getað?
Reynsla *Hvert hefði ég getað leitað þekkingar
sem hefði leiðbeint mér?
íhugun ‘Tengist þessi atburður fyrri reynslu?
*Get ég tekist betur á við atburð sem
þennan?
‘Hverjar yrðu afleiðingarnar ef brugðist
er öðru vísi við? Fyrir sjúkling-
inn/aðra/sjálfa(n) mig?
*Hvað finnst mér NÚNA um þessa
reynslu?
*Er afleiðingin sú að ég get stutt sjálfa(n)
mig og aðra betur?
*Hversu tilbúin(n) var ég til að vinna með
sjúklingnum/fjölskyldunni og starfsfólki
til að hjálpa þar sem þess er þörf?
202
Tímarit hjúkrunarfræðinga • 3. tbl. 77. árg. 2001