Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.07.2001, Blaðsíða 58

ríkið hafi ekki vanrækt skyldur sínar samkvæmt samningi
eða sýnt af sér aðra háttsemi sem leitt getur til
bótaábyrgðar vegna háttsemi þess sjálfs. Það er ábyrgð
þess vegna háttsemi annarra sem er til athugunar. Yrði
ríkið skaðabótaskylt vegna mistaka heilbrigðisstarfsmanns
á sjúkrahúsi sem þjónustusamningur hefur verið gerður
við, á grundvelli þess að á því hvíli skyldur, felur það I sér
hlutlæga ábyrgð. Slík ábyrgð byggðist á því að skyldan
væri til staðar en ekki því að um tiltekna skyldu væri að
ræða. Lög um sjúklingatryggingu nr. 111/2000 mæla fyrir
um ábyrgð án sakar en þau takmarkast við ákveðið
gildissvið. Ólíklegt verður að telja að þau breyti ábyrgð á
grundvelli ólögfestra reglna.
Lokaorð
Ríkið hefur borið ábyrgð á mistökum heilbrigðisstarfs-
manna á sjúkrahúsum eftir reglunni um vinnuveitanda-
ábyrgð. Sú regla byggir á því nána sambandi sem er milli
vinnuveitanda og starfsmanns og ábyrgðin hvílir á þeim
Fyrsti prófessorinn í hjúkr-
unarfræðídeíld við HÍ
Dr. Guðrún Kristjánsdóttir hefur
verið skipuð í stöðu prófessors
við hjúkrunarfræðideild Háskóla
íslands og er hún fyrsti prófess-
orinn í hjúkrunarfræði við HÍ.
Ákvörðunin gildir frá 1. október
2000.
Guðrún lauk stúdentsprófi frá
náttúrufræðideild MR vorið
1979, BS-prófi í hjúkrunarfræði frá HÍ 1983, M.Sc.-
prófi og klínískum sérfræðiréttindum (CNS) í barna-
og fjölskylduhjúkrun frá Bostonháskóla í Bandaríkj-
unum í maí 1986 og doktorsprófi (DrPH) frá Norræna
lýðheilsuháskólanum í Gautaborg 1996.
Hún stundaði einnig háskólanám í trúar- og lífs-
skoðunarfræðum við Johannelund guðfræðistofnun-
ina í Uppsölum, Svlþjóð á árinu 1979.
Guðrún hefur kennt við Háskólann í rúm 14 ár,
fyrst sem lektor og síðan dósent. Hún hefur tekið virk-
an þátt í uppbyggingu hjúkrunarfræði innan skólans
og tvisvar veitt hjúkrunardeildinni forystu.
Guðrún hefur birt fjölda vísindagreina I innlend og
erlend fræðitlmarit á sviði barnahjúkrunar og
heilbrigðis- og faraldsfræði barna.
Félag íslenskra hjúkrunarfræðinga óskar Guðrúnu
til hamingju með þennan áfanga.
sem ber kostnað af vinnunni og nýtur arðs af henni.
Þjónustusamningar á grundvelli 30. gr. laga nr. 87/1997
um fjárreiður ríkisins myndu oftast teljast verktakasamn-
ingar. Viðsemjandi hins opinbera um þjónustusamning um
sjúkrahús teldist því sjálfstæður I skilningi reglunnar um
vinnuveitandaábyrgð og á grundvelli þeirrar reglu yrði ríkið
því almennt ekki ábyrgt á mistökum heilbrigðisstarfsmanns
á slíku sjúkrahúsi.
Á rlkinu hvílir skylda til að veita heilbrigðisþjónustu en
það hefur ekki reynt á inntak þeirrar skyldu fyrir íslenskum
dómstólum. Lög um sjúklingatryggingu nr. 111/2000
byggja á ábyrgð án sakar en þau hafa afmarkað gildissvið.
Ólögfestar reglur um skaðabótaábyrgð heilbrigðisstarfs-
manna byggja á sakarreglunni. Ef ríkið yrði skaðabóta-
skylt, vegna mistaka heilbrigðisstarfsmanns á sjúkrahúsi
sem þjónustusamningur hefur verið gerður um, myndi það
vera á grundvelli ábyrgðar án sakar, þ.e.a.s. hlutlægrar
ábyrgðar. Það fæli í sér grundvallarbreytingu á skaðabóta-
ábyrgð hins opinbera vegna mistaka heilbrigðisstarfs-
manna og verður að telja það ólíklega niðurstöðu í dóms-
máli.
Heimildaskrá
Alþingistíðindi
Andri Árnason „...almenningur [má] almennt treysta þvi að stjórnsýsla,
sem er I eðli sínu lögbundin sé á ábyrgð framkvæmdavaldsins“, Úlfljótur
2000, bls. 263 - 266.
Arnljótur Björnsson Bótaábyrgð heilbrigðisstétta og sjúkrastofnana,
Tímarit lögfræðinga 1994, bls. 230 - 241.
Skaðabótaréttur, kennslubók fyrír byrjendur, 2. útg. Bókaútgáfa
Orators, Reykjavík 1999.
Er bótaábyrgð hins opinbera vegna gáleysis starfsmanna þrengri en
vinnuveitandaábyrgð almennt? Afmælisrit. Gaukur Jörundsson sext-
ugur 24. september 1994. Bókaútgáfa Orators, Reykjavík 1994.
Bo von Eyben, Jorgen Norgaard og Hans Henrik Vagner, Lærebog i
erstatningsret, 4. útg., Jurist - og Okonomforbundets Forlag,
Kaupmannahöfn 1995.
Davíð Pór Björgvinsson Lögskýríngar, Reykjavík 1996.
Helle Bodker Madsen Patientbehandiing og fon/altningsret, Jurist - og
Okonomforbundets Forlag, Kaupmannahöfn 2000.
Jens Garde, Jorgen Albæk Jensen, Orla Friis Jensen, Helle Bodker
Madsen, Jorgen Mathiassen, Karsten Revsbech Forvaltningsret,
Almindelige emner, Jurist- og Okonomforbundets Forlag,
Kaupmannahöfn 1997.
Páll Hreinsson Þjónustusamningur við einkaaðila skv. 30. gr. laga nr.
88/1997 um fjárreiður ríkisins, kennslugögn í stjórnsýslurétti III við
lagadeild Háskóla íslands.
Tapað - fundið
Kvenúr fannst í orlofshúsi félagsins, Birkilundi 20,
Húsafelli í ágúst 2000.
Eigandi getur vitjað úrsins á skrifstofu félagsins.
210
Tímarit hjúkrunarfræðinga ■ 3. tbl. 77. árg. 2001